Πέθανε η μεγάλη τραγωδός Ασπασία Παπαθανασίου
Μια εκ των σημαντικότερων μορφών της αναβίωσης του αρχαίου δράματος, η σπουδαία ηθοποιός και συγγραφέας Ασπασία Παπαθανασίου πέθανε σε ηλικία 102 ετών.
Η Ασπασία Παπαθανασίου υπήρξε μια από τις γνωστότερες Ελληνίδες τραγωδούς, η οποία ταξίδεψε το αρχαία δράμα σε ολόκληρο τον κόσμο κερδίζοντας μεγάλες τιμητικές διακρίσεις για την ανεκτίμητη προσφορά της στον πολιτισμό.
Ποια ήταν η Ασπασία Παπαθανασίου
Η Ασπασία Παπαθανασίου γεννήθηκε το 1918 στην Άμφισσα και ήταν κόρη του καθηγητή γυμνασίου Ευθύμιου Παπαθανασίου. Αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με άριστα και πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή το 1940, με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη. Ακολούθησαν οι συνεργασίες με τους θιάσους Κατερίνας Ανδρεάδη, Ενωμένων Καλλιτεχνών, Τζαβαλά Καρούσου, με τον οποίο ίδρυσαν και την Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου, Μάνου Κατράκη, Σπύρου Μουσούρη και Κρινιώς Παπά κ.ά.
Στο Πειραϊκό Θέατρο του Δημήτρη Ροντήρη ερμήνευσε, από το 1957 έως το 1966, κορυφαίους τραγικούς ρόλους όπως αυτοί της Μήδειας, της Ηλέκτρας, της Κλυταιμνήστρας κ.α, στην Ελλάδα αλλά και σε δεκάδες χώρες αλλά του εξωτερικού όπου επίσης διέπρεψε. Ανάμεσα στα ξένα θέατρα με τα οποία συνεργάστηκε ήταν το Θέατρο Μαγιακόφσκι της Μόσχας, ο θίασος Μαρτανιβίλι της Τυφλίδας και το Ακαδημαϊκό Ουκρανικό Θέατρο του Κιέβου. Στη Μόσχα, εξάλλου, βρισκόταν όταν επιβλήθηκε στην Ελλάδα η Δικτατορία εξαιτίας της οποίας αναγκάστηκε να μείνει αυτοεξόριστη στην Ευρώπη ώς το 1974.
Το 1975 ίδρυσε, μαζί με τον σύντροφό της Κώστα Μαυρομάτη, την Πνευματική και Καλλιτεχνική Εταιρεία «Δεσμοί», με βασικό στόχο τη θεατρική και πολιτιστική αποκέντρωση, μέσω της οποίας παρουσίασε πολλές παραστάσεις αρχαίου δράματος σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το 1991 οι «Δεσμοί» ίδρυσαν το Κέντρο Έρευνας και Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος στο οποίο ανέλαβε νευραλγικά πόστα.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 και για την επόμενη 20ετία πρωταγωνίστησε σε μεγάλες παραγωγές αρχαίου δράματος που ανέβασαν, μεταξύ άλλων, το Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, ο ιαπωνικός θίασος Toho, το Εθνικό Θέατρο, το ΔΗ.ΠΕ,ΘΕ Καλαμάτας κ.α.
Πολυβραβευμένη, τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον τίτλο του Officier της Τάξεως των Τεχνών και των Γραμμάτων από τη Γαλλική Κυβέρνηση, το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, τον τίτλο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος, το Α’ Βραβείο του Φεστιβάλ του Θεάτρου των Εθνών, το Χρυσό Μετάλλιο του Δήμου Αθηναίων κ.α.
Παράλληλα, υπήρξε και μια εξέχουσα προσωπικότητα και αγωνίστρια της Αριστεράς στους κόλπους της οποίας είχε ενταχθεί από νεαρή ηλικία. Η κοινωνική και πολιτική της ευαισθησία παρέμενε αμείωτη μέχρι και τα τελευταία χρόνια της ζωής ενώ δεν δίσταζε να παρεμβαίνει κατά καιρούς δημόσια μέσα από δηλώσεις και κείμενά της.
Ποια ήταν η Ασπασία Παπαθανασίου
Η Ασπασία Παπαθανασίου γεννήθηκε το 1918 στην Άμφισσα και ήταν κόρη του καθηγητή γυμνασίου Ευθύμιου Παπαθανασίου. Αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου με άριστα και πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή το 1940, με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη. Ακολούθησαν οι συνεργασίες με τους θιάσους Κατερίνας Ανδρεάδη, Ενωμένων Καλλιτεχνών, Τζαβαλά Καρούσου, με τον οποίο ίδρυσαν και την Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου, Μάνου Κατράκη, Σπύρου Μουσούρη και Κρινιώς Παπά κ.ά.
Στο Πειραϊκό Θέατρο του Δημήτρη Ροντήρη ερμήνευσε, από το 1957 έως το 1966, κορυφαίους τραγικούς ρόλους όπως αυτοί της Μήδειας, της Ηλέκτρας, της Κλυταιμνήστρας κ.α, στην Ελλάδα αλλά και σε δεκάδες χώρες αλλά του εξωτερικού όπου επίσης διέπρεψε. Ανάμεσα στα ξένα θέατρα με τα οποία συνεργάστηκε ήταν το Θέατρο Μαγιακόφσκι της Μόσχας, ο θίασος Μαρτανιβίλι της Τυφλίδας και το Ακαδημαϊκό Ουκρανικό Θέατρο του Κιέβου. Στη Μόσχα, εξάλλου, βρισκόταν όταν επιβλήθηκε στην Ελλάδα η Δικτατορία εξαιτίας της οποίας αναγκάστηκε να μείνει αυτοεξόριστη στην Ευρώπη ώς το 1974.
Το 1975 ίδρυσε, μαζί με τον σύντροφό της Κώστα Μαυρομάτη, την Πνευματική και Καλλιτεχνική Εταιρεία «Δεσμοί», με βασικό στόχο τη θεατρική και πολιτιστική αποκέντρωση, μέσω της οποίας παρουσίασε πολλές παραστάσεις αρχαίου δράματος σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το 1991 οι «Δεσμοί» ίδρυσαν το Κέντρο Έρευνας και Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος στο οποίο ανέλαβε νευραλγικά πόστα.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 και για την επόμενη 20ετία πρωταγωνίστησε σε μεγάλες παραγωγές αρχαίου δράματος που ανέβασαν, μεταξύ άλλων, το Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, ο ιαπωνικός θίασος Toho, το Εθνικό Θέατρο, το ΔΗ.ΠΕ,ΘΕ Καλαμάτας κ.α.
Πολυβραβευμένη, τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον τίτλο του Officier της Τάξεως των Τεχνών και των Γραμμάτων από τη Γαλλική Κυβέρνηση, το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, τον τίτλο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος, το Α’ Βραβείο του Φεστιβάλ του Θεάτρου των Εθνών, το Χρυσό Μετάλλιο του Δήμου Αθηναίων κ.α.
Παράλληλα, υπήρξε και μια εξέχουσα προσωπικότητα και αγωνίστρια της Αριστεράς στους κόλπους της οποίας είχε ενταχθεί από νεαρή ηλικία. Η κοινωνική και πολιτική της ευαισθησία παρέμενε αμείωτη μέχρι και τα τελευταία χρόνια της ζωής ενώ δεν δίσταζε να παρεμβαίνει κατά καιρούς δημόσια μέσα από δηλώσεις και κείμενά της.
