Αντιμέτωπη με τις «παράπλευρες απώλειες» του success story βρίσκεται πλέον η κυβέρνηση, που από τη μία «καίγεται» για την απρόσκοπτη διαδικασία των πλειστηριασμών προς χάριν της αξιολόγησης και από την άλλη μετράει το πολιτικό κόστος από το σπάσιμο των κοινωνικών συμμαχιών.

Κάπως έτσι, κάθε Τετάρτη «ξεθωριάζει» το λαμπερό χρώμα της εξόδου από το μνημόνιο, αφού παρά τη διαπραγμάτευση Τσακαλώτου και τις διαβεβαιώσεις Τζανακόπουλου τα Ειρηνοδικεία πλημμυρίζουν από πολίτες που αντιδρούν στον πλειστηριασμό ακινήτων, οι οποίοι όμως επιβάλλονται για να γλιτώσει η οικονομία τα χειρότερα.

Με κάποιον τρόπο πρόκειται για έναν ιδιότυπο αγώνα που έχει διαιτητές τους «θεσμούς» και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και αντίπαλους στην αρένα την κοινωνία από τη μια και τις τράπεζες από την άλλη, καθώς διαγράφεται κίνδυνος ανακεφαλαιοποίησης, που θα ανοίξει το δρόμο για «κούρεμα» των καταθέσεων.

Την ίδια ώρα οι διαμαρτυρίες προκαλούν πανικό για το ενδεχόμενο να λάβουν μαζική συμμετοχή και να πυροδοτήσουν κοινωνική έκρηξη, όπως έγινε και στην Ισπανία.

Ηταν οι εικόνες από τα επεισόδια στα Ειρηνοδικεία που γέμισαν τις τηλεοράσεις και επακόλουθα το σαλόνι κάθε σπιτιού και προκάλεσαν φόβο στην κυβέρνηση. Οι διαβεβαιώσεις των προηγούμενων ημερών προφανώς και δεν στάθηκαν αρκετές, με αποτέλεσμα ο Αλέξης Τσίπρας να συγκαλέσει Πολιτικό Συμβούλιο, επισημαίνοντας το επικοινωνιακό έλλειμμα, αλλά και τον κίνδυνο να ξεφύγει η κατάσταση.

Τρόικα υπουργών

Στο δημόσιο επίπεδο επιστρατεύθηκε τρόικα υπουργών (Τζανακόπουλος, Τσακαλώτος, Κοντονής) για να εξηγήσουν και να καθησυχάσουν, επιτιθέμενοι στη ΝΔ και (πάλι) στα ΜΜΕ, κάνοντας λόγο για παραπληροφόρηση. Μάλιστα, την «τιμητική» τους είχαν και οι πρώην σύντροφοι (μέλη της ΛΑΕ τώρα) που κατηγορούνται ότι στηρίζουν τους κακοπληρωτές και τα λαμόγια.

Εντός του Πολιτικού Συμβουλίου όμως τα πράγματα ήταν πιο σύνθετα.

Ο Αλέξης Τσίπρας αναγνώρισε ότι το θέμα κάνει «ζημιά» στην κυβέρνηση, καθώς πλήττει το στοιχείο της κοινωνικής ευαισθησίας το οποίο θεωρεί πλεονέκτημα της κυβέρνησης έναντι του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Διαπίστωσε επικοινωνιακό βραχυκύκλωμα και ζήτησε να υπάρξουν ξανά και ξανά εξηγήσεις και αποσαφηνίσεις σχετικά με το τι ισχύει, πώς και πόσο προστατεύεται η πρώτη κατοικία («λαϊκή» εφεξής…). Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας σε αντίθεση με άλλους υπουργούς του εμφανίστηκε να έχει τη διάθεση να κάνει επιπλέον βήματα προς την προστασία της α’ κατοικίας.

