Του Δημήτρη Κουνιά - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Εχοντας πρωταγωνιστήσει στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας, με καθοριστικό και ρυθμιστικό ρόλο στην πορεία της Ελλάδας, το ΠΑΣΟΚ, που συμπληρώνει περίπου σε τρεις μήνες 41 χρόνια από την ίδρυσή του (στις 3 Σεπτέμβρη του 1974), εκλέγει τον πέμπτο πρόεδρό του.

Από τον χαρισματικό Ανδρέα Παπανδρέου μέχρι τον τεχνοκράτη Κώστα Σημίτη, τον εναλλακτικό Γιώργο Παπανδρέου και τον ακαδημαϊκό Ευάγγελο Βενιζέλο, το κόμμα που κυβέρνησε μεταπολιτευτικά την Ελλάδα σχεδόν για 21 χρόνια δείχνει να αντέχει στον χρόνο, παρά το γεγονός ότι σήμερα φαίνεται να «πληρώνει» ακριβά την παραμονή του στην εξουσία. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στις εκλογικές αναμετρήσεις της περιόδου της οικονομικής κρίσης, με τα ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά που συγκέντρωσε, τα οποία δεν θυμίζουν σε τίποτα την εποχή της παντοδυναμίας του.

Μέσα από την ανοιχτή εκλογική διαδικασία που καθιέρωσε το 2004 ο γιος του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος εξελέγη πρόεδρος κόμματος με αυτόν τον τρόπο για πρώτη φορά στην Ελλάδα (συγκεκριμένα με την ψήφο πάνω από ενός εκατομμυρίου πολιτών), τρία κορυφαία στελέχη του πάλαι ποτέ κραταιού Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος διεκδικούν την ανάδειξή τους στη θέση του επικεφαλής του έβδομου κοινοβουλευτικού κόμματος, ύστερα από την παραίτηση του Ευάγγελου Βενιζέλου.

Ο τελευταίος, μετά την «αποκαθήλωση» του Γιώργου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο του 2011, λόγω των άστοχων χειρισμών του και των διακηρύξεών του για δημοψήφισμα για το δεύτερο μνημόνιο, ήταν ο μοναδικός υποψήφιος για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ το 2012. Οι εσωκομματικές εκλογές της 18ης Μαρτίου εκείνου του έτους διεξήχθησαν με ανοιχτή εκλογική διαδικασία και ο κ. Βενιζέλος έλαβε 230.105 ψήφους (επί 236.151 ψηφισάντων).

Η Φώφη Γεννηματά, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος και ο Ανδρέας Λοβέρδος, τρία στελέχη με τη δική τους ιστορία, διεκδικούν τώρα την προεδρία του ΠΑΣΟΚ με στόχο την ανανέωσή του και με στοίχημα τη μελλοντική επιβίωσή του, τη στιγμή που οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Οι διεκδικητές της «πράσινης» ηγεσίας, πάντως, φαίνεται να αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα του ρόλου τους. Δεν είναι τυχαίο ότι η Φώφη Γεννηματά έχει προτείνει τη μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ σε φορέα της σοσιαλδημοκρατίας, σε συνεννόηση με όμορους πολιτικούς χώρους, και έχει μιλήσει για «νέα αρχή». Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, από τη μεριά του, έχει προτείνει τον μετασχηματισμό του κόμματος που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή μεταρρυθμιστική δύναμη και την πραγματοποίηση νέου συνεδρίου την άνοιξη του 2016. Αντίστοιχα, ο Ανδρέας Λοβέρδος πρότεινε την αλλαγή του ονόματος του κόμματος σε «ΠΑΣΟΚ - Δημοκρατική Αριστερά» και την πραγματοποίηση ενιαίου συνεδρίου της Κεντροαριστεράς εντός του 2015.

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν άγνωστες στιγμές των τριών υποψηφίων, οι οποίες αναδεικνύουν το κοινωνικό και το πολιτικό προφίλ τους.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ

Πρώτα και πάνω από όλα η οικογένεια

To ότι ο 59χρονος Ανδρέας Λοβέρδος συγκαταλέγεται στους πιο έμπειρους πολιτικούς, καθώς στη μακρά πολιτική διαδρομή του έχει αναλάβει σημαντικά κυβερνητικά χαρτοφυλάκια, είναι γνωστό. Ωστόσο, αυτό που γνωρίζουν λίγοι είναι ότι ο γιος του συμβολαιογράφου Νικολάου Λοβέρδου, από την Πάτρα, με μητέρα δασκάλα, έκανε τα πρώτα του βήματα στον χώρο της πολιτικής μέσα από τις τάξεις της κομμουνιστικής Νεολαίας, κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Θεσσαλονίκης.

Μάλιστα, όσοι τον ξέρουν καλά θυμούνται ότι τότε έβγαζε το μεροκάματό του παίζοντας μπουζούκι σε ρεμπέτικη κομπανία του πανεπιστημίου. Εκτός, όμως από την πρώτη επαφή του με την πολιτική, στα φοιτητικά του χρόνια είχε συναντήσει για πρώτη φορά και έναν άνθρωπο τη διαδοχή του οποίου στο ΠΑΣΟΚ έμελλε να διεκδικεί δεκαετίες μετά. Ο λόγος, βέβαια, για τον Ευάγγελο Βενιζέλο, με τον οποίο γνωρίστηκε το 1974 στη Νομική Θεσσαλονίκης με αφορμή μια κατάληψη που βρισκόταν σε εξέλιξη. «Δεν νομίζετε ότι θα πρέπει να σταματήσει η κατάληψη, για να πάρουμε και εμείς μια γεύση της νομικής επιστήμης;», είχε ρωτήσει ο νεαρός Ευ. Βενιζέλος τα στελέχη της ΚΝΕ, μεταξύ των οποίων και τον κ. Λοβέρδο.

Οι δυο τους όμως δεν έκαναν παρέα στη Θεσσαλονίκη. Φίλοι έγιναν σχεδόν είκοσι χρόνια αργότερα, με τον Δημήτρη Τσάτσο να παίζει καταλυτικό ρόλο σε αυτό. Εκτοτε η στάση τους ήταν κοινή σε διάφορα θέματα, όπως η αντίθεση στην πρόταση του Γ. Παπανδρέου για αναθεώρηση του Αρθρου 16 του Συντάγματος για τα πανεπιστήμια. Επίσης, στη μάχη για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2007 ο κ. Λοβέρδος συντάχθηκε με τον κ. Βενιζέλο. Ωστόσο, οι σχέσεις τους διαταράχθηκαν όταν ο πρώτος ανακοίνωσε την ίδρυση πολιτικού φορέα με την ονομασία Ριζοσπαστική Κίνηση Σοσιαλδημοκρατικής Συμμαχίας (ΡΙΚΣΣΥ), με αποτέλεσμα ο Ευ. Βενιζέλος να τον διαγράψει από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ.

Λίγους μήνες μετά, τον Απρίλιο του 2013, η ΡΙΚΣΣΥ μετεξελίχθηκε στο κόμμα «Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα», το οποίο στις ευρωεκλογές του 2014 συμμετείχε στον συνασπισμό κομμάτων «Ελιά» - Δημοκρατική Παράταξη, μετά την αποκατάσταση των σχέσεων του Α. Λοβέρδου με τον κ. Βενιζέλο.

Μπορεί, βέβαια, η πολιτική να είναι το «κόλλημα» του κ. Λοβέρδου, οι προτεραιότητές του ωστόσο είναι τέσσερις: τα τρία του παιδιά και η όμορφη σύζυγός του, Πηνελόπη Παπαϊωάννου, η οποία μάλιστα είναι εξαιρετική αγιογράφος. Τα τελευταία χρόνια, ασχολείται επαγγελματικά με τη ζωγραφική και την αγιογραφία και έχει στο ενεργητικό της αξιόλογες εκθέσεις.

