Η Ελλάδα έχει ζητήσει εναλλακτικό σχέδιο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε περίπτωση που δεν τηρηθεί η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό-μεταναστευτικό, αποκάλυψε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα. Ωστόσο, αναγνώρισε πως μέχρι τώρα η Τουρκία έχει στηρίξει όλες τις πλευρές της συμφωνίας της και χαρακτήρισε θετική τη μέχρι τώρα εφαρμογή της, επισημαίνοντας πως έχουμε μεγάλο περιορισμό της ροής των προσφύγων.

Εστιάζοντας περαιτέρω στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα, υπογράμμισε την ανάγκη η Ευρώπη να έχει επεξεργασμένο εναλλακτικό σχέδιο γιατί είναι ένα ευρωπαϊκό ζήτημα και παρατήρησε πως είναι η συνέπεια και όχι η αιτία των προβλημάτων. «Το προσφυγικό κύμα είναι η συνέπεια των πολέμων σε Λιβύη, Συρία, Ιράκ και στη φτώχεια της περιοχής, και ο μόνος που δεν φταίει γι' αυτό είναι χώρες όπως η Ελλάδα» σημείωσε, συμπληρώνοντας πως «άλλοι φταίνε και άρα πρέπει και άλλοι να αντιληφθούν ότι πρέπει να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος».

Επισήμανε, επίσης, ότι η Αυστρία για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια κάλεσε την Ελλάδα στην επόμενη σύσκεψη για τα Δυτικά Βαλκάνια «μετά τις σαφείς ελληνικές διπλωματικές κινήσεις», όπως την ανάκληση της Ελληνίδας πρέσβεως και την επίσκεψή του στη Βιέννη που οδήγησε στην επαναπροσέγγιση της Ελλάδας και της Αυστρίας. «Αυτό αποδεικνύει ότι πρέπει να έχει κανείς τόλμη και διορατικότητα στην εξωτερική πολιτική, δεν πρέπει να υποχωρεί και ότι ήταν όλοι ανόητοι που ομαδικά πυροβολούσαν γιατί είχα αποσύρει την Ελληνίδα πρέσβη από τη Βιέννη. Αποδείχτηκε ότι ήταν μια πολύ καλή κίνηση και επανήλθαν οι σχέσεις μας φυσιολογικές μέσα στη διαφορετικότητά μας» ανέφερε χαρακτηριστικά και προσέθεσε: «Για πρώτη φορά μας καλούν και μας σέβονται πλέον. Όπου χρειάζεται είμαστε σκληροί, όπου χρειάζεται είμαστε ευέλικτοι, η εξωτερική πολιτική είναι νηφάλια, ψύχραιμη, διαθέτει πάρα πολλά όπλα και χρησιμοποιεί κάθε φορά το κατάλληλο».

Σε ό,τι αφορά την απόφαση για την παρουσία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, ξεκαθάρισε πως «εκτιμήσαμε ότι δεν θα έχουμε πρόβλημα απ' αυτή την απόφαση και ότι το πρόβλημα πιθανά θα το έχει η Τουρκία». Διατύπωσε μάλιστα την πρόβλεψη πως η Τουρκία μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Βαρσοβία θα ζητήσει τη μη υλοποίησή αυτής της απόφασης και άρα την αποχώρηση του οργανισμού από το Αιγαίο. Ο λόγος είναι, όπως εξήγησε, «πως το παιχνίδι ότι θα στριμώξουμε την Ελλάδα και μετά θα της τα χρεώσουμε όλα, επειδή είμαστε ψύχραιμοι με καθαρό μυαλό, γύρισε μπούμερανγκ και το πρόβλημα το έχει η άλλη πλευρά».

