H Ειρήνη Σαρίογλου είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια στο Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (Ι∆ΙΣΜΕ) και µιλά στο «S» για το ∆ιεθνές Φεστιβάλ Ντοκιµαντέρ Καστελλορίζου.

Το ∆ιεθνές Φεστιβάλ Ντοκιµαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα σύνορα» διανύει φέτος την όγδοη χρονιά του. Τι καινούργιο θα δούµε στο διαγωνιστικό κοµµάτι;
Τη φετινή χρονιά είχαµε την τιµή και τη χαρά να λάβουµε 835 ταινίες τεκµηρίωσης από 93 διαφορετικές χώρες από όλο τον κόσµο. Στο διαγωνιστικό τµήµα του φεστιβάλ συµπεριλαµβάνονται 30 παγκόσµιες, διεθνείς και πανελλαδικές πρεµιέρες.

Πιο συγκεκριµένα, η 8η έκδοση του φεστιβάλ θα φιλοξενήσει 3 διαφορετικές σκηνές προβολών: Το Επίσηµο ∆ιαγωνιστικό Τµήµα, το οποίο περιλαµβάνει 18 ταινίες τεκµηρίωσης µεσαίου και µεγάλου µήκους, και το µicro ∆ιαγωνιστικό Τµήµα, το οποίο περιλαµβάνει 24 ταινίες τεκµηρίωσης µικρού µήκους, ενώ ως τρίτη σκηνή προβολών -εκτός διαγωνιστικού προγράµµατος- θα υπάρχει αυτή του Πανοράµατος, στην οποία θα φιλοξενούνται καθηµερινά διαφορετικά κινηµατογραφικά αφιερώµατα. Πάντα µε γνώµονα το Καστελλόριζο να λάβει τη θέση που του αρµόζει στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, προβάλλουµε τις καλύτερες και πιο ποιοτικές ταινίες τεκµηρίωσης, αφενός προωθώντας την ιστορία και αφετέρου θίγοντας επίκαιρα κοινωνικά ζητήµατα, που πηγάζουν από τη σύγχρονη πραγµατικότητα.

Πόσα και ποια βραβεία θα δοθούν;
Στα δύο διαγωνιστικά τµήµατα απονέµονται συνολικά 11 βραβεία: Βραβείο Καλύτερου Ιστορικού, Καλύτερου Κοινωνικού και Καλύτερου Πολιτικού Ντοκιµαντέρ, όλα µε τη χορηγία της ΕΡΤ, Βραβείο Καλύτερου Ελληνικού Ντοκιµαντέρ µε χορηγία του ΕΚΚ, Ειδικό Βραβείο Μεσογειακής Φιλίας µε χορηγία του ΕΚΟΜΕ, Ειδικό Βραβείο «Οδυσσέας» µε χορηγία της Γενικής Γραµµατείας Απόδηµου Ελληνισµού και ∆ηµόσιας ∆ιπλωµατίας, Βραβείο FIPRESCI, Βραβείο #ThisisEU Ευρωπαϊκές Αξίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα και Χρυσός, Αργυρός και Χάλκινος Φοίνικας µicro, µε υποστηρικτή το γερµανικό κρατικό κανάλι ZDF/Phoenix και την ΕΡΤ.

Aκόµα, η 8η έκδοση του φεστιβάλ θα φιλοξενήσει εκπροσώπους από ένα τιµώµενο ΜΜΕ, ένα τιµώµενο ακαδηµαϊκό ίδρυµα και ένα τιµώµενο κινηµατογραφικό φεστιβάλ. Τιµώµενο ΜΜΕ θα είναι το µεγαλύτερο κρατικό κανάλι της Γερµανίας, το ZDF, τιµώµενο ακαδηµαϊκό ίδρυµα η Σχολή Κινηµατογράφου του Μονάχου,, ενώ τιµώµενο φεστιβάλ θα είναι το Φεστιβάλ Αρχαιολογικού, Εθνογραφικού και Ιστορικού Ντοκιµαντέρ Κύπρου. Φέτος επίσης εισάγεται πρώτη φορά ο θεσµός της τιµώµενης χώρας, που για το 2023 θα είναι ο Καναδάς.

Τι θα συµπεριλαµβάνεται στις παράλληλες πολιτιστικές δράσεις του φεστιβάλ;
Όπως κάθε χρόνο, στο πλαίσιο διεξαγωγής του ∆ιεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιµαντέρ Καστελλορίζου, πραγµατοποιείται ένα πλούσιο πρόγραµµα παράλληλων δράσεων. Αρχικά, η 8η έκδοση του «Πέρα από τα σύνορα» αποτελεί αφιέρωµα µνήµης των εκατό χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσµών.

Ετσι, το φεστιβάλ θα πλαισιωθεί από εικαστικές εκθέσεις, µουσικές συναυλίες και βιβλιοπαρουσιάσεις γι’ αυτόν τον σκοπό. Επίσης, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να λάβουν µέρος στα διάφορα καλλιτεχνικά και κινηµατογραφικά εργαστήρια (Μasterclasses, Pitching Lab).

Επιπλέον, υπό την προεδρία του γενικού γραµµατέα της ∆ιεθνούς Οµοσπονδίας Κριτικών Κινηµατογράφου (FIPRESCI), Klaus Eder, θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια των προβολών και σε καθηµερινή βάση η δράση «Critics’ Corner», κατά την οποία τρία διακεκριµένα µέλη της FIPRESCI θα συνοµιλούν µε τους επαγγελµατίες, αλλά και µε το κοινό, για τις ταινίες που προβλήθηκαν το προηγούµενο βράδυ. Και επειδή ο κινηµατογράφος είναι ιστορίες, καινοτοµώντας για ακόµα µία φορά στη φετινή διοργάνωση, θεσµοθετήθηκε το «Beyond storytelling», ένα κινηµατογραφικό εργαστήρι µε τη συµµετοχή φοιτητών/ριών από το συνεργαζόµενο δίκτυο κινηµατογραφικών σχολών, που θα επικεντρώνεται κάθε χρόνο σε έναν θεµατικό πυρήνα, συνυφασµένο µε το Καστελλόριζο, και θα «µυεί» τα µέλη του σε όλα τα στάδια της κινηµατογραφικής παραγωγής.

Φέτος, το εργαστήριο πραγµατοποιείται σε συνεργασία µε το Πανεπιστήµιο του Τελ Αβίβ και το Πανεπιστήµιο Queen’s του Kingston (Καναδάς), υπό την καθοδήγηση του ακαδηµαϊκού Uri Cohen και της σκηνοθέτιδος Danae Elon. Τέλος, δεν ξεχνάµε τους µικρούς µας φίλους, τα παιδιά του Καστελλόριζου, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να συµµετάσχουν στα ποικίλα εκπαιδευτικά προγράµµατα.

*Δημοσιεύθηκε στο ένθετο Secret της εφημερίδας «Παραπολιτικά» στις 22/07/2023