Το παρασκήνιο της επίσκεψης Σάλεχ: Πώς "κλειδώνει" η συμμαχία με τη Λιβύη ενάντια στην Άγκυρα - Τι συμφώνησαν για ΑΟΖ, το σχέδιο που "καεί" το τουρκολιβυκό
Η κρίσιμη επίσκεψη Σάλεχ
Τι ζήτησε από τον Γιώργο Γεραπετρίτη ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής Ακίλα Σάλεχ και τι του ζητήθηκε. Το τουρκολιβυκό µνηµόνιο, τα ανταλλάγµατα, οι συµφωνίες και το επιχειρηµατικό φόρουµ για την ανοικοδόµηση της ανατολικής πλευράς
Ηταν 12 ∆εκεµβρίου του 2019, όταν ο Ακίλα Σάλεχ είχε έρθει στην Αθήνα για να συναντήσει τον τότε υπουργό Εξωτερικών Νίκο ∆ένδια και τον τότε οµόλογό του Κωνσταντίνο Τασούλα. Επρόκειτο για µια διπλωµατική επίσκεψη υψίστης σηµασίας, καθώς λίγες εβδοµάδες πριν είχε υπογραφεί το τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Σκοπίµως, λοιπόν, ο κ. ∆ένδιας είχε «φέρει» τον κ. Σάλεχ στη χώρα µας, ως αντίβαρο στην πολιτική Τρίπολης - Αγκυρας. Ο πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης είχε χαρακτηρίσει το µνηµόνιο άκυρο και φυσικά δεν το είχε κυρώσει.
Διαβάστε: Σχέδιο Γεραπετρίτη - Σάλεχ για ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας - Λιβύης και ανάσχεσης μεταναστευτικών ροών: Η πρωτοβουλία 5x5 και η μάχη κατά του τουρκολιβυκού μνημονίου
Εξι χρόνια µετά την τελευταία του επίσκεψη στην Αθήνα, ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής, Ακίλα Σάλεχ, επιστρέφει σε µια περίοδο που η Ελλάδα χρειάζεται συµµάχους στη Λιβύη. Η χώρα παραµένει διχασµένη. Την Τρίπολη την ελέγχει ο φιλότουρκος επικεφαλής της µεταβατικής κυβέρνησης, Αµπντούλ Χαµίντ Ντµπεϊµπά, ενώ τη Βεγγάζη ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ. Ο οποίος ενώ µέχρι πρότινος µας στήριζε, τους τελευταίους µήνες δείχνει να ανταποκρίνεται στο διπλωµατικό φλερτ της Αγκυρας. Εποµένως, µόνο στον Α. Σάλεχ µπορεί να ποντάρει η Ελλάδα.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, η επίσκεψή του προετοιµαζόταν εδώ και αρκετό καιρό. Τούτο διότι από τον κ. Σάλεχ εξαρτάται αν το Κοινοβούλιο της Βεγγάζης θα κυρώσει το παράνοµο τουρκολιβυκό σύµφωνο. Το µήνυµα έστειλε πρώτος ο Νικήτας Κακλαµάνης. Την Πέµπτη υποδέχθηκε τον κ. Σάλεχ στη Βουλή και του είπε χωρίς περιστροφές: «Το τουρκολιβυκό µνηµόνιο του 2019 δεν πρέπει να κυρωθεί από το Κοινοβούλιό σας. Αντιθέτως, σε δεύτερο στάδιο θα πρέπει να ακυρωθεί πλήρως. Αυτό, εξοχότατε κύριε πρόεδρε, είναι προς το συµφέρον πρώτα της Λιβύης και µετά της Ελλάδος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κακλαµάνης, ενώ εξέφρασε παράλληλα στον κ. Σάλεχ την ευγνωµοσύνη του «για τη συνολική σας στάση στο ζήτηµα αυτό και ιδιαιτέρως για την επιστολή που αποστείλατε στον κ. γενικό γραµµατέα του ΟΗΕ, κάνοντας έκκληση για απόρριψη του µνηµονίου».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης απήντησε: «Παραµένουµε πιστοί στους φίλους µας» και προσέθεσε µε νόηµα πως το τουρκολιβυκό σύµφωνο δεν έχει λάβει την έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία είναι απαραίτητη για να τεθεί σε ισχύ.
