Τη σταθερή και αταλάντευτη θέση της ελληνικής κυβέρνησης για την οριστική επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα επανέλαβε με σαφήνεια η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας στη Βουλή στην επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρου Καζαμία με θέμα «Το δείπνο στην αίθουσα με τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο και η στάση της ελληνικής κυβέρνησης για την επιστροφή τους». «Ενέργειες, όπως αυτή του πρόσφατου δείπνου στην Duveen Gallery, στην πραγματικότητα ενδυναμώνουν στη διεθνή κοινότητα τα επιχειρήματα της Ελλάδας για την ανάγκη επανένωσης των Γλυπτών. Αυτές οι ενέργειες του Βρετανικού Μουσείου προφανώς είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από την ασφάλεια και την ακεραιότητα των Γλυπτών. Συγχρόνως, όμως, αυτές οι ενέργειες αποδυναμώνουν και κάθε ισχυρισμό της βρετανικής πλευράς, γιατί πλέον δεν θα μιλήσω για επιχειρήματα. Τα επιχειρήματα της βρετανικής πλευράς έχουν καταρριφθεί προ πολλού», είπε χαρακτηριστικά η υπουργός αναφερόμενη στο πρόσφατο δείπνο που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Βρετανικό Μουσείο.

Διαβάστε: Ο Υπουργός Πολιτισμού του Ουζμπεκιστάν στηρίζει το ελληνικό αίτημα για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα

Μενδώνη: Οι διαπραγματεύσεις είναι μυστικές

Στη συνέχεια, η κα Μενδώνη αναφερόμενη στη συνολική στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης, υπογράμμισε ότι: «Η Κυβέρνηση έχει στρατηγική. Το έχω πει και άλλη φορά, στρατηγική, η οποία αποκαλύπτεται, δεν είναι στρατηγική. Οι διαπραγματεύσεις είναι μυστικές. Κάθε διαπραγμάτευση, που γίνεται υπό το φως το ήλιου, λέγοντας τα επιχειρήματά σου, αυτομάτως έχεις χάσει ένα πολύ μεγάλο μέρος του διαπραγματευτικού σου πλεονεκτήματος. Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο εμείς κάνουμε είναι ότι απαντούμε πάντοτε στις προκλήσεις, ενισχύουμε το διάλογο, εξαντλούμε τα εργαλεία της πολιτιστικής διπλωματίας, ενημερώνουμε συστηματικά και τους πολιτικούς και την επιστημονική κοινότητα και χωρίς να θέλω να περιαυτολογήσω, υπάρχουν οι αποδείξεις -και τις γνωρίζετε- ότι ό,τι ουσιαστικό και χειροπιαστό έγινε στο θέμα των Γλυπτών τα τελευταία πενήντα χρόνια, έγινε μέσα στην τελευταία εξαετία». Η ίδια επανέλαβε ότι: «Όλα όσα συμβαίνουν και το διεθνές περιβάλλον είναι απολύτως ευνοϊκό για την επανένωση και τον επαναπατρισμό των πολιτιστικών αγαθών τα οποία έχουν εξαχθεί παράνομα. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εργάζεται ομόψυχα και μεθοδικά για αυτό το θέμα. Θεωρούμε ότι ο στόχος μας έχει έρθει τώρα πιο κοντά, παρά ποτέ, μέσα στην 50ετία».

Ακολουθούν ολόκληρη η Πρωτολογία και Δευτερολογία της Λίνας Μενδώνη

Πρωτολογία

"Ευχαριστώ πολύ κ. Πρόεδρε,

Κ. Βουλευτά,

Ευχαριστώ για την ερώτησή σας. Πράγματι, το έχουμε συζητήσει τρεις ή τέσσερις φορές -αυτή είναι η τέταρτη- το θέμα αυτό.

Νομίζω ότι συμφωνούμε σε δύο βασικά πράγματα. Το ένα είναι ότι η οριστική επιστροφή και η επανένωση των Γλυπτών δεν είναι μία εύκολη υπόθεση. Θα έλεγα ότι δεν είναι καθόλου εύκολη και νομίζω ότι επειδή κι εσείς ασχολείστε με αυτό το θέμα θα συμφωνήσετε σε αυτό.

Το δεύτερο που νομίζω ότι συμφωνούμε είναι ότι ενέργειες, όπως αυτή του πρόσφατου δείπνου στην Duveen Gallery, στην πραγματικότητα ενδυναμώνουν στη διεθνή κοινότητα τα επιχειρήματα της Ελλάδας για την ανάγκη επανένωσης των Γλυπτών και ότι οι ενέργειες αυτές του Βρετανικού Μουσείου προφανώς είναι σε αντίθετη κατεύθυνση από την ασφάλεια και την ακεραιότητα των Γλυπτών.

Συγχρόνως, όμως, αυτές οι ενέργειες αποδυναμώνουν και κάθε ισχυρισμό της βρετανικής πλευράς, γιατί δεν θα μιλήσω πλέον για επιχειρήματα. Τα επιχειρήματα της βρετανικής πλευράς έχουν καταρριφθεί προ πολλού.

Αυτό το οποίο νομίζω ότι μάλλον θα αποδεχθείτε είναι ότι τα τελευταία χρόνια και ενώ έχουν γίνει επαναπατρισμοί τμημάτων από το γλυπτό διάκοσμο, έχουν αποκαλυφθεί τα κενά ασφαλείας στο Βρετανικό Μουσείο. Η απολύτως εσφαλμένη προσέγγιση του Βρετανικού Μουσείου για την αξία και τη μοναδικότητα των Γλυπτών, όλα αυτά αυξάνουν εκθετικά τη δυναμική που έχει αποκτήσει το ελληνικό αίτημα διεθνώς.

Ωστόσο, όπως είπα, οι διαπραγματεύσεις αυτές απαιτούν χρόνο και υπομονή. Και αυτή η Κυβέρνηση διαθέτει και υπομονή και επιμονή και εργάζεται πολύ συστηματικά για το θέμα αυτό. Τι συμβαίνει; Μας λέτε ότι δεν έχουμε στρατηγική; Η Κυβέρνηση έχει στρατηγική. Το έχω πει και άλλη φορά. Στρατηγική, η οποία αποκαλύπτεται, δεν είναι στρατηγική. Οι διαπραγματεύσεις είναι μυστικές. Κάθε διαπραγμάτευση, όταν είναι υπό το φως το ήλιου λέγοντας τα επιχειρήματά σου, αυτομάτως έχεις χάσει ένα πολύ μεγάλο μέρος του διαπραγματευτικού σου πλεