H Ειρήνη Σαρίογλου είναι η καλλιτεχνικής Διευθύντρια στο Ελληνικό Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών (ΙΔΙΣΜΕ), και μίλησε στoν Γιάννη Ξυνόπουλος, στο ένθετο  «Secret» της εφημερίδας ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ για το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου «Πέρα από τα Σύνορα» διανύει φέτος την όγδοη χρονιά του. Τι καινούριο θα δούμε στο διαγωνιστικό κομμάτι;
«Tη φετινή χρονιά είχαμε την τιμή και τη χαρά να λάβουμε 835 ταινίες τεκμηρίωσης από 93 διαφορετικές χώρες από όλο τον κόσμο. Στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ συμπεριλαμβάνονται 30 παγκόσμιες, διεθνείς και πανελλαδικές πρεμιέρες. Πιο συγκεκριμένα, η 8η έκδοσή του το Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει 3 διαφορετικές σκηνές προβολών:

Το Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα, το οποίο περιλαμβάνει 18 ταινίες τεκμηρίωσης μεσαίου και μεγάλου μήκους και το μicro Διαγωνιστικό Τμήμα, το οποίο περιλαμβάνει 24 ταινίες τεκμηρίωσης μικρού μήκους, ενώ ως τρίτη σκηνή προβολών - εκτός διαγωνιστικού προγράμματος - θα υπάρχει η σκηνή του Πανοράματος, στην οποία θα φιλοξενούνται καθημερινά διαφορετικά κινηματογραφικά αφιερώματα.

Πάντα με γνώμονα το Καστελλόριζο να λάβει τη θέση, που του αρμόζει στο πολιτιστικό γίγνεσθαι, προβάλλουμε τις καλύτερες και πιο ποιοτικές ταινίες τεκμηρίωσης, αφενός προωθώντας την Ιστορία και αφετέρου θίγοντας επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, που πηγάζουν από τη σύγχρονη πραγματικότητα».

Πόσα και ποια βραβεία θα δοθούν;
«Στα δύο διαγωνιστικά τμήματα απονέμονται συνολικά 11 βραβεία: Βραβείο Καλύτερου Ιστορικού, Καλύτερου Κοινωνικού και Καλύτερου Πολιτικού Ντοκιμαντέρ, όλα με τη χορηγία της ΕΡΤ, Βραβείο Καλύτερου Ελληνικού Ντοκιμαντέρ με χορηγία του ΕΚΚ, Ειδικό Βραβείο Μεσογειακής Φιλίας με χορηγία του ΕΚΟΜΕ, Ειδικό Βραβείο «Οδυσσέας» με χορηγία της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, Βραβείο FIPRESCI, Βραβείο #ThisisEU Ευρωπαϊκές Αξίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, και Χρυσός, Αργυρός και Χάλκινος Φοίνικας μicro με υποστηρικτή το γερμανικό κρατικό κανάλι ZDF/Phoenix και την ΕΡΤ.
Aκόμη, η 8η έκδοση του Φεστιβάλ θα φιλοξενήσει εκπροσώπους από ένα τιμώμενο ΜΜΕ, ένα τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα και ένα τιμώμενο κινηματογραφικό φεστιβάλ: Τιμώμενο ΜΜΕ θα είναι το μεγαλύτερο κρατικό κανάλι της Γερμανίας, το ZDF, τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα η Σχολή Κινηματογράφου του Μονάχου, από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες κινηματογραφικές σχολές της Ευρώπης, ενώ τιμώμενο φεστιβάλ θα είναι το Φεστιβάλ Αρχαιολογικού, Εθνογραφικού και Ιστορικού Ντοκιμαντέρ Κύπρου (AEI Cyprus Film Festival). Φέτος επίσης εισάγεται για πρώτη φορά ο θεσμός της τιμώμενης χώρας που για το 2023 θα είναι ο Καναδάς».

Ποιοι θα απαρτίζουν τις φετινές κριτικές επιτροπές;
«Τη φετινή κριτική επιτροπή του επίσημου διαγωνιστικού τμήματος απαρτίζουν οι: Wolfgang Bergmann (Εκτ. Διευθυντής ARTE Γερμανίας, Πρόεδρος της Επιτροπής), Εύα Στεφανή (Σκηνοθέτρια/Ακαδημαϊκός), Karin Jurschick (Σκηνοθέτρια/Ακαδημαϊκός), Σταύρος Παπαγεωργίου (Σκηνοθέτης/Καλλιτεχνικός Διευθυντής του AEI Cyprus Film Festival) και Jordan Paterson (Σκηνοθέτης/Παραγωγός). Στην κριτική επιτροπή FIPRESCI συμμετέχουν οι κριτικοί Senem Erdine (Altyazi, Τουρκία), Davide Magnisi (CineCritica, Ιταλία) και Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος (ALPHA TV, LIFO), ενώ η κριτική επιτροπή του μicro αποτελείται από τους/τις: Peter Arens (Υπεύθυνο του προγράμματος Ιστορίας και Επιστήμης, ZDF Γερμανική Ραδιοτηλεόραση, Πρόεδρο της Επιτροπής), Pelin Esmer (Σκηνοθέτρια), Marcin Malatynski (Ακαδημαϊκό/Παραγωγό), Αφροδίτη Καϊράκη (Ακαδημαϊκό) και Πάνο Δενδραμή (Σκηνοθέτη/Καθηγητή Κινηματογράφου)».

Τι θα συμπεριλαμβάνεται στις παράλληλες πολιτιστικές δράσεις του Φεστιβάλ;
«Όπως κάθε χρόνο, στο πλαίσιο διεξαγωγής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, πραγματοποιείται ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων δράσεων.

Αρχικά η 8η έκδοση του «Πέρα από τα Σύνορα» αποτελεί αφιέρωμα μνήμης των εκατό χρόνων από την υπογραφή Συνθήκης της Λωζάνης και της υποχρεωτικής ανταλλαγής των πληθυσμών. Έτσι, το Φεστιβάλ θα πλαισιωθεί από εικαστικές εκθέσεις, μουσικές συναυλίες και βιβλιοπαρουσιάσεις, γι’ αυτόν τον σκοπό. Επίσης, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να λάβουν μέρος στα διάφορα καλλιτεχνικά και κινηματογραφικά εργαστήρια (Μasterclasses, Pitching Lab), που παρουσιάζουν διακεκριμένοι επαγγελματίες της παγκόσμιας κινηματογραφικής βιομηχανίας και γνώστες του χώρου.
Επιπλέον, υπό την προεδρία του Γενικού Γραμματέα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI), Klaus Eder, θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια των προβολών και σε καθημερινή βάση, η δράση Critics’ Corner, κατά την οποία τρία διακεκριμένα μέλη της FIPRESCI θα συνομιλούν με τους επαγγελματίες, αλλά και με το κοινό, για τις ταινίες που προβλήθηκαν το προηγούμενο βράδυ στα διαγωνιστικά τμήματα του Φεστιβάλ.
Και επειδή ο κινηματογράφος είναι ιστορίες, καινοτομώντας για ακόμα μια φορά στη φετινή διοργάνωση θεσμοθετήθηκε το «Beyond Storytelling»: Ένα κινηματογραφικό εργαστήρι με τη συμμετοχή φοιτητών/ριών από το συνεργαζόμενο δίκτυο κινηματογραφικών σχολών, που θα επικεντρώνεται κάθε χρόνο σε ένα θεματικό πυρήνα συνυφασμένο με το Καστελλόριζο και θα «μυεί» τα μέλη του σε όλα τα στάδια της κινηματογραφικής παραγωγής, από το development έως το post production παράγοντας μια ταινία τεκμηρίωσης μικρού μήκους. Φέτος το εργαστήριο πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και το Πανεπιστήμιο Queen’s του Kingston (Καναδάς), υπό την καθοδήγηση του ακαδημαϊκού Uri Cohen και της σκηνοθέτριας Danae Elon.
Τέλος, δεν ξεχνάμε τους μικρούς μας φίλους, τα παιδιά του Καστελλορίζου, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στα ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα».

Τι θα περιλαμβάνει η Τελετή Έναρξης και η Τελετή Λήξης του Φεστιβάλ;
«Στην Τελετή Έναρξης του Φεστιβάλ θα προβληθεί το βραβευμένο ντοκιμαντέρ «Το Γελαστό Παιδί» του Άλαν Γκίλσελαν (Ιρλανδία, 2022), που ξετυλίγει το νήμα της αλήθειας πίσω από το γνωστό τραγούδι που γράφτηκε από τον έφηβο επαναστάτη Μπρένταν Μπίαν ως φόρος τιμής σ’ έναν άλλο θρυλικό επαναστάτη, τον Μάικλ Κόλινς, αλλά γνώρισε μια σπουδαία δεύτερη ζωή ως αριστερός ύμνος της αντίστασης στη Χούντα, μεταφρασμένο από τον ποιητή Βασίλη Ρώτα και μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη.

Με πρωτότυπη μουσική της Ελένης Καραΐνδρου και με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων, όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Παντελής Βούλγαρης, ο Ροβήρος Μανθούλης και ο Παντελής Μπουκάλας, η ταινία αφηγείται τις αναπάντεχες μεταμορφώσεις ενός τραγουδιού, αλλά και την πολυτάραχη Ιστορία δύο λαών. Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με τη συναυλία της Φωτεινής Δάρρα, για πρώτη φορά στο νησί, που μαζί με τον μουσικοσυνθέτη Γιώργο Παπαχριστούδη και τον τραγουδιστή Κώστα Τριανταφυλλίδη θα παρουσιάσουν ένα πλούσιο μουσικό ρεπερτόριο.
Αναφορικά με την Τελετή Λήξης θα προβληθεί η ταινία «Tricks on the Dead» του Jordan Paterson, μέσω της οποίας εξιστορείται και απλώνεται το νήμα του πρώτου μαζικού μεταναστευτικού ρεύματος των Κινέζων εργατών στην Ευρώπη. Το Φεστιβάλ θα ολοκληρωθεί με τη συναρπαστική παρέα της Ελένης Τσαλιγοπούλου, του Γιώργου Ανδρέου και της Κορίνας Λεγάκη που παντρεύουν τα ηχοχρώματα της Ανατολής και της Δύσης».