Αυτές τις ημέρες, στα διπλωματικά πηγαδάκια σε Αθήνα και Βρυξέλλες συζητούν ένα θέμα: το νέο δόγμα του Ντόναλντ Τραμπ και την αυστηρή κριτική του προς την Ευρώπη. Η αλήθεια είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν φημίζεται για τα γρήγορα πολιτικά αντανακλαστικά της. Ωστόσο, υπάρχουν μεμονωμένες εξαιρέσεις που διαψεύδουν τον κανόνα. Πρωτοβουλίες κρατών-μελών που λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και της ιστορίας τους αντιλαμβάνονται διαφορετικά από άλλα την αλλαγή των συσχετισμών.

Διαβάστε: Τριμερής συμφωνία Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για τον Κάθετο Διάδρομο Αιγαίου - Μαύρης Θάλασσας: "Θα επανασυνδέσει ιστορικά κέντρα και λιμάνια"

Η Ελλάδα, λοιπόν, σε συνεργασία με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, πήραν την απόφαση να φέρουν εις πέρας ένα δύσκολο, πλην όμως αναγκαίο, εγχείρημα. Ο λόγος για τη δημιουργία ενός οδικού και σιδηροδρομικού άξονα που θα ενώνει τρεις χώρες, αλλά και δύο θάλασσες. Το Αιγαίο με τη Μαύρη Θάλασσα. Συγκεκριμένα, το έργο αυτό θα ξεκινά από τη Θεσσαλονίκη και μέσω Αλεξανδρούπολης και Βουλγαρίας θα καταλήγει στη Ρουμανία. Στο Βουκουρέστι, συγκεκριμένα. Πρόκειται για ένα έργο μεγάλης γεωπολιτικής σημασίας, το οποίο αφενός θα αναβαθμίσει τη χώρα μας και αφετέρου θα επιτρέψει στην Ευρώπη να μην εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από τα Στενά του Βοσπόρου.


Τζιτζικώστας: Η υπογραφή του συμφώνου συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας - Ρουμανίας αποτελεί μια κομβική στιγμή

Ο Κάθετος Άξονας αποτελεί ένα προσωπικό στοίχημα του Απόστολου Τζιτζικώστα. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες που ανέλαβε καθήκοντα επιτρόπου Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού εργάστηκε προκειμένου να δημιουργήσει αυτήν την καθοριστική ευρωπαϊκή «αρτηρία». Η αρχή έγινε στις Βρυξέλλες, με την υπογραφή συμφώνου συνεργασίας από τον Ευρωπαίο επίτροπο, από τον αναπληρωτή υπουργό Μεταφορών και Υποδομών, Κωνσταντίνο Κυρανάκη, και από αξιωματούχους της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» απευθύνθηκαν στον κ. Τζιτζικώστα, ο οποίος μας μίλησε αποκλειστικά για τον σκοπό και τη σημασία του project: «Η υπογραφή του συμφώνου συνεργασίας Ελλάδας - Βουλγαρίας - Ρουμανίας αποτελεί μια κομβική στιγμή όχι μόνο για τις τρεις χώρες, αλλά για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Με τον νέο οδικό και σιδηροδρομικό άξονα που θα υνδέει τη Θεσσαλονίκη µε το Βουκουρέστι µέσω Βουλγαρίας, και από εκεί µε την καρδιά της Ευρώπης, δηµιουργούµε έναν κρίσιµο ευρωπαϊκό διάδροµο για το εµπόριο, την άµυνα, την ενέργεια, την οικονοµία και τον τουρισµό», επεσήµανε ο κ. Τζιτζικώστας και πρόσθεσε: «Η περιοχή αυτή πλέον δεν είναι µια περιφερειακή περιοχή της Ευρώπης, αλλά µια από τις πιο σηµαντικές, στρατηγικές και ασφαλείς αρτηρίες της ηπείρου µας. Για την Ελλάδα το έργο αυτό έχει τεράστια γεωπολιτική αξία, συνδέοντας το Αιγαίο µε τη Μαύρη Θάλασσα, και αποτελεί ταυτόχρονα ιστορική ευκαιρία για την αναβάθµιση των υποδοµών της χώρας. Και για τις ελληνικές εξαγωγές, τη βιοµηχανία, τα αγροτικά προϊόντα, τις επιχειρήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας και τον τουρισµό αυτό σηµαίνει ταχύτερες, πιο αξιόπιστες και πιο βιώσιµες µεταφορές».

