Η Κυρά των Αγγέλων: Η Αλέκα Ζωγράφου μιλάει στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ για το νέο της μυθιστόρημα

Στη νότια Ιταλία αλλά και τη Σύρο του προηγούμενου αιώνα μάς ταξιδεύει η Αλέκα Ζωγράφου μέσα από το καινούριο της μυθιστόρημα «Η Κυρά των Αγγέλων», το οποίο μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Χάρτινη Πόλη. Στο επίκεντρο βρίσκεται η ακαπαντόρα η «γυναίκα του γλυκού θανάτου», τα ήθη, τα έθιμα, τα ιστορικά γεγονότα και στο προσκήνιο η Γκράτσια, η ηρωίδα που γέννησε η φαντασία και ζωντάνεψε η πένα της Αλέκας Ζωγράφου. Ο αναγνώστης ταξιδεύει σε μια ιστορία με απώλειες και νίκες, αλήθειες και ψέματα και οδυνηρές αποφάσεις.

Η συγγραφέας μιλώντας στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ και τη Μαριάνθη Κουνιά μας ξεναγεί στην συναρπαστική ιστορία του νέου της βιβλίου.

Ποια είναι η Κυρά των Αγγέλων και γιατί την χρησιμοποιήσατε ως τίτλο στο νέο σας βιβλίο;

“Η κυρά των αγγέλων” είναι η άλλη έκφραση για την Παναγιά. Στο βιβλίο οι ήρωες πολλές φορές θα Την αναζητήσουν. Κάποιοι για βοήθεια ή ακόμη και λύτρωση, αλλά και κάποιοι θα την γνωρίσουν και θα αναγνωρίσουν την δύναμή Της, όταν θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις αλήθειες, τα λάθη και τα μεγάλα αμαρτήματα που ψάχνουν για συγχώρεση.

Νομίζω ότι δεν θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέξει ιδανικότερο τίτλο για το βιβλίο.

Ήταν εύκολο να γράψετε μια ιστορία που διαδραματίζεται σε μέρη όπως η Σαρδηνία και η Νάπολη;

Με μια λέξη, θα πω “καθόλου”. Είναι υπέροχα μέρη για να ταξιδέψει κάποιος, αλλά δύσκολα και ίσως και “δύσβατα” όταν επιλέξει με σύνεση και γνώμονα τα ιστορικά στοιχεία, τους θρύλους και την κουλτούρα τους, να τα “χωρέσει,” σε ένα βιβλίο σωστά και κυρίως, εύστοχα.

Πόσο χρόνο σας πήρε να γράψετε αυτήν την ιστορία;

Ακρίβως, έναν χρόνο. Φυσικά, σε αυτό το διάστημα συμπεριλαμβάνω και την έρευνα που απαιτήθηκε, το διάβασμα και η συγκέντρωση στοιχείων και ιστορικών γεγονότων και μετά ξεκίνησε η συγγραφή και η “ένωση” με τους ήρωες. Ήταν απαραίτητο οι ζωές τους να είναι αριστοτεχνικά δεμένες με την ιστορία, την εποχή και προσπάθησα, έτσι νιώθω να βάλω τα δυνατά μου και να απλώσω επιδέξια το μελάνι στις σελίδες.

Από πού αντλήσατε έμπνευση για να την γράψετε;

Έψαχνα κάτι “δυνατό” ίσως και πρωτότυπο, έτσι, η “accabadora”, η γυναίκα του “γλυκού θανάτου” της Σαρδηνίας έγινε το σημείο που όρισα ως κέντρο και με προσοχή “ξάνοιγα” κύκλους και δούλευα την ιστορία. Κινήθηκα νότια του χάρτη και άπλωσα γέφυρες με την Σύρο. Όταν έφτανε το βιβλίο στο τέλος, ήταν η στιγμή που ανακαλύψαμε ότι όντως έχουμε κάτι διαφορετικό στις εκδόσεις “Χάρτινη πόλη”, αφού αυτή η τρομερή γυναίκα έρχεται μέσα από την κυρά των αγγέλων πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Με ποια ιστορικά γεγονότα αναμετρηθήκατε;

Τα ιστορικά γεγονότα ξεκινούν από το πραξικόπημα του Μουσολίνι, την πορεία προς την Ρώμη και την άνοδό του στην εξουσία και φτάνουμε ως την ιταλική κατοχή της Ελλάδας και της Σύρου και φυσικά, τις 4 μέρες της Νάπολη που εναντιώθηκε και γλίτωσε από τους Γερμανούς. Σημαντική αναφορά και όχι μόνο έχει και η καμόρα -το συνδικάτο του εγκλήματος στην Καμπανία και εκεί, θα δούμε κάποιον ή κάποια από τους ήρωες να βρίσκεται στα απόνερα της μαφίας. Ωστόσο, τα πολιτικά γεγονότα είναι έντονα. Η δικτατορία του Μεταξά, η πτώση του φασισμού στην Ιταλία, οι επαναστάτες Παρτιζάνοι και το πρώτο άκουσμα του “Bella ciao” και από εκεί, ως την απελευθέρωση των δύο λαών όχι μόνο από τα δεινά τους, αλλά και από πιθανά πολιτικά στεγανά που τους καθόριζαν.

Ο έρωτας τι ρόλο παίζει στην ιστορία;

Θα έλεγα, σημαντικό. Όπως είπα και πριν, οι ζωές των ηρώων είναι συνυφασμένες με την ιστορία και η πλοκή εφάπτεται σε αυτή. Φυσικά θα δούμε το καταστροφικό πάθος της “εμμονής”, αλλά αυτό που θα συναντήσουμε και έχει το δικό του ειδικό βάρος στο βιβλίο, είναι την αξία της αγάπης. Ήθελα περισσότερο να εμπεριέχεται στο βιβλίο μου εκείνη, γιατί κατά τη γνώμη μου, είναι η ενηλικίωση του έρωτα, η τελική του εικόνα αυτή είναι η αγάπη.

Πιστεύετε πως ο έρωτας έχει τόση δύναμη, ώστε να ζει άσβεστος πολλά χρόνια;

Θα απαντήσω όχι και ίσως να φανεί κάπως απόλυτο, αλλά είναι η άποψή μου. Όχι, ο έρωτας είναι δυνατός για την αρχή, αλλά αποδεικνύεται αδύναμος ώστε να εξασφαλίσει τη διάρκεια. Θα έλεγα ότι κάνει “πρωταθλητισμό” σε αποστάσεις ταχύτητας, τρέχει κατοστάρι, αντίθετα, η αγάπη είναι για αποστάσεις αντοχής, ζωής και αντέχει τους μαραθώνιους.

Ποια σημεία της ιστορίας περιέχουν τον μεγαλύτερο πόνο;

Τα σημεία “πόνου” είναι πολλά, αλλά αυτό έγκειται σε τι και ποια κινούν και συγκινούν την ψυχή του κάθε αναγνώστη. Αυτό που θα πω πάντως είναι ότι η δύναμη της συγχώρεσης είναι όχι μόνο σημείο πόνου, αλλά και λύτρωσης και ίσως και μια καλή αφορμή για να κοιτάξουμε μέσα μας. 

Επηρέασαν τη συγγραφική σας πορεία και την έμπνευση σας οι καταστάσεις που βιώνουμε λόγω της πανδημίας του Κορωνοϊού;

Ευτυχώς, μόνο εγώ πέρασα κορονοιό και όχι η έμπνευσή μου. Αυτή δεν “κόλλησε” και έτσι, κυκλοφορούσε χωρίς μάσκα, τεστ και δικαιολογητικά σε Ελλάδα και Ιταλία. Ως συγγραφέα όμως, φυσικά και με επηρέασε, γιατί περάσαμε διαστήματα μεγάλα με βιβλιοπωλεία κλειστά, δεν είχα την δυνατότητα να συναντηθώ με τους αναγνώστες μου και ακόμη και αν συνέβη -ελάχιστες φορές- μας χώριζαν οι μάσκες και μας κρατούσαν απόμακρα οι αποστάσεις. Μου έλειψαν οι αγκαλιές τους και οι συζητήσεις μας. Εύχομαι να μας περιμένουν όλους μας μόνο όμορφες στιγμές στο εξής.