Το νήμα έπιασε από τον Αλέξη Τσίπρα ο Νίκος Φίλης, ο οποίος και πάλι σε «ξεχωριστή τροχιά» ζήτησε η προστασία της α’ κατοικίας να μην εξαρτάται από μια άτυπη συνεννόηση και απλή προφορική δέσμευση των τραπεζών, αλλά από γραπτές δεσμεύσεις. Προς αυτή την κατεύθυνση εκτίμησε ότι η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση για την επέκταση της προστασίας από πλειστηριασμούς.

Τη δυσκολία που έχει το θέμα επισήμανε ο Νίκος Βούτσης, που σημειώνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει άγρυπνη να ελέγχει την τήρηση της άτυπης συμφωνίας με τις τράπεζες, ενώ στην πρόταση Φίλη ήρθε πιο κοντά (αν και με πολύ προσεκτική διατύπωση) και πάλι ο Πάνος Σκουρλέτης. Την επομένη του συμβουλίου και των υπουργικών διαβεβαιώσεων ο κ. Σκουρλέτης ζήτησε από την κυβέρνηση (βλ. Τσακαλώτος) να βάλει κόκκινες γραμμές στο θέμα των πλειστηριασμών.

Ο υπουργός Εσωτερικών μπορεί αρχικά να υποστήριξε ότι «όσο οι δεσμεύσεις και οι αποσαφηνίσεις για την προστασία της πρώτης κατοικίας μέχρι την αντικειμενική αξία των 300.000 γίνουν πράξη, τότε προφανώς δεν θεωρώ ότι θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα, το οποίο θα κλονίσει τις σχέσεις της κοινωνίας με την κυβέρνηση», στη συνέχεια όμως προχώρησε σε μια «δηλητηριώδη» επισήμανση προς τους συναδέλφους του διαπραγματευτές. Τους έστειλε μήνυμα, ζητώντας τους να βάλουν όρια απέναντι στους δανειστές. «Οποιος δεν θέτει όρια -και αυτός ο οποίος πρέπει να θέσει όρια είναι προφανώς η ελληνική πλευρά-, τότε από την άλλη πλευρά, από την πλευρά των “θεσμών”, μην περιμένετε ευαισθησίες. Eχουμε πια μια αρκετά μεγάλη εμπειρία. Πρόκειται πολλές φορές για ανθρώπους, οι οποίοι είναι ακραίοι τεχνοκράτες, που θεωρούν ότι το πρώτο είναι να βγαίνει μια εξίσωση πάνω στο χαρτί, αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην κοινωνία. Κατά συνέπεια, αυτό το θέμα αφορά και πρέπει να αφορά τελικά την ελληνική κυβέρνηση, η οποία πρέπει να θέσει τα όριά της».

Τα «κόκκινα» δάνεια

Σε μια στιγμή που πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υποψιάζονται ότι η διαπραγματευτική ομάδα έχοντας ως προτεραιότητα το κλείσιμο της αξιολόγησης μπορεί να υποχωρήσει στις απαιτήσεις των «θεσμών», το μήνυμα Σκουρλέτη πήγαινε «συστημένο» στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος ήταν και το μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου που ύψωσε τείχος στις απαιτήσεις για νομοθετική ρύθμιση, ανασύροντας τον κίνδυνο για το τραπεζικό σύστημα, καθώς ο ESM θα ζητήσει μεγαλύτερη εγγραφή προβλέψεων για τα «κόκκινα» δάνεια και έτσι μπορεί να οδηγηθούν οι τράπεζες σε ανάγκη για νέα ανακεφαλαιοποίηση. Από την πλευρά του, ο Νίκος Φίλης φέρεται να ζήτησε από τα κυβερνητικά στελέχη να τοποθετούνται δημοσίως με πολλή προσοχή, μετριοπάθεια και κατανόηση του πόσο δύσκολο θέμα είναι οι πλειστηριασμοί ώστε να μη φαίνονται σε καμία περίπτωση ότι αντιδικούν με όσους αντιδρούν.

Διαβάστε ολόκληρο το θέμα του Χρήστου Τσιγουρή,

στην «Κυριακάτικη Ελευθερία του Τύπου» που κυκλοφορεί στα περίπτερα όλης της χώρας