Μηνύματα υψηλού συμβολισμού, αιχμές, έμμεση αλλά και σαφή κριτική, φάνηκε να συνέθεσαν το πολιτικό παζλ το βράδυ της Δευτέρας 8 Δεκεμβρίου σε μία εκδήλώση στην οποία παρευρέθηκαν πρώην πρωθυπουργοί, πρώην κυβερνητικοί εταίροι αλλά και παλαιά στελέχη του ευρύτερου δεξιού, κεντροαριστερού αλλά και αριστερού χώρου. Η παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού, Κώστα Καραμανλή και του πρώην αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελου Βενιζέλου, είχε τη δική της σημειολογία στην εκδήλωση με θέμα «Κρίση της Δημοκρατίας σήμερα», στο Δημόσιο Καπνεργοστάσιο. Εστιάζοντας σε ζητήματα διαφάνειας, δημοκρατικών αξιών, αλλά και προκλήσεων που απειλούν τους θεσμούς, οι κκ Καραμανλής και Βενιζέλος προχώρησαν στη δική τους τοποθέτηση σε μία περίοδο που ζητήματα όπως η εξέλιξη της εξεταστικής του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλά και η κλιμάκωση των αγροτικών κινητοποιήσεων έρχονται να προστεθούν στο γενικότερο τεστ αντοχής που δοκιμάζει την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, εκτός από ειδική μνεία σε ζητήματα δημοκρατικών θεσμών επέλεξε να εστιάσει και σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής με έναν δικό του τρόπο υπογραμμίζοντας την ιδιαιτερότητα της παρούσας συνθήκης αναφορικά με την Τουρκία. Η αναφορά σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής έγινε σε μία συγκυρία που η μία πτέρυγα της ΝΔ, η λεγόμενη «Σαμαρική», έχει διατυπώσει τις αντιρρήσεις της ως προς τους χειρισμούς της κυβέρνησης και τώρα φάνηκε πως ακόμη μία φωνή από τη κεντροδεξιά παράταξη έκρουσε τον κώδωνα. Στο μέτωπο της κεντροαριστεράς, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, δεν παρέλειψε να αναφερθεί επίσης στις προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπο το δημοκρατικό πολίτευμα, αναφερόμενος με νόημα στο ζήτημα των υποκλοπών, της Novartis αλλά και στα Τέμπη, ενώ υπογράμμισε πως δεν είναι βιώσιμο το μοντέλο των μειοψηφικών αυτοδύναμων κυβερνήσεων. Την ίδια στιγμή, αναφέρθηκε με θερμά λόγια στον Κώστα Καραμανλή, εστιάζοντας στα όσα τους συνέδεσαν, στα ιστορικά γεγονότα της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.
Η μομφή Σαμαρά, τα μηνύματα Καραμανλή και Βενιζέλου
Τη δική τη σημειολογία είχε η δήλωση του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά ο οποίος αναφερόμενος στα αγορτικά μπλόκα προχώρησε σε μία λιτή δήλωση υπογραμμίζοντας το εξής: «το σίγουρο είναι πως αυτοί που βρίσκονται στα μπλόκα δεν κερδίζουν το τζόκερ κάθε τόσο». H συγκεκριμένη τοποθέτηση ερμηνεύτηκε ως μομφή στην κυβέρνηση ενόσω συνεχίζονται, με κλιμακούμενη πορεία, οι κινητοποιήσεις των αγροτών.
Στην εκδήλωση φάνηκε πως ο πολιτικός χρωματισμός απουσίαζε αφού από τη μία πρώην στελέχη της ΝΔ όπως ο Άρης Σπηλιωτόπουλος, ο Ευάγγελος Αντώναρος, ο Πάνος Καμμένος, του ΠΑΣΟΚ, όπως ο Κώστας Λαλιώτης, του ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο Κώστας Ζαχαριάδης, ο Χρήστος Σπίρτζης, έδωσαν μεταξύ άλλων το «παρών». Τόσο από τον καλλιτεχνικό χώρο όπως ο Λάκης Λαζόπουλος, όσο και από τον δικαστικό όπως η η πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Βασιλική Θάνου, βρέθηκαν στην εκδήλωση, από την οποία απουσίαζαν σχεδόν τα περισσότερα σημερινά στελέχη της ΝΔ. Από το υπουργικό σχήμα το παρών έδωσε ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας ο οποίος κάθισε στην πρώτη σειρά και χαιρετήθηκε θερμά με τον Κώστα Καραμανλή. Από την εκδήλωση δεν έλειψε ο πρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης. Από ευρωβουλευτές, η Έλενα Κουντουρά από τον ΣΥΡΙΖΑ και η Αφροδίτη Λατινοπούλου από τη «Φωνή της Λογικής» έδωσαν το «παρών».
Καραμανλής: Η ποιότητα της Δημοκρατίας δεν διαβρώνεται από μια και μόνη πράξη, αλλά από την σωρευτική επίδραση πολλών μικρών παρεκκλίσεων
Στο πεδίο των δηλώσεων, από τις τοποθετήσεις του Κώστα Καραμανλή, αξίζει να επισημανθεί ότι μίλησε με υπονοούμενα για τη θέση στην οποία βρίσκεται η διαφάνεια σήμερα, ειδικότερα τόνισε πως «ο κίνδυνος σήμερα δεν προέρχεται από θορυβώδεις εκτροπές ή θεαματικές, ηχηρές συγκρούσεις. Αντιθέτως, προέρχεται από την αργόσυρτη, υπόγεια διολίσθηση προς την ανοχή και εξοικείωση σε φαινόμενα υποβάθμισης των κανόνων. Η ποιότητα της Δημοκρατίας δεν διαβρώνεται από μια και μόνη πράξη, αλλά από την σωρευτική επίδραση πολλών μικρών παρεκκλίσεων». «Το μέγα ζήτημα είναι η δυνατότητα απόκρυψης ή υποβάθμισης της πληροφορίας, η οποία όταν φθάνει στους πολίτες εγκαίρως διαμορφώνει σκέψεις, προβληματισμούς, αποφάσεις. Οι πολίτες χρειάζονται το φως σε όλα τα θέματα του δημοσίου ενδιαφέροντος» συμπλήρωσε ο κ. Καραμανλής.
Εστιάζοντας στην ανάγκη αντιμετώπισης του κλίματος πολιτικής πόλωσης αλλά και αφήνοντας να φανεί πόσο αμαυρώνει τη γενικότερη εικόνα ο τοξικός λόγος, επεσήμανε τα εξής: «Ένα ακόμη σοβαρό σύμπτωμα της θεσμικής κρίσης είναι και η υποβάθμιση του δημόσιου λόγου. Ο πολιτικός διάλογος διεξάγεται πια με όρους επικοινωνίας και θεάματος, έχοντας ως πρώτο στόχο την πρόκληση πρόσκαιρων εντυπώσεων. Η επιχειρηματολογία έχει αντικατασταθεί από την συνθηματολογία. Η αντιπαράθεση ιδεών , προτάσεων, προγραμμάτων υποχωρεί, η δεν ακούγεται, από τον θόρυβο των υπερβολών, των αστήρικτων κατηγοριών, των ύβρεων, των προσωπικών προσβολών, των θεωριών συνωμοσίας. Κάπως έτσι ο δημόσιος λόγος χάνει και την ουσία του, αλλά και τη δύναμή του να φωτίζει προβλήματα και να οδηγεί σε λύσεις. Η Δημοκρατία απαιτεί σοβαρότητα, νηφαλιότητα, μετριοπάθεια και υπευθυνότητα. Από όλους».
Βενιζέλος: Δημοκρατία σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από δημοκρατική διακυβέρνηση
Από την πλευρά του με νόημα ο κ. Βενιζέλος τόνισε τα εξής: «Πρώτη και θεμελιώδης προϋπόθεση είναι η αναστύλωση των δημοκρατικών και δικαιοκρατικών θεσμών. Αλλιώς φοβούμαι ότι αδικούμε την ίδια την εθνική μας προοπτική μέσα σε ένα αβέβαιο και ρευστό παγκόσμιο και περιφερειακό σκηνικό. Τίποτα δεν είναι πιο κρίσιμο, πιο προοδευτικό και πιο σημαντικό από τη Δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Η ποιότητα και η ουσιαστική λειτουργία της φιλελεύθερης Δημοκρατίας, ο σεβασμός και η αξιόπιστη λειτουργία των θεσμών είναι το θεμέλιο ολόκληρης της εθνικής στρατηγικής».
Κρούοντας τον κώδωνα για την υποβάθμιση των δημοκρατικών θεσμών, ο πρώην αρχηγός του ΠΑΣΟΚ πρόσθεσε τα εξής: «Η κοινωνία δηλητηριάζεται σταδιακά από μια διάχυτη αντιθεσμική τοξικότητα, από ποικίλες εκδηλώσεις συμβολικής και υλικής βίας απέναντι στην οποία οι πολίτες αποκτούν ανοσία. Δεν κυριαρχεί ένας λόγος συναινετικός και συμπεριληπτικός, αλλά ένας λόγος τεχνητά συγκρουσιακός πίσω από τον οποίο κρύβονται οι ανεπάρκειες των κρατούντων, συχνά και της αντιπολίτευσης. Το θεμελιώδες πρόβλημα της ευρωπαϊκής δημοκρατίας είναι ότι έχει διαρραγεί το κοινωνικό συμβόλαιο πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε ιστορικά από τον Β ´ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, επί ογδόντα χρόνια. Η ευρωπαϊκή δημοκρατία έφτασε στην κορύφωση των επιτευγμάτων και της θεσμικής ποιότητάς της μέσα σε συνθήκες που διασφάλιζαν συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση των εισοδημάτων και του επιπέδου ζωής».
Θίγοντας ζητήματα που έχουν προκαλέσει τριγμούς στο κυβερνητικό σχήμα, ο κ.Βενιζέλος τόνισε: «Στη Βουλή η λειτουργία της εξεταστικής επιτροπής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ - στη συγκρότηση της οποίας φτάσαμε όπως φτάσαμε - προσφέρει καθημερινό υλικό για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και αποκαλύπτει το μέγεθος του σκανδάλου χωρίς η κοινή γνώμη να βλέπει με ποιο τρόπο, σε ποιους και πότε θα αποδοθούν οι ευθύνες. Το δε μεγάλο ζήτημα είναι η συνολική υστέρηση του πρωτογενούς τομέα που οδηγεί σε απόγνωση τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους. Τον Μάρτιο, πλην απροόπτου, αναμένεται η έναρξη της δίκης για τα Τέμπη και με τη δίκη αυτή σε εξέλιξη θα εισέλθει η χώρα στην τελευταία φάση της βουλευτικής περιόδου πλησιάζοντας προς τις εκλογές. Δημοκρατία σημαίνει κάτι πολύ περισσότερο από δημοκρατική διακυβέρνηση».
En