Η υπόθεση του βιβλίου

Μια μοιραία νύχτα του 1917 η νεαρή Γκράτσια βιώνει την απώλεια, ενώ ταυτόχρονα γίνεται κοινωνός της τέχνης του «γλυκού θανάτου». Με το ξύλινο σφυρί της ακαμπαντόρα και ένα εισιτήριο στο χέρι εγκαταλείπει τη Σαρδηνία και βρίσκει καταφύγιο στο Ατράνι, ένα μικρό ψαροχώρι κοντά στο Αμάλφι.

Η γνωριμία της με την Τζουζεπίνα, αρχικά της φαίνεται σαν δώρο θεού, όμως γρήγορα μαθαίνει πως η μαυροντυμένη και βλοσυρή γυναίκα, που όλοι αποκαλούν Σεβέρα, είναι μέλος της Καμόρα, του αδίστακτου συνδικάτου του εγκλήματος που λυμαίνεται τη νότια Ιταλία. Το προξενιό που εκείνη της κανονίζει με τον Λουίτζι κρύβει σκοτεινούς σκοπούς. Η Λαβίνια, η μοναδική φίλη της Γκράτσια, γίνεται ο φάρος που αποκαλύπτει την πλεκτάνη της Σεβέρα…

Το πραξικόπημα του Μουσολίνι και η πορεία προς τη Ρώμη δίνουν την ευκαιρία στις δύο φίλες να αναζητήσουν την τύχη τους στη Νάπολη, σε μία προσπάθεια να ξεχάσουν τις πληγές του παρελθόντος και να χαράξουν καινούριους δρόμους. Τα χρόνια περνούν και η Γκράτσια καταφέρνει να χτίσει τη ζωή της από την αρχή. Σπουδάζει, βρίσκει δουλειά και ερωτεύεται έναν Έλληνα γιατρό, τον Τζώρτζη.

Το αρρωστημένο όνειρο του Ντούτσε για το “mare nostrum” και ο πόλεμος που ξεσπά στην Ελλάδα, οδηγούν την Γκράτσια και τον σύζυγό της στη Σύρο, όπου με κίνδυνο της ζωής τους συμμετέχουν στην Αντίσταση κατά της ιταλικής Κατοχής. Ο λιμός που μαστίζει το νησί, αλλά και το στίγμα της καθολικής ισοπεδώνουν σχέσεις και δημιουργούν απώλειες…

Όταν η Γκράτσια επιστρέφει και πάλι στη Νάπολη, τα μυστικά και οι αλήθειες που την περιμένουν θα τη συγκλονίσουν και θα ταράξουν τις ισορροπίες της. Οι αποφάσεις που θα κληθεί να πάρει είναι οδυνηρές και μόνο η Κυρά των Αγγέλων μπορεί να καθοδηγήσει τα βήματά της…

Ένα συγκλονιστικό βιβλίο στο οποίο ιστορικά γεγονότα συνδέονται άρρηκτα και επηρεάζουν βαθιά τις ζωές των ηρώων, ενώ τη γεμάτη ανατροπές πλοκή πλαισιώνουν γνωστά και άγνωστα περιστατικά, καθώς και ήθη και έθιμα της νότιας Ιταλίας και της Σύρου.

Η συγγραφέας

Η Αλέκα Ζωγράφου γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Ορχομενό Βοιωτίας. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στην Αθήνα. Η δημοσιογραφία μπήκε στη ζωή της πολύ γρήγορα και έγινε το κύριο επάγγελμά της. Έχει εργαστεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο ως αρχισυντάκτρια, στο ραδιόφωνο καθώς και στην τηλεόραση που εργάζεται ως σήμερα.

Η συγγραφή ξεκίνησε για εκείνη με την παιδική λογοτεχνία και τα βιβλία της: «Ο Ζώζι και η ποντικομόνα Λίζα», «Μ, όπως Μελίτα όπως μέλι», «Μανώλης ο κύριος μη με μαλώνεις» και «Μυστικά νότια του χάρτη» – το πρώτο παιδικό βιβλίο για το Ρέθυμνο.

Το μυθιστόρημα «Αγάπη όπως αλμύρα», που κυκλοφόρησε το 2018 από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη, είναι εκείνο που την οδηγεί στη λογοτεχνία ενηλίκων. Ακολουθούν τα βιβλία «Άνεργη με Louis Vuitton» το 2019, «Το τανγκό της Ηλέκτρας» το 2020, που αγαπήθηκε σε Ελλάδα και Ιταλία, και «Για δύο σμαράγδια» το 2021.