Στη συνέχεια ο κ. Κοτζιάς, αναφερόμενος στις προκλήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο, έκανε λόγο για παράλογες επενδύσεις και διεμήνυσε ότι η Ελλάδα ακολουθεί μια ενεργητική εξωτερική πολιτική και απέδειξε παντού ότι αποτελεί μια επιθετική ενέργεια και ότι όλες οι διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες επιβεβαιώνουν τον ελληνικό χαρακτήρα αυτών των νησιών, καθώς και της νήσου Παναγιά. «Τους έχουμε εξηγήσει ποιο είναι το καθεστώς του Αιγαίου, τους έχουμε κάνει προτάσεις πώς θα μπορούσαμε να λύσουμε και τα ζητήματα της υφαλοκρηπίδας» επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, σημειώνοντας πως «δεν έχουμε προς το παρόν ανταπόκριση σε αυτά». Αποκάλυψε ακόμα πως η 'Αγκυρα ζήτησε συγγνώμη για το περιστατικό στις Οινούσσες. «Όταν έκαναν αυτές τις δηλώσεις περί Οινούσσες και τις κινήσεις, έκαναν υπερπτήσεις με το καινούργιο μεγάλο αεροπλάνο για την παροχή καυσίμων στα καταδιωκτικά τους πάνω από τη Μυτιλήνη και γι' αυτό ζήτησαν συγγνώμη» είπε.

Μιλώντας ειδικότερα για την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας, εξέφρασε την πεποίθηση πως ήταν και είναι μια χώρα νευρική που καλά είναι κανείς να την προσέχει, αλλά καλά είναι να κρατά ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας. Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε την ανάγκη για ψυχραιμία και νηφαλιότητα επειδή η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και οι διεθνείς σχέσεις είναι αντιφατικές. Ανακοίνωσε πως έχει προσκαλέσει τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών να επισκεφτεί την Κρήτη για να συζητήσουν τα μεγάλα προβλήματα που έχουν οι δύο χώρες. Η συνάντηση αυτή θα γίνει, όπως αποκάλυψε, ή στα τέλη Ιουλίου ή τον Σεπτέμβριο στο Ηράκλειο.

Για το ζήτημα της ανάγνωσης του Κορανίου στην Αγιά Σοφία, ο Νίκος Κοτζιάς εξέφρασε ικανοποίησή για τη διεθνοποίησή του. Υπό αυτό το πρίσμα, υπενθύμισε την αυστηρή ανακοίνωση των ΗΠΑ και άλλων χωρών, αναφέροντας πως «είχαμε την πάρα πολύ αυστηρή ανακοίνωση των ΗΠΑ, για πρώτη φορά έτσι σκληρά, για το ζήτημα της Αγίας Σοφίας και των κινήσεων των Τούρκων». Χαρακτήρισε την Αγία Σοφία παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο και διατύπωσε τη βούλησή του να κρατήσει το θέμα διεθνοποιημένο.

Αναφερόμενος στο πρόσφατο ταξίδι του στην Αλβανία, διεμήνυσε ότι «θέμα Τσαμουριάς δεν υφίσταται» και χαρακτήρισε κέρδος για την εξωτερική πολιτική ότι ο Αλβανός ομόλογός του δήλωσε ότι θέμα Τσαμουριάς δεν υπάρχει και ότι κατήγγειλε και καταδίκασε όλους αυτούς που μιλάνε για Τσαμουριά, καθώς επίσης και ότι ο Αλβανός πρωθυπουργός δεν έθεσε το θέμα ούτε μία φορά. Απάντησε δε στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης που έκαναν λόγο ότι πήγε απροετοίμαστος στην Αλβανία, λέγοντας ότι δεν πήγε με προτάσεις στα Τίρανα καθώς τις είχε δώσει πριν από τέσσερις μήνες. «Τις είχαμε συζητήσει με τον Αλβανό υπουργό Εξωτερικών στην Αθήνα, τις συζητήσαμε πριν από δύο μήνες στη Θεσσαλονίκη και ετοίμασαν οι Αλβανοί τις απαντήσεις τους» σημείωσε και προσέθεσε: «Πήγαμε στην Αλβανία για να πάρουμε τις προτάσεις τους και να συμφωνήσουμε πώς θα διαπραγματευτούμε».

Τέλος, όσον αφορά στις γερμανικές αποζημιώσεις και το κατοχικό δάνειο, τόνισε πως το ζήτημα το έθεσε ο ίδιος στο Βερολίνο πέντε ημέρες μετά την ανάληψη της νέας κυβέρνησης και έκανε ειδική μνεία στη συνεργασία του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, λέγοντας πως «έχω την τύχη να βρισκόμαστε σε συντονισμό και συνεννόηση για την εξωτερική πολιτική όπου καθένας έχει το ρόλο του».