Το βροχερό µεσηµέρι της Παρασκευής, ο κ. Σάλεχ πέρασε το κατώφλι του υπουργείου Εξωτερικών. Μια ώρα διήρκεσε το γεύµα εργασίας του µε τον Γιώργο Γεραπετρίτη και τους συνεργάτες τους, ενώ σύµφωνα µε πληροφορίες ακολούθησε και διµερές τετ α τετ των ανδρών. Το κλίµα ήταν πολύ καλό και ο κ. Σάλεχ εµφανίστηκε πολύ ικανοποιηµένος από τον τρόπο µε τον οποίο τον αντιµετώπισαν γενικώς οι Ελληνες αξιωµατούχοι στην Αθήνα.
Καλά πληροφορηµένες πηγές έλεγαν στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ότι έδειξε πως δεν προτίθεται να προχωρήσει σε δυσάρεστες -για την Ελλάδα- µονοµερείς ενέργειες. Εκείνο που έδειξε ο κ. Σάλεχ ότι τον απασχολεί ήταν το να γίνουν εκλογές στη χώρα του. Το επανέλαβε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της συζήτησης, γνωρίζοντας ότι όποια χώρα έχει δυνατή φωνή στην Ε.Ε., στα Ηνωµένα Εθνη και στις ΗΠΑ µπορεί να πιέσει προς αυτήν την κατεύθυνση, ώστε να αποκτήσει επιτέλους η Λιβύη µια νοµίµως εκλεγµένη κυβέρνηση.
Τέλος, οι κ. Γεραπετρίτης και Σάλεχ συµφώνησαν να υπάρξει και ανταλλαγή επισκέψεων στο εγγύς µέλλον. Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ουσιαστική συµβολή της Ελλάδας, ως κράτους-µέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εκλεγµένου µέλους του Συµβουλίου Ασφαλείας του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών, στην οριστική επίλυση του Λιβυκού, µέσω της διεξαγωγής ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, χωρίς έξωθεν παρεµβάσεις, για την ανάδειξη µιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης.
Μιλώντας στο συνέδριο του «Athens Policy Dialogues», ο κ. Γεραπετρίτης εµφανίστηκε αισιόδοξος για το κεφάλαιο «Λιβύη», λέγοντας: «Χωρίς να αγνοούµε το αγκάθι του ανυπόστατου τουρκολιβυκού µνηµονίου, είµαστε σήµερα η µόνη ευρωπαϊκή χώρα που διατηρεί ανοικτούς διαύλους στο ανώτατο επίπεδο και µε τις δύο πλευρές στη Λιβύη, έχοντας επιτύχει παράλληλα τη µείωση των µεταναστευτικών ροών από τα λιβυκά παράλια, τον σεβασµό της ελληνικής µέσης γραµµής στην προκήρυξη οικοπέδων για την εξόρυξη υδρογονανθράκων από τη Λιβύη, καθώς και την επανενεργοποίηση των τεχνικών επιτροπών για την οριοθέτηση της ΑΟΖ µεταξύ των δύο χωρών».
Στη διπλωµατία, στην πολιτική και στο επιχειρείν όταν ζητάς κάτι αναµένεις ότι θα σου ζητηθούν και ανταλλάγµατα. Εν προκειµένω, δεν αποκλείεται η Αθήνα να δώσει οικονοµικά ανταλλάγµατα για να εξασφαλίσει τη µη κύρωση του τουρκολιβυκού µνηµονίου.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι τον επόµενο µήνα θα διοργανωθεί στη Βεγγάζη ένα επιχειρηµατικό φόρουµ Ελλάδας - Λιβύης, που θα επικεντρωθεί στη δυνατότητα να γίνουν ελληνικές επενδύσεις στη Λιβύη, µε το βλέµµα στην ανοικοδόµηση της ανατολικής πλευράς της πολύπαθης χώρας. Της ελληνικής αποστολής θα ηγηθεί ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρµόδιος για την οικονοµική διπλωµατία, Χάρης Θεοχάρης. Το συνέδριο διοργανώνεται υπό την αιγίδα του γενικού διευθυντή του Ταµείου για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Λιβύης, Μπελκασέµ Χάφταρ, γιου του Χ. Χάφταρ, ενώ για το επόµενο διάστηµα προγραµµατίζεται και επίσκεψη της ειδικής απεσταλµένης του γενικού γραµµατέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Χάνα Σέρουα Τέτεχ, στην Αθήνα.
Δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή
Διαβάστε: Σχέδιο Γεραπετρίτη - Σάλεχ για ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας - Λιβύης και ανάσχεσης μεταναστευτικών ροών: Η πρωτοβουλία 5x5 και η μάχη κατά του τουρκολιβυκού μνημονίου
Λιβύη: Η επιστροφή Σάλεχ στην Αθήνα έξι χρόνια μετά
Εξι χρόνια µετά την τελευταία του επίσκεψη στην Αθήνα, ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής, Ακίλα Σάλεχ, επιστρέφει σε µια περίοδο που η Ελλάδα χρειάζεται συµµάχους στη Λιβύη. Η χώρα παραµένει διχασµένη. Την Τρίπολη την ελέγχει ο φιλότουρκος επικεφαλής της µεταβατικής κυβέρνησης, Αµπντούλ Χαµίντ Ντµπεϊµπά, ενώ τη Βεγγάζη ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ. Ο οποίος ενώ µέχρι πρότινος µας στήριζε, τους τελευταίους µήνες δείχνει να ανταποκρίνεται στο διπλωµατικό φλερτ της Αγκυρας. Εποµένως, µόνο στον Α. Σάλεχ µπορεί να ποντάρει η Ελλάδα. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η επίσκεψή του προετοιµαζόταν εδώ και αρκετό καιρό. Τούτο διότι από τον κ. Σάλεχ εξαρτάται αν το Κοινοβούλιο της Βεγγάζης θα κυρώσει το παράνοµο τουρκολιβυκό σύµφωνο. Το µήνυµα έστειλε πρώτος ο Νικήτας Κακλαµάνης. Την Πέµπτη υποδέχθηκε τον κ. Σάλεχ στη Βουλή και του είπε χωρίς περιστροφές: «Το τουρκολιβυκό µνηµόνιο του 2019 δεν πρέπει να κυρωθεί από το Κοινοβούλιό σας. Αντιθέτως, σε δεύτερο στάδιο θα πρέπει να ακυρωθεί πλήρως. Αυτό, εξοχότατε κύριε πρόεδρε, είναι προς το συµφέρον πρώτα της Λιβύης και µετά της Ελλάδος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κακλαµάνης, ενώ εξέφρασε παράλληλα στον κ. Σάλεχ την ευγνωµοσύνη του «για τη συνολική σας στάση στο ζήτηµα αυτό και ιδιαιτέρως για την επιστολή που αποστείλατε στον κ. γενικό γραµµατέα του ΟΗΕ, κάνοντας έκκληση για απόρριψη του µνηµονίου».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης απήντησε: «Παραµένουµε πιστοί στους φίλους µας» και προσέθεσε µε νόηµα πως το τουρκολιβυκό σύµφωνο δεν έχει λάβει την έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία είναι απαραίτητη για να τεθεί σε ισχύ.
Οι συζητήσεις Σάλεχ με Γεραπετρίτη και το κλίμα στις επαφές
Το βροχερό µεσηµέρι της Παρασκευής, ο κ. Σάλεχ πέρασε το κατώφλι του υπουργείου Εξωτερικών. Μια ώρα διήρκεσε το γεύµα εργασίας του µε τον Γιώργο Γεραπετρίτη και τους συνεργάτες τους, ενώ σύµφωνα µε πληροφορίες ακολούθησε και διµερές τετ α τετ των ανδρών. Το κλίµα ήταν πολύ καλό και ο κ. Σάλεχ εµφανίστηκε πολύ ικανοποιηµένος από τον τρόπο µε τον οποίο τον αντιµετώπισαν γενικώς οι Ελληνες αξιωµατούχοι στην Αθήνα. Καλά πληροφορηµένες πηγές έλεγαν στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ότι έδειξε πως δεν προτίθεται να προχωρήσει σε δυσάρεστες -για την Ελλάδα- µονοµερείς ενέργειες. Εκείνο που έδειξε ο κ. Σάλεχ ότι τον απασχολεί ήταν το να γίνουν εκλογές στη χώρα του. Το επανέλαβε αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της συζήτησης, γνωρίζοντας ότι όποια χώρα έχει δυνατή φωνή στην Ε.Ε., στα Ηνωµένα Εθνη και στις ΗΠΑ µπορεί να πιέσει προς αυτήν την κατεύθυνση, ώστε να αποκτήσει επιτέλους η Λιβύη µια νοµίµως εκλεγµένη κυβέρνηση.
Τέλος, οι κ. Γεραπετρίτης και Σάλεχ συµφώνησαν να υπάρξει και ανταλλαγή επισκέψεων στο εγγύς µέλλον. Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ουσιαστική συµβολή της Ελλάδας, ως κράτους-µέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και εκλεγµένου µέλους του Συµβουλίου Ασφαλείας του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών, στην οριστική επίλυση του Λιβυκού, µέσω της διεξαγωγής ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, χωρίς έξωθεν παρεµβάσεις, για την ανάδειξη µιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης.
Μιλώντας στο συνέδριο του «Athens Policy Dialogues», ο κ. Γεραπετρίτης εµφανίστηκε αισιόδοξος για το κεφάλαιο «Λιβύη», λέγοντας: «Χωρίς να αγνοούµε το αγκάθι του ανυπόστατου τουρκολιβυκού µνηµονίου, είµαστε σήµερα η µόνη ευρωπαϊκή χώρα που διατηρεί ανοικτούς διαύλους στο ανώτατο επίπεδο και µε τις δύο πλευρές στη Λιβύη, έχοντας επιτύχει παράλληλα τη µείωση των µεταναστευτικών ροών από τα λιβυκά παράλια, τον σεβασµό της ελληνικής µέσης γραµµής στην προκήρυξη οικοπέδων για την εξόρυξη υδρογονανθράκων από τη Λιβύη, καθώς και την επανενεργοποίηση των τεχνικών επιτροπών για την οριοθέτηση της ΑΟΖ µεταξύ των δύο χωρών».
Τα επόµενα βήµατα
Στη διπλωµατία, στην πολιτική και στο επιχειρείν όταν ζητάς κάτι αναµένεις ότι θα σου ζητηθούν και ανταλλάγµατα. Εν προκειµένω, δεν αποκλείεται η Αθήνα να δώσει οικονοµικά ανταλλάγµατα για να εξασφαλίσει τη µη κύρωση του τουρκολιβυκού µνηµονίου. Αξίζει να σηµειωθεί ότι τον επόµενο µήνα θα διοργανωθεί στη Βεγγάζη ένα επιχειρηµατικό φόρουµ Ελλάδας - Λιβύης, που θα επικεντρωθεί στη δυνατότητα να γίνουν ελληνικές επενδύσεις στη Λιβύη, µε το βλέµµα στην ανοικοδόµηση της ανατολικής πλευράς της πολύπαθης χώρας. Της ελληνικής αποστολής θα ηγηθεί ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρµόδιος για την οικονοµική διπλωµατία, Χάρης Θεοχάρης. Το συνέδριο διοργανώνεται υπό την αιγίδα του γενικού διευθυντή του Ταµείου για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση της Λιβύης, Μπελκασέµ Χάφταρ, γιου του Χ. Χάφταρ, ενώ για το επόµενο διάστηµα προγραµµατίζεται και επίσκεψη της ειδικής απεσταλµένης του γενικού γραµµατέα του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Χάνα Σέρουα Τέτεχ, στην Αθήνα.
Δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή
En