Με γνωμοδότηση της η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα λέει «ναι» στην ανάρτησης στο διαδίκτυο των στοιχείων των χρηματοδοτών των πολιτικών κομμάτων με ποσά άνω των 5.000 ευρώ αλλά με σημαντικούς αστερίσκους καθώς διαπιστώνει κενά ασφαλείας και κινδύνους για τα προσωπικά δεδομένα στο πλαίσιο της ακολουθούμενης διαδικασίας. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, επισημάνει πως απαγορεύεται η δημοσιοποίηση των στοιχείων των χρηματοδοτών με δωρεές κάτω των 5.000 ευρώ.


Ειδικότερα, αφορμή για να επιληφθεί η Αρχή με το σημαντικό ζήτημα για τη διαφάνεια των οικονομικών των πολιτικών σχηματισμών της χώρας στάθηκε η άρνηση του ΚΚΕ να προσκομίσει τα στοιχεία των ιδιωτών χρηματοδοτών του για δωρεές άνω των 5.000 ευρώ με αποτέλεσμα η Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής να ζητήσει την έκδοση της γνωμοδότησης σχετικά με τη δημοσιοποίηση των στοιχείων των χρηματοδοτών βάση του νόμου 3023/2002 για ποσά άνω των 5.000 ευρώ.


Συγκεκριμένα το ΚΚΕ με την από 15.11.2007 επιστολή του προς τη Πρόεδρο της Επιτροπής Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και σε απάντηση του από 11.10.2017 σχετικού εγγράφου της με το οποίο ζητήθηκε από το εν λόγω κόμμα να προσκομίσει τα πλήρη στοιχεία των ιδιωτών χρηματοδοτών του άνω των 5.000 ευρώ προς ανάρτηση στο διαδίκτυο για τη χρήση του έτους 2015, αρνήθηκε να χορηγήσει στην Επιτροπή τα στοιχεία, επικαλούμενο σοβαρά πολιτικά και νομικά κωλύματα.

Από την πλευρά του ΚΚΕ, προβλήθηκε ως επιχείρημα ότι τα στοιχεία των χρηματοδοτών του κόμματος, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και βουλευτές του κόμματος μέσω της παροχής της βουλευτικής αποζημίωσης τους, είναι γνωστά στην Επιτροπή και βρίσκονται στη διάθεση οποιοδήποτε τα ζητήσει. Επιπλέον, διατύπωσε τον ισχυρισμό ότι αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των οικονομικών ενισχυτών του κόμματος καθόσον η δωρεά σε ένα κόμμα, το συνδέει με ένα πρόσωπο και αποτελεί έκφραση της πολιτικής του τοποθέτησης και εκδήλωσης, εν τελεί του πολιτικού φρονήματος. Επιπλέον, το ΚΚΕ επικαλείτο ότι τα παραπάνω δικαιώματα συνδέονται με τη μυστικότητα της ψήφου και κατά συνέπεια, η συλλογή και δημοσίευση των στοιχείων στο διαδίκτυο, συνιστά περιορισμό των ατομικών-κοινωνικών δικαιωμάτων η προσβολή των οποίων είναι υπέρμετρη, χωρίς να δικαιολογείται από το σκοπό του νόμου.


Τελικά, η Επιτροπή, έστειλε τρία ερωτήματα στην Αρχή, που είναι τα εξής:

1. Εάν η δηµοσιοποίηση της χρηµατοδότησης από φυσικά πρόσωπα, αποτελεί επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων, ήτοι δεδοµένων σχετιζόµενων µε πολιτικά φρονήµατα του υποκειµένου

2. Εάν η προβλεπόµενη από το άρθρο 21 του ν. 3023/2002 υποχρέωση δηµοσιοποίησης εκ µέρους της Επιτροπής των στοιχείων των χρηµατοδοτών των πολιτικών κοµµάτων για ποσά που υπερβαίνουν τα 5.000 ευρώ κείται ή όχι εντός του κανονιστικού πλαισίου που θέτουν το Σύνταγµα, οι διεθνείς κανόνες και η εθνική νοµοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδοµένων και δη ευαίσθητων και

3. Εάν ο σκοπός προστασίας του δηµοσίου συµφέροντος, κατά το ειδικότερο τµήµα της ενίσχυσης των µέτρων διαφάνειας του δηµοσίου βίου, καθιστά κατά την αρχή της αναλογικότητας, συνταγµατικά ανεκτό τον περιορισµό της προστασίας των ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων που τίθεται µε τη διάταξη του άρθρου 21 του ν. 3023/2002.

Η Αρχή με υπ´ αριθμον 1/2018 γνωμοδότηση της έκρινε ότι «ενόψει του άρθρου 29 παρ. 2 του ελληνικού Συντάγματος το οποίο κατοχυρώνει την αρχή της διαφάνειας των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων ως συνταγματικώς προστατευόμενο συμφέρον, η πρόβλεψη του άρθρου 21 παρ 2 ιδ´και ιδστ´του ν. 3023/2002 όπως ισχύει αποτελεί νομική βάση για τη συγκεκριμένη επεξεργασία, η οποία δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δημοσίου συμφέροντος».


Όσο αφορά τον προσδιορισμό του ποσού της εισφοράς πάνω από το οποίο είναι υποχρεωτική η δημοσιοποίηση η Αρχή τονίζει στη γνωμοδότηση της πως : «ανήκει κάτ´αρχήν στη διακριτική ευχέρεια του κοινού νομοθέτη, εφόσον γίνεται σεβαστή η αρχή της αναλογικότητας. Παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας θα υπήρχε εάν το τεθέν όριο ήταν υπερβολικά χαμηλό κάτι το οποίο δεν ισχύει στη περίπτωση του άρθρου 21 παρ 2 ιδ´και ιδστ´του ν. 3023/2002 που καθιστά υποχρεωτική τη δημοσιοποίηση στη επίσημη ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου μόνο για τις εισφορές που υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ».

Ωστόσο ως προς το τρίτο ερώτημα η Αρχή θέτει σημαντικούς αστερίσκους καθώς σημειώνει πως η ανάρτηση των στοιχείων των χρηματοδοτών στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ελέγχου για χρονικό διάστηµα 10 ετών, όπως προβλέπει ο ν. 3023/2002, παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας και την αρχή της χρονικά πεπερασµένης διατήρησης των δεδοµένων και μάλιστα όταν αυτά δημοσιοποιούνται στο διαδίκτυο Σύμφωνα με την Αρχή ο χρόνος διατήρησης των δεδομένων στην ιστοσελίδα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δύο χρόνια ενω παράλληλα τονίζει πως πρέπει να ληφθούν μέτρα ασφαλείας για τη διασφάλιση της μη αλλοίωσης των στοιχείων που θα αναρτώνται, αλλά και του προφίλ του κάθε ατόμου.