ΦΩΦΗ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ

Με όνομα βαρύ σαν Ιστορία και την ανάμνηση του πατέρα της

Οσοι γνωρίζουν καλά την 51χρονη κόρη του Γιώργου Γεννηματά μιλούν για έναν άνθρωπο που βγαίνει νικητής στα δύσκολα. Η πρώτη σκληρή δοκιμασία της ήταν τον Ιούνιο του 1984, όταν, προτού καλά-καλά πατήσει τα είκοσί της χρόνια, πληροφορήθηκε πως η μητέρα της, Κάκια, σε ηλικία 43 χρόνων τότε, έπασχε από καρκίνο του μαστού. Το δεύτερο μεγάλο «χτύπημα» ήταν ο θάνατος του πατέρα της, στις 25 Απριλίου 1994, από καρκίνο. «Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι πέρασε και αυτή μια ιδιαίτερα σοβαρή περιπέτεια με την υγεία της, την οποία κατάφερε να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει με επιτυχία, στάθηκε όρθια και διέγραψε μια σημαντική πολιτική διαδρομή, με συνέπεια και αξιοπρέπεια», αναφέρουν συνομιλητές της.

Πολύτιμα στηρίγματά της στις δυσκολίες που πέρασε στέκονταν πάντα ο οδοντίατρος σύζυγός της, Ανδρέας Τσούνης, με τον οποίο έχει αποκτήσει δύο παιδιά, τον Γιώργο (11 χρόνων) και την Κατερίνα (9 χρόνων), αλλά και η 17χρονη κόρη της, Αμαλία, από τον πρώτο της γάμο, με τους οποίους ταξιδεύει συχνά στη Σκύρο, τόπο καταγωγής του κ. Τσούνη, τις περιόδους των διακοπών. 

«Τα παιδιά μου θέλουν να πάνε όλα καλά με την υποψηφιότητά μου, αλλά πάνω απ’ όλα θέλουν κοντά τους τη μητέρα τους», συνηθίζει να λέει το τελευταίο διάστημα η Φώφη Γεννηματά, η οποία δίνει μεγάλη σημασία στη σχέση της με τα παιδιά της. Γι’ αυτό και κάθε βράδυ τα διαβάζει, ενώ το πρωί τα ετοιμάζει η ίδια για το σχολείο.

Η πολιτική της διαδρομή ξεκίνησε μετά την αποφοίτησή της από το Λύκειο Φιλοθέης. Στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών της Νομικής Σχολής Αθηνών οργανώθηκε στη φοιτητική παράταξη του ΠΑΣΟΚ, την ΠΑΣΠ, και συμμετείχε από νωρίς στις πολιτικές ζυμώσεις της γενιάς της. Εκτοτε πέρασε από όλα τα κομματικά κλιμάκια του ΠΑΣΟΚ, μέχρι να αναλάβει το πρώτο υπουργικό χαρτοφυλάκιο, με κεντρικό σταθμό την εκλογή της το 2002 στην Υπερνομαρχία Αθηνών-Πειραιώς, θέση στην οποία επανεξελέγη το 2006. Νωρίτερα, το 2000, είχε περάσει το κατώφλι του Κοινοβουλίου ως βουλευτής της Α’ Αθηνών.