Πράγµατι, όπως τόνισε και ο κ. Τζιτζικώστας, ο εν λόγω παρευξήνειος κάθετος µεταφορικός και εµπορικός άξονας δεν είναι πλέον µια περιφερειακή διαδροµή της Ε.Ε., καθώς εδώ συναντώνται δύο από τους µεγαλύτερους διαδρόµους της Ευρώπης: ο διάδροµος Βαλτική Θάλασσα - Εύξεινος Πόντος - Αιγαίο Πέλαγος του ∆ιευρωπαϊκού ∆ικτύου Μεταφορών και ο διάδροµος Ρήνου - ∆ούναβη. Αυτή η διασταύρωση συνεπάγεται για την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουµανία µια µοναδική ευθύνη. Να είναι οι τρεις χώρες οι φύλακες των στρατηγικών οικονοµικών αρτηριών, των ζωτικών αλυσίδων εφοδιασµού και των οδών στρατιωτικής κινητικότητας της Ε.Ε.


Διευκολύνεται η στρατιωτική κινητικότητα

Στο µέλλον, αυτός ο άξονας θα καταλήγει τόσο στην Κεντρική Ευρώπη όσο και στην Ανατολική. Στη Μολδαβία και την εµπόλεµη Ουκρανία. Έτσι, θα καταστεί µια από τις πιο στρατηγικές και ασφαλείς «αρτηρίες» στη «γηραιά ήπειρο», όπως επίσης και ένα µεγάλο «asset» -όπως έλεγαν χαρακτηριστικά στρατιωτικοί κύκλοι στην υπογράφουσα- για την Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΝΑΤΟ. Τούτο διότι, όπως επεσήµανε από τις Βρυξέλλες ο κ. Κυρανάκης, «στρατιωτικό υλικό που κάποτε χρειαζόταν εβδοµάδες για να διασχίσει τα σύνορα, σύντοµα θα διακινείται µέσα σε λίγες... ώρες». Εδώ έγκειται η χρησιµότητά του για την Ενωση και τη Συµµαχία. «Στρατιωτική κινητικότητα σηµαίνει ότι οι χώρες µπορούν να υπερασπίζονται τον εαυτό τους. Να υποστηρίζουν τους συµµάχους γρήγορα, να εγγυώνται ότι τα ευρωπαϊκά σύνορα δεν είναι απλώς θεωρητικές γραµµές, αλλά προστατευόµενα σύνορα», κατέληξε ο κ. Κυρανάκης. Εµπειροι διπλωµάτες εξηγούσαν στα «Π» ότι η προοπτική της ειρήνης στο µέτωπο του ρωσοουκρανικού πολέµου δεν είναι ορατή στο εγγύς µέλλον, µε τις διπλωµατικές εξελίξεις των τελευταίων ηµερών να επιβεβαιώνουν τη συγκεκριµένη εκτίµηση.

Ως εκ τούτου, το να δύναται η Ελλάδα να συνεργαστεί µε γειτονικές χώρες προκειµένου να προσφέρει πρακτικές λύσεις για τη γρηγορότερη και ασφαλέστερη µεταφορά προϊόντων και στρατιωτικού υλικού στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη µόνο διπλωµατική αναβάθµιση συνεπάγεται για την Ελλάδα. «Είναι µια δέσµευση να ανασχηµατίσουµε τη στρατηγική γεωγραφία της περιοχής µας», δήλωσε ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Grozdan Karadjov, την ηµέρα που έπεσαν οι υπογραφές, µε τον Ρουµάνο υπουργό Ionuț Cristian Săvoiu να προσθέτει: «Ενδυναµώνεται η περιφερειακή ανθεκτικότητα, που είναι ζωτικής σηµασίας για την αντιµετώπιση των νέων προκλήσεων ασφαλείας».


Χαρτογράφηση μέσα στο 2026

Όσο για το σχετικό χρονοδιάγραµµα, σύµφωνα µε πληροφορίες, εντός του 2026 θα παρουσιαστεί ένα κοινό σχέδιο, που θα χαρτογραφήσει τον κεντρικό, δυτικό και ανατολικό άξονα. Κατόπιν, θα ακολουθήσει ο καθορισµός προτεραιοτήτων και θα παρουσιαστεί το ολοκληρωµένο σχέδιο χρηµατοδότησης.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά