Μία πολύ σημαντική ανακοίνωση για την ιστορία και την αρχαιολογία της Ιθάκης έγινε στο νησί, κατά την έναρξη των εργασιών του 15ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Οδύσσεια, επιστημονικού θεσμού με ιστορία 50 περίπου χρόνων. Σε σύντομο χρόνο, μετά την έκδοση ενός δελτίου τύπου από το Υπουργείο Πολιτισμού στις αρχές του Καλοκαιριού, ο Ομότιμος Καθηγητής Αρχαιολογίας κ. Γιάννος Γ. Λώλος και η Δρ. Χριστίνα Μαραμπέα παρουσίασαν με πλήρη τεκμηρίωση τα βασικά πορίσματα από την εξέλιξη ερευνητικού προγράμματος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (από το 2018), το οποίο αφορά στην συνολική διαχείριση και περαιτέρω επιστημονική επεξεργασία των ευρημάτων από την Πανεπιστημιακή ανασκαφή των ετών 1994-2011, υπό την αείμνηστη Καθηγήτρια Λίτσα Κοντορλή-Παπαδοπούλου και τον Ομότιμο Καθηγητή κ. Αθανάσιο Παπαδόπουλο, στην μείζονα αρχαιολογική θέση του Αγίου Αθανασίου-Σχολής Ομήρου στην βορειοδυτική Ιθάκη.

Οι δύο αρχαιολόγοι παρουσίασαν, με συστηματικό τρόπο, τα χαρακτηριστικότερα κινητά ευρήματα και άλλα στοιχεία για την χρήση του χώρου, σε διαφορετικές περιόδους της προϊστορίας και της ιστορίας, από την Τελική Νεολιθική (5η/4η χιλιετία π.Χ.) μέχρι την πρώιμη /μέση Ρωμαϊκή (1ο/2ο αι. μ.Χ.), σε συνδυασμό με την ερμηνεία των καταλοίπων που έχουν αποκαλυφθεί από τις ανασκαφές.

Το βασικότερο συμπέρασμα, όπως εξηγήθηκε αναλυτικά, είναι ότι το εκτεταμένο και ισχυρό κτηριακό συγκρότημα, επάνω και κάτω από το βραχώδες ύψωμα του Αγίου Αθανασίου, το οποίο ακμάζει κατά την Ελληνιστική-πρώιμη Ρωμαϊκή εποχή, μπορεί να ταυτισθεί με βεβαιότητα με το Οδύσσειον της Ιθάκης, γνωστό από μία επιγραφή-ψήφισμα της εκκλησίας (του δήμου) των Ιθακησίων του 207/206 π.Χ., ένα σύνθετο σύστημα, με πυρήνα ιερό για την λατρεία του Οδυσσέα και με πολλαπλή δημόσια λειτουργία, που είχε αναδειχθεί σε προσκύνημα με ευρύτερη, πανελλήνια φήμη.

Σε σχέση με την Ομηρική ταυτότητα της Ιθάκης, προστίθεται, τώρα, ένα στοιχείο αποφασιστικής σημασίας, με βάση πρωτίστως τις νέες επιγραφικές μαρτυρίες που παρουσιάσθηκαν, με το όνομα του μεγάλου Ιθακήσιου ήρωα, του Οδυσσέα, να απαντά σε ευρήματα της ανασκαφής τρεις (3) φορές.