Γι’ αυτό σε όσους την κατατάσσουν στα πολιτικά «τζάκια» της χώρας απαντά ευθέως: «Ο Γεννηματάς δεν ήταν ούτε οικονομικό ούτε πολιτικό “τζάκι”. Ηταν αυτοδημιούργητος». Η ίδια υπενθυμίζει ότι το 1996 είχε αρνηθεί να βάλει υποψηφιότητα για βουλευτής, παρότι της είχε προταθεί, για να μην ερμηνευθεί η κίνηση αυτή ως καπήλευση της μνήμης του πατέρα της, για τον οποίο μιλά πάντα με τρυφερότητα. «Πρόλαβε να μας δώσει τόση αγάπη, που μας συντροφεύει και μένα και την αδερφή μου, Μαίρη. Μας δίδαξαν, μαζί με την Κάκια του, μια στάση ζωής που μας βοήθησε να σταθούμε όρθιες στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, με ελπίδα και αισιοδοξία», συνηθίζει να λέει.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ

Γιατρός, πολιτικός και τρίτεκνος

Ο 40χρονος πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης, από τη Μυγδαλιά Γορτυνίας, ανήκει στη νέα γενιά στελεχών του ΠΑΣΟΚ, που αναδείχθηκαν μέσα από τις έντονες ζυμώσεις στη Νεολαία του κόμματος. Εχοντας ισχυρές επιρροές και από την οικογένειά του, δεδομένου ότι είναι ανιψιός του ιστορικού στελέχους του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Γιαννόπουλου, ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος από τα μαθητικά του χρόνια ασχολήθηκε με το Κίνημα. Η ανέλιξή του στην «πράσινη» Νεολαία ήταν γρήγορη.

Ωστόσο, οι έντονες εσωκομματικές διαμάχες τον οδήγησαν, μαζί με άλλα ανερχόμενα στελέχη, όπως ο Νίκος Ανδρουλάκης και ο Μιχάλης Κατρίνης, στην αποχώρηση, διαμαρτυρόμενοι όλοι για την επιβολή της «κομματικής νομενκλατούρας». Εκείνη την εποχή έστρεψε το ενδιαφέρον του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ετσι, στις νομαρχιακές εκλογές του 2002 εξελέγη νομαρχιακός σύμβουλος Αρκαδίας, ενώ επανεξελέγη στις εκλογές του 2006.

Επέστρεψε στις κεντρικές διεργασίες του ΠΑΣΟΚ και το 2008 αναδείχτηκε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου. Εναν χρόνο μετά, στις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009, κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής Αρκαδίας, ενώ επανεξελέγη το 2012 και στις τελευταίες εκλογές. Ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος μπορεί να διατηρούσε καλές σχέσεις με τον Γιώργο Παπανδρέου, ωστόσο καλύτερες ήταν οι σχέσεις του με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Γι’ αυτό και στις 26 Ιουνίου 2013, μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης συνεργασίας ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., με απόφαση του προέδρου, ανέλαβε καθήκοντα εκπροσώπου Τύπου, διαδεχόμενος τη Φώφη Γεννηματά. Από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 ήταν υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, αρμόδιος για το ΕΣΠΑ και τη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας.

Η θητεία του αυτή τον βοήθησε να γίνει ευρέως γνωστός και εκτός κομματικού προσωπικού. «Η πολιτική είναι ο έρωτάς μου, αλλά η αγάπη μου είναι η ιατρική», συνηθίζει να λέει ο Αρκάς πολιτικός. Εξάλλου, μετά τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή «Carol Davila» του Βουκουρεστίου, όπου γνώρισε και τη σύζυγό του, γιατρό σήμερα Βασιλική Δημητρακά (με την οποία έχουν αποκτήσει τρία παιδιά), εργάστηκε στο Τμήμα Ακτινολογίας του Νοσοκομείου «Σωτηρία», ενώ από το 2002 και για δύο συνεχή έτη διετέλεσε ειδικός επιστημονικός συνεργάτης του υπουργού Υγείας, Κώστα Στεφανή. Η πολιτική, πάντως, ακόμα και όταν ήταν φοιτητής ιατρικής, δεν τον άφηνε ασυγκίνητο. Δεν είναι τυχαίο ότι διετέλεσε πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Φοιτητών Ρουμανίας. Εκεί γνώρισε και τον δημοφιλή σήμερα τραγουδιστή Γιώργο Τσαλίκη, ο οποίος επίσης σπούδαζε ιατρική.