Αν ο στόχος της επίσκεψης του Ελληνα πρωθυπουργού στην Αγκυρα ήταν να µειωθεί στην παρούσα φάση η «ένταση» στο Αιγαίο και ταυτοχρόνως να «προετοιµαστεί» ακόµα µία προσπάθεια λύσης του Κυπριακού µε φόντο τα ενεργειακά, προς ιδιαίτερη ικανοποίηση και της διπλωµατίας των ΗΠΑ, τότε µπορεί να ισχυρισθεί ο κ. Τσίπρας ότι γενικώς «συνεννοήθηκε» µε τον Ταγίπ Ερντογάν και, άρα, καλώς ταξίδεψε στην Αγκυρα. Το ταξίδι αυτό «έγινε επειδή έτσι κι αλλιώς έπρεπε να γίνει», αναφέρουν χαρακτηριστικά Ελληνες διπλωµάτες, «θυµίζοντας» ότι και οι δύο χώρες είναι µέλη του ΝΑΤΟ.

Οµως, πέρα από αυτή την εκτίµηση, που ακουµπά και στη γνωστή γραµµή του «κατευνασµού» της τουρκικής ηγεσίας, ο πρωθυπουργός ίσως να διαπίστωσε στην Αγκυρα ότι η Τουρκία τον οδήγησε επιδέξια στην προοπτική της δικής της πλούσιας «ατζέντας», µε την αποδοχή της συζήτησης των δικών της απαιτήσεων ως «διαφορών» µε την Ελλάδα. Και ίσως τώρα να αντιλαµβάνεται ο κ. Τσίπρας ότι αποτελεί διπλωµατική «γκάφα» του να προβάλει, και µε πλούσια τηλεοπτική κάλυψη, την υπόθεση της Σχολής της Χάλκης ως θέµα που κατάντησε ανταλλάξιµο µε την εκλογή των µουφτήδων στη ∆. Θράκη, όπου ο Ερντογάν θέλει τους εκεί µουσουλµάνους να αποτελούν «τουρκική µειονότητα», σε αντιστοιχία µε τους «Ρωµιούς» της Πόλης! Αλλά φαίνεται ότι υπερίσχυσαν για τον κ. Τσίπρα τα «επικοινωνιακά» σόου του, ενόψει εκλογών. Το τι ζητά σήµερα η Αγκυρα από την Αθήνα το είχε καθαρά διατυπώσει ο Τούρκος προεδρικός εκπρόσωπος, που µίλησε για µια «πυκνή ατζέντα», την οποία και περιέγραψε, µία ηµέρα πριν από την άφιξη του κ. Τσίπρα στην Τουρκία. (Ας σηµειωθεί εδώ ότι, από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε πει ούτε λέξη για την ατζέντα των συνοµιλιών της Αγκυρας, ούτε και είχε ενηµερώσει την αντιπολίτευση για τις ελληνικές θέσεις που θα κατέθετε στις συνοµιλίες. Κι έτσι, δεν γνώριζε κανείς τι ακριβώς συζητήθηκε και αποφασίστηκε όταν γίνονταν οι δηλώσεις του κ. Τσίπρα ενώπιον δηµοσιογράφων το βράδυ της περασµένη Τρίτης).

Ο,τι κι αν δηλώνεται τώρα από τον κ. Τσίπρα για «επανεκκίνηση» της «θετικής ατζέντας», σηµασία έχει η βάση της τουρκικής θέσης. Η «γραµµή» της Αγκυρας, λοιπόν, συνοψίστηκε επιτυχώς προ ηµερών από τον Τούρκο πρεσβευτή στην Αθήνα, Μπουράκ Οζούγερντζιν: «... Να λύσουµε ό,τι µπορούµε άµεσα και να συµφωνήσουµε ότι θα αφήσουµε το ∆ιεθνές ∆ίκαιο να κανονίσει τα υπόλοιπα».

Εκτός διεθνούς δικαίου

Αυτό απαντά ξεκάθαρα στο ελληνικό επιχείρηµα περί σεβασµού του ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Η Αγκυρα δηλώνει: Πρώτα διµερή «διάλογο» για «λύσεις» εκτός ∆ιεθνούς ∆ικαίου και µετά συζήτηση περί ∆ιεθνούς ∆ικαίου. Αυτό εννοεί και ο κ. Ερντογάν όταν κάνει λόγο για «οδικό χάρτη». Αυτό το αποδέχεται τώρα ο κ. Τσίπρας, ο οποίος συµφωνεί για «µέτρα εµπιστοσύνης» µε συνοµιλίες των υπουργείων Εξωτερικών και Αµυνας και αναφέρει ότι στη συνέχεια µπορεί να γίνει διµερής συζήτηση για την υφαλοκρηπίδα µε ξεκίνηµα των «διερευνητικών συνοµιλιών».

Ας σηµειωθεί ότι στην Αγκυρα ο Ελληνας πρωθυπουργός αγνοήθηκε από τον κ. Ερντογάν, όταν ανέφερε το τουρκικό casus belli, πράγµα που σηµαίνει ότι ξεκάθαρα η Αγκυρα εξακολουθεί να ζητά «διάλογο» για το Αιγαίο υπό την απειλή πολέµου. Και αυτό συνεπάγεται ότι η Ελλάδα θα είναι υποχρεωµένη να συζητά µε την τουρκική πλευρά για «νησιά», για χωρικά ύδατα και υφαλοκρηπίδα, παρότι η Τουρκία µονοµερώς και αυθαιρέτως αρνείται να δεχθεί το ∆ιεθνές ∆ίκαιο της Θάλασσας, που αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα για τα νησιά. Η «επανεκκίνηση» θα γίνει, λοιπόν, µε αυτά τα εξαιρετικά δυσµενή για την ελληνική πλευρά δεδοµένα. Και, βεβαίως, µε την Αγκυρα να θεωρεί επίσης δεδοµένο ότι πρέπει να γίνεται συζήτηση και για «νησιά», καθώς διατηρεί σταθερά τη διεκδίκηση νησιωτικής «γκρίζας ζώνης» στο Αιγαίο από το 1997.

Βεβαίως, το «κλίµα» µπορεί µεν να µην ήταν θερµό στη συνάντηση Τσίπρα - Ερντογάν, αλλά ήταν γενικώς «ήρεµο» και ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε τις ευθείες επιθέσεις και τις δυσάρεστες «εκπλήξεις», όπως το έκανε στην Αθήνα τον ∆εκέµβριο 2017. Και από την πλευρά του, ο κ. Τσίπρας δεν ενόχλησε την Αγκυρα µε τις άνευρες και γενικόλογες δηµόσιες δηλώσεις του. Αλλωστε, για να µη χαλάσει το «κλίµα» την ώρα της συζήτησης, ο κ. Ερντογάν φρόντισε να ρίξει την πιστολιά για την ελεεινή ανακοίνωση επικήρυξης των «οκτώ», προτού πατήσει το πόδι του στην Τουρκία ο Ελληνας πρωθυπουργός.

Το έκανε αυτό ο υπερφίαλος Τούρκος πρόεδρος, γιατί το «οφείλει» στο δικό του φανατικό κοινό, αλλά και για να µην αιφνιδιαστεί ο κ. Τσίπρας και να βρει τον χρόνο του για µια «αξιοπρεπή» δηµόσια απάντηση στο αίτηµα του Ερντογάν να του «δώσει» η Αθήνα τους οκτώ αξιωµατικούς. Κατά τα άλλα, είναι σαφές πλέον ότι ο πρωθυπουργός θέλει, µέσω «οδικού χάρτη», να αποφύγει δυσάρεστα «µπλεξίµατα» στο Αιγαίο, στον χρόνο που του αποµένει έως τις επόµενες εκλογές. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Τσίπρας αναγκάστηκε να «προσπεράσει» και τη δυσφορία των Νετανιάχου και Σίσι για την επίσκεψή του στην Τουρκία.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 9/2/2019