Στο ίδιο τραπέζι θα καθίσουν για συνομιλίες πάνω στο μείζον θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και ο Βρετανός ομόλογός της, Στίβεν Πάρκινσον, ύστερα από κάλεσμα της UNESCO προς τη βρετανική πλευρά να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με την Ελλάδα για το θέμα.

Η συνάντηση αυτή έρχεται ως αποτέλεσμα της επίμονης προσπάθειας που καταβάλλει η UNESCO από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν μετά την ολοκλήρωση της 22ης Συνόδου της Διακυβερνητικής Επιτροπής εξέδωσε απόφαση, με την οποία καλούσε επιτακτικά τη βρετανική πλευρά να αναθεωρήσει τη στάση της σχετικά με τον επαναπατρισμό των Γλυπτών, τα οποία, όπως αναφέρεται, η Ελλάδα διεκδικεί νόμιμα.

Ηταν η πρώτη φορά που η σύσταση, η οποία γίνεται σταθερά από το 1984, όταν έθεσε το θέμα η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη, παίρνει τη μορφή απόφασης, ασκώντας πίεση και δίνοντας στο ζήτημα διακυβερνητικό χαρακτήρα. «Η Επιτροπή καλεί επιτακτικά το Ηνωμένο Βασίλειο να αναθεωρήσει τη στάση του και να συνομιλήσει με την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ότι το θέμα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα -σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζει η βρετανική πλευρά, ότι η υπόθεση αφορά το Βρετανικό Μουσείο- και κυρίως ότι η Ελλάδα διεκδικεί δικαίως και νομίμως την επιστροφή των Γλυπτών στη γενέθλια γη», είχε δηλώσει τότε η Λίνα Μενδώνη στο άκουσμα της απόφασης της Συνόδου.

Ακολούθησε τον περασμένο Νοέμβριο η επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Λονδίνο και η συνάντησή του με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, στον οποίο έθεσε ξεκάθαρα το θέμα, ζητώντας καλόπιστο διάλογο με τη Βρετανία σε διακρατικό επίπεδο. Ωστόσο, αν και το κλίμα της συνάντησης των δύο ανδρών ήταν εγκάρδιο, ο κ. Τζόνσον εμφανίστηκε αμετακίνητος, υποβιβάζοντας το θέμα και λέγοντας πως αυτή η κουβέντα αφορά το Βρετανικό Μουσείο και μόνο.

Τώρα, σύμφωνα με την UNESCO, έχει συμφωνηθεί με πρωτοβουλία της βρετανικής πλευράς να υπάρξει συνάντηση ανάμεσα στους υπουργούς Πολιτισμού των δύο χωρών. «Το Ηνωμένο Βασίλειο ενημέρωσε τη γραμματεία της UNESCO για την πρότασή του να οργανωθεί συνάντηση μεταξύ της Ελληνίδας υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, και του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, Πολιτισμού, ΜΜΕ και Αθλητισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, λόρδου Πάρκινσον, και ελπίζουμε να υπάρξει θετική ανταπόκριση από τις ελληνικές Αρχές», αναφέρει η σχετική ανακοίνωση. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, ενημέρωσε τη γραμματεία ότι η πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου εστάλη στην Ελληνίδα υπουργό Πολιτισμού στις 29 Απριλίου 2022 και έγινε αμέσως αποδεκτή. Από την πλευρά του ΥΠΠΟΑ, το περιβάλλον της υπουργού συνιστά «ψυχραιμία» στο ήτημα. Επιβεβαιώνει τα όσα αναφέρονται παραπάνω, αλλά για την ώρα δεν πρόκειται να γίνει κάποια σχετική ανακοίνωση ή αναφορά, εκτός αν προκύψει κάποιος έκτακτος λόγος.

Ο ρόλος του Μπάκιγχαμ

Ενδεικτικό του καλού κλίματος που υπάρχει μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας είναι και το γεγονός πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατηρεί άψογες σχέσεις με τον πρίγκιπα Κάρολο, κάτι που φάνηκε ιδιαίτερα κατά την ιδιωτική επίσκεψη και φιλοξενία του Ελληνα πρωθυπουργού στο Dumfries House του πρίγκιπα στη Σκωτία τον περασμένο μήνα.

Στο πλευρό της Ελλάδας τάσσεται ακόμα και η βρετανική εφημερίδα «Times» του Λονδίνου, που επί 50 χρόνια ήταν κατά της επιστροφής

Η πρόσκληση έγινε όταν ο Κάρολος στο τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα ενημερώθηκε για το ελληνικό σχέδιο αξιοποίησης του Τατοΐου από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και κάλεσε τον πρωθυπουργό στη Σκωτία για να του δείξει πώς έχουν αξιοποιήσει εκπαιδευτικά και τουριστικά στη Μεγάλη Βρετανία το Dumfries House. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Κάρολος θα είναι ο επόμενος βασιλιάς της Αγγλίας και αυτό θα παίξει ενδεχομένως τον ρόλο του στην επιστροφή των Μαρμάρων, που σήμερα βρίσκεται στην πιο θετική της εξέλιξη από ποτέ.

Όσο για το ενδεχόμενο, αν ευοδωθεί η επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα, να προσπαθήσουν και άλλες χώρες να διεκδικήσουν τις αρχαιότητές τους που βρίσκονται για χρόνια στο Βρετανικό Μουσείο, σκόπιµο είναι να φανεί πως η περίπτωση του Παρθενώνα είναι ιδιάζουσα.

«Τα εµβληµατικά µνηµεία, που είναι άρρηκτα συνδεδεµένα µε την ταυτότητα ενός έθνους, θα πρέπει να αποτελούν υπόθεση του έθνους αυτού. Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν τη σηµαντικότερη συµβολική σύνδεση ανάµεσα στους σύγχρονους Ελληνες και τους προγόνους τους», είχε πει ο Ελληνας πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στο Λονδίνο τον περασµένο Νοέµβριο.

Ήταν η πρώτη φορά που η σύσταση, η οποία γίνεται σταθερά απο το 1984, παίρνει τη μορφή απόφασης, ασκώντας πίεση και δίνοντας στο ζήτημα διακυβερνητικό χαρακτήρα

Στο πλευρό της Ελλάδας τάσσεται ακόµα και η βρετανική εφηµερίδα «Times» του Λονδίνου, τονίζοντας πρόσφατα σε δηµοσίευµά τους ότι επί 50 χρόνια στήριζε την κυβέρνηση και το Βρετανικό Μουσείο στη θέση κατά της επιστροφής, αλλά τώρα έχει αλλάξει γνώµη. «Για περισσότερα από 50 χρόνια, καλλιτέχνες και πολιτικοί έχουν υποστηρίξει ότι έργα Τέχνης τόσο θεµελιώδη για την πολιτιστική ταυτότητα ενός έθνους πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το Μουσείο αλλά και η βρετανική κυβέρνηση, υποστηριζόµενα από τους “Times”, αντιστάθηκαν στην πίεση αυτή. Αλλά τώρα οι συνθήκες άλλαξαν. Τα Γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Πρέπει τώρα να επιστραφούν», αναφέρεται στο δηµοσίευµα µε τίτλο «Η άποψη των “Times” για τα Γλυπτά του Παρθενώνα: Ενώνοντας την ελληνική κληρονοµιά».

*Δημοσιεύτηκε στο «Secret» στις 21 Μαΐου 2022.