Έπειτα από 8 χρόνια αναμονής ολοκληρώθηκαν πριν από λίγες μέρες με μεγάλη επιτυχία τα γυρίσματα της νέας μεγάλης κινηματογραφικής παραγωγής του βραβευμένου σκηνοθέτη και ακαδημαϊκού στην Ευρώπη Γιάννη Σμαραγδή για τη ζωή και το έργο του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια. Η ταινία «Καποδίστριας», που γυρίστηκε σε πέντε περιοχές της Ελλάδας (Κέρκυρα, Νάυπλιο, Μάνη, Ύδρα, Μονή Καισιαριανής) και εκτός συνόρων σε Ρουμανία και Ελβετία, με προϋπολογισμό 5 εκατ. ευρώ, βρίσκεται ήδη στο στάδιο του μοντάζ με σκοπό να κάνει την πολυαναμενόμενη πρεμιέρα της στις 24 Δεκεμβρίου. Ο Γιάννης Σμαραγδής, μιλώντας σήμερα στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» αναφέρεται στο μεγάλο του όνειρο, που ακόμα δεν πιστεύει ότι πραγματοποίησε και αποκαλύπτει όλα όσα τον βοήθησαν, αλλά και τον πλήγωσαν μέχρι να το πετύχει.
Ποιο κλίμα υπήρχε στα γυρίσματα;
Το κλίμα είχε μια ευωχία σαν να συμμετείχαμε όχι στη Μ. Παρασκευή, αλλά στην Ανάσταση. Και οι άνθρωποι που βρίσκονταν εκεί ήταν σαν να παρακολουθούσαν μια τελετουργία. Πάρα πολύ συχνά έκλεγαν και οι συντελεστές και οι εξωτερικοί. Πολλοί από τους κομπάρσους δεν ήθελαν να πληρωθούν. Θεωρούσαν τη συμμετοχή τους ένα είδος χρέους τους προς τον Καποδίστρια. Ζήσαμε μεγάλες συγκινήσεις. Σε ένα από τα γυρίσματα στη Μάνη ήταν μαζί μας και μια απόγονος του Καποδίστρια από την Κέρκυρα. Σε μια στιγμή της σύγκρουσης του Καποδίστρια με έναν από τους προύχοντες, ξέσπασε σε λυγμούς.
Κλάψατε και εσείς;
Όχι απλά έκλαιγα, αλλά σπάραζα στο κλάμα και δεν ντρέπομαι να το λέω. Υπήρχαν στιγμές που δεν μπόρεσα να κρατήσω τους λυγμούς μου. Έλεγε ο Οδυσσέας Ελύτης ότι τα δάκρυα είναι και αυτά πατρίδα που δεν χάνεται.
Ποια σκηνή ξεχωρίζετε από την ταινία;
Όλο το έργο έχει μια υπόγεια βαθιά συγκίνηση. Είναι σαν μια τελετουργία σεβασμού και αγάπης για έναν άνθρωπο που αγάπησε την Ελλάδα πιο πολύ από την ύπαρξή του και ανέβηκε όλον τον Γολγοθά.
Τον Αντώνη Μυριαγκό πώς τον επιλέξατε για τον ρόλο του Καποδίστρια;
Θα σας φανεί παράξενο. Είχα κανει δοκιμαστικά σε πέντε διαφορετικούς ηθοποιούς για τον ρόλο του Καποδίστρια. Όμως κάθε φορά κάτι τους έδιωχνε. Και κάποια στιγμή, όταν ήμασταν απελπισμένοι, με πήρε τηλέφωνο ένας φίλος αρχιτέκτονας από τον Λίβανο και μου είπε ότι είχε δει μια παράσταση στο θέατρο του Τερζόπουλου, όπου του άρεσε τρομερά ένας ηθοποιός, ο Αντώνης Μυριαγκός. Μου πρότεινε να τον δω μήπως ήταν χρήσιμος για κάποιον ρόλο. Έπειτα τον βρήκαν τα παιδιά στο γραφείο και μου έστειλαν μια φωτογραφία του και καθώς ήμουν στο αυτοκίνητο, μόλις τον είδα, τους είπα αυτός θα παίξει τον Καποδίστρια, βρείτε τον τώρα. Του τηλεφώνησαν αμέσως, του είπαν σας θέλει ο Σμαραγδής. Ήρθε στο γραφείο μου και μόλις εμφανίστηκε, του είπα θα παίξεις τον Καποδίστρια. Κόντεψε να πέσει κάτω. Τα έχασε ο άνθρωπος. Μου είπε «βεβαίως». Και από τότε τον έβαλα για έναν χρονο σε ειδική διαδικασία για να καταφέρει να μπει στον ρόλο. Μια διαδικασία βάθους. Όταν είδαν το αποτέλεσμα οι συγγενείς του Καποδίστρια, είπαν αυτός είναι της οικογένειάς μας. Είχε έρθει στο γραφείο μου ήδη με αυτά τα μαλλιά. Δεν ξέρω, κάποιος μου τον έστειλε. Ή γυναίκα μου από τους ουρανούς ή ο ίδιος ο Καποδίστριας.
Τι θα έλεγε ο Καποδίστριας στον σύγχρονο Έλληνα αν ζούσε;
Πρέπει να δείτε την ταινία, η οποία μιλάει μόνη της. Είναι σημερινή ταινία. Περιγράφει τη ζωή του Καποδίστρια, αλλά ταυτόχρονα λέει για το ποια Ελλάδα μπορούμε να κατακτήσουμε. Ο Καποδίστριας είναι ο φάρος του μέλλοντος. Δεν υπήρξε αγνότερος πατριώτης από αυτόν. Πέθανε για μια κυρίαρχη Ελλάδα που ήθελε να φωτίζει και όχι να μιμείται το φως των ξένων όπως ζούμε τώρα.
Ποιος από τους τόπους των γυρισμάτων είχε μεγάλο συναισθηματικό βάρος;
Η Κέρκυρα βέβαια. Όταν περνούσε από την πλατεία ο ηθοποιός ντυμένος Καποδίστριας για να πάει στο γύρισμα, τον χαιρετούσε ο κόσμος με δέος σαν να ήταν ο αληθινός Καποδίστριας. Οι περισσότεροι που έπαιξαν στην ταινία, καθηγητές, δάσκαλοι, δικηγόροι, γιατροί, δεν θέλησαν να πληρωθούν. Πολλές φορές έκλαψα για αυτό.
Υπήρχαν απρόοπτα που σας δυσκόλεψαν;
Δεν βρήκαμε καμία δυσκολία για να γυριστεί η ταινία. Το μόνο που μας πήγε πίσω ήταν κάποια οργανωμένα εμπόδια για να μην πάρουμε χρήματα.
Σας σαμποτάρανε;
Ναι, κανονικά. Ο Καποδίστιας έλεγε στη συμμορία, που τελικά τον σκότωσε, 23 είστε οι φατρίες που καταστρέφουν την Ελλάδα. Μία από τις φατρίες σήμερα είναι η φατρία του Ελληνικού Κινηματογράφου. Οι ταινίες που παράγονταν τόσα χρόνια ήταν γεμάτες ασχήμια, μιμούμενες τα ξένα πρότυπα, τις οποίες πλήρωνε το ΕΚΚ και κανείς δεν τις έβλεπε. Εμένα με τον Καποδίστρια με απέρριψαν. Ήταν ένα μαγαζί κόντρα στις βουλές του Υπουργείου Πολιτισμού. Η Λίνα Μενδώνη βοήθησε την ταινία, βέβαια δεν δίνει αυτή χρήματα. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου έκλεισε και μετατράπηκε σε ΕΚΚΟΜΕΔ, όπου εκεί χρησιμοποιούν αντικειμενικές προϋποθέσεις και εκεί υπάρχει ένας πολύ σοβαρός άνθρωπος, ο Λεωνίδας Χριστόπουλος, ο οποίος είναι της γραμμής υπέρ του ελληνικού κινηματογράφου. Τώρα έχουν αλλάξει οι συνθήκες, αλλά όταν εγώ κατέθεσα πριν 5 χρόνια την πρότασή μου, με έκοψαν γιατί ήταν αυτοί οι άχρηστοι, η ντροπή της Ελλάδας.
Αναζητήσατε από αλλού χρήματα;
Πολλοί Έλληνες μάζεψαν λεφτά για αυτήν την ταινία. Και ένας άνθρωπος, τον οποίο δεν γνώριζα εγώ, ο κ. Ευάγγελος Στασινόπουλος που έχει το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου έβαλε τα περισσότερα χρήματα, αλλιώς δεν θα γινόταν ποτέ η ταινία. Είναι ένας καλός Έλληνας ευπατρίδης. Γιατί χωρίς να γνωριζόμαστε, είδε ότι εμποδίζεται η ταινία και αμέσως κινητοποιήθηκε. Η συμμορία του κινηματογράφου δυστυχώς παρακολουθούσε τα τηλέφωνά μου και κάθε φορά που πήγαινα σε τράπεζες, που είχαν χρηματοδοτήσει παλαιότερες ταινίες μου, μπλόκαραν τη χρηματοδότησή μου. Κανονικός πόλεμος για τον Καποδίστρια. Ντροπή για την Ελλάδα.
Τι προϋπολογισμό είχε η ταινία;
Είναι 5 εκατομμύρια, αλλά από το ΕΚΚ είχα ζητήσει 200.000 ευρώ. Δεν ξέρω πώς έγινε αυτή η ταινία. Ακόμα και τώρα, 20 μέρες μετά το τέλος των γυρισμάτων, ξυπνάω κάθε πρωί και νιώθω ότι δεν έχει τελειώσει ακόμα. Με πλήγωσαν οι κακόβουλοι Έλληνες, όπως πλήγωσαν τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, τον Οδυσσέα Ελύτη όταν πήρε το Νόμπελ, τον Γιώργο Σεφέρη, τον Νίκο Καζαντζάκη που πήγε και πέθανε στη Γαλλία.
Το όραμα που είχατε για την ταινία εκπληρώθηκε;
Ναι, εκπληρώθηκε εντελώς. Η ταινία δεν λαβώθηκε ούτε ένα χιλιοστό απ' όλα αυτά. Είναι έτοιμη όπως ακριβώς την είχα στο μυαλό μου. Και στο εξής θα είναι στην κρίση των ανθρώπων που θα μπουν στις αίθουσες να τη δουν. Έκανα το καθήκον μου και τώρα είμαι ήσυχος.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή την Κυριακή 3 Αυγούστου 2025
En
