Μετά τη συμφωνία ειρήνευσης στη Μέση Ανατολή και εν μέσω καταιγιστικών διεθνών γεωπολιτικών εξελίξεων, αναθερμαίνεται η τριμερής συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ. Τη Δευτέρα το πρωί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στην Ιερουσαλήμ, όπου θα πραγματοποιήσει συνάντηση με τον ομόλογό του, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, και θα ακολουθήσει Τριμερής Σύνοδος Κορυφής, η πρώτη μετά τον Σεπτέμβριο του 2023 στη Λευκωσία.

Διαβάστε: Τριμερής Σύνοδος Κορυφής με Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ σήμερα στην Ιερουσαλήμ: Γιατί είναι σημαντική η επίσκεψη Μητσοτάκη - Συνάντηση και με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς

Εκεί αναμένεται να επιβεβαιωθεί και να ενισχυθεί η συνεργασία των τριών κρατών στους τομείς της άμυνας, της ασφάλειας, της ενέργειας, της καινοτομίας, της συνδεσιμότητας και της πολιτικής προστασίας.


Μητσοτάκης στην Ιερουσαλήμ: 3+1 και IMEC στο επίκεντρο

Στο ενδιάμεσο, ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Δυτική Οχθη, και συγκεκριμένα στη Ραμάλα -το de facto διοικητικό κέντρο της Παλαιστίνης-, όπου θα συναντηθεί με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο, Μαχμούντ Αμπάς (με τον οποίο θα έχει γεύμα εργασίας), δείχνοντας στην πράξη τη βούληση της Ελλάδας να συνεχίσει να είναι σταθερός και ειλικρινής συνομιλητής και των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων.

Η Ελλάδα, εξάλλου, τονίζει με κάθε ευκαιρία την ανάγκη διατήρησης της εκεχειρίας στη Γάζα και της παροχής μαζικής ανθρωπιστικής βοήθειας στους άμαχους Παλαιστίνιους. Όπως σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης,
«είναι στρατηγική επιλογή μας να έχουμε ενεργό ρόλο στις προσπάθειες ειρήνευσης στη Γάζα, στον ανθρωπιστικό τομέα και στην ανοικοδόμηση της περιοχής», ενώ επεσήμανε ότι η κυβέρνηση στηρίζει «τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία θεωρούμε ότι είναι αναγκαία προϋπόθεση για την εκκίνηση της πολιτικής διαδικασίας με στόχο την υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών». Η επίσκεψη έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία για την περιοχή, με μια εύθραυστη συμφωνία ειρήνης που υπεγράφη έπειτα από πρωτοβουλία του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Ερχεται, επίσης, σε μια περίοδο που το Ισραήλ, μετά το επί του παρόντος πέρας του διετούς πολέμου, μοιάζει να δείχνει ανανεωμένο ενδιαφέρον για τα σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, στα οποία κομβικό ρόλο παίζει η Ελλάδα, αλλά και για την εμβάθυνση της σχέσης του με τη χώρα μας.


Διαχρονική στρατηγική

Μιλώντας προ ημερών με τον εκδότη της εφημερίδας «Το Βήμα», Γιάννη Πρετεντέρη, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Athens Policy Dialogues», ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για διαχρονική στρατηγική σχέση που έχει αναπτύξει η Ελλάδα με το Ισραήλ και υπενθύμισε ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως πρώτη απόφαση της εξωτερικής του πολιτικής, τον Απρίλιο του 1990, αναγνώρισε το κράτος του Ισραήλ. «Θα έλεγα ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του 21ου αιώνα αυτή η στρατηγική σχέση έχει εμπεδωθεί, έχει ριζώσει και έχει αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο, και αυτοτελώς αλλά και στο πλαίσιο πολυμερών σχημάτων, όπως το 3+1», ανέφερε ο πρωθυπουργός - ένα σχήμα το οποίο έχει μπει πιο έντονα πλέον στο ραντάρ της Ουάσινγκτον, όπως φάνηκε και από το πρόσφατο διεθνές ενεργειακό συνέδριο στο Ζάππειο. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση ενδιαφέρεται ιδιαίτερα και για την υλοποίηση του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα υποθαλάσσια έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο έχει συναντήσει τους τελευταίους μήνες αρκετά εμπόδια στο να προχωρήσει. Ενδιαφέρεται, επίσης, για την υλοποίηση του IMEC και για τη συμπερίληψη της χώρας μας στον φιλόδοξο αυτόν σχεδιασμό. Ο Πειραιάς, η Ελευσίνα, αλλά και το Θριάσιο μπορούν να αποτελέσουν ένα μικρό, αλλά καίριο και ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι αυτού του ευρύτερου και πολυσύνθετου γεωπολιτικού παζλ.

Το παζλ αυτό ακούει στο όνομα «Οικονομικός Διάδρομος Ινδία - Μέση Ανατολή - Ευρώπη» (India - Middle East - Europe Corridor) και είναι ένα μεγάλο σχέδιο για έναν τεράστιο εμπορικό και οικονομικό δρόμο, στον οποίο η Ελλάδα επιθυμεί διακαώς να ενταχθεί και να αποτελέσει έναν κρίσιμο κρίκο σε αυτή την αλυσίδα. Ενα κομμάτι αυτού του σχεδιασμού είναι το βόρειο θαλάσσιο τμήμα που συνδέει το λιμάνι της Χάιφα στο Ισραήλ με σημαντικά ευρωπαϊκά λιμάνια, ένα από τα οποία είναι ο Πειραιάς. Εδώ ο όλος σχεδιασμός είχε ουσιαστικά παγώσει την περασμένη διετία, λόγω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, ωστόσο η ειρηνευτική συμφωνία αναζωογονεί και το ενδιαφέρον του Ισραήλ για τον IMEC.

 

Στρατηγική σχέση

«Η Ελλάδα είναι μια χώρα που παραδοσιακά διατηρεί στρατηγική σχέση με το Ισραήλ, αλλά και εξαιρετικές σχέσεις με την Παλαιστινιακή Αρχή, οπότε θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα περάσουμε από τη φάση της πρώτης, πολυπόθητης ανακωχής, στα επόμενα στάδια του σχεδίου, όπως αυτό τουλάχιστον έχει συμφωνηθεί από όλους τους εμπλεκομένους, και να διερευνήσουμε και τον ρόλο τον οποίο μπορεί η Ελλάδα να παίξει σε αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

«Σε κάθε περίπτωση», συνέχισε ο πρωθυπουργός, «θέλω να επαναλάβω ότι το τριμερές σχήμα Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ φέρνει κοντά χώρες που αποτελούν, θα έλεγα, παράγοντες και πυλώνες σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και εκτιμώ ότι οι συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν σε αυτήν τη συγκυρία, λαμβάνοντας υπόψη και το τι έχει διαμειφθεί στη Γάζα τα τελευταία χρόνια, θα είναι εξαιρετικά σημαντικές».

Ουκρανικό στο επίκεντρο

Στη Σύνοδο, σε ό,τι αφορά τις επιλογές για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, η χώρα μας είχε τοποθετηθεί επί της αρχής θετικά στη χορήγηση δανείου επανορθώσεων με αξιοποίηση των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων, με τη μεγαλύτερη δυνατή νομική και δημοσιονομική ασφάλεια, μια επιλογή που δεν προκρίθηκε τελικά.

«Θεωρώ ότι η λύση η οποία προκρίθηκε, δηλαδή ένα δάνειο από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμία ευρωπαϊκή χώρα, ήταν η ενδεδειγμένη λύση, λαμβάνοντας υπόψη τη συνθετότητα και τις νομικές δυσκολίες του εγχειρήματος να αξιοποιηθούν αυτήν τη στιγμή οι “παγωμένοι” ρωσικοί πόροι, ένα ενδεχόμενο το οποίο δεν αποκλείστηκε στα συμπεράσματα τα οποία συμφωνήσαμε, αλλά ακόμη χρειάζεται περισσότερο χρόνο επεξεργασίας, σε περίπτωση που καταλήξουμε σε αυτήν τη λύση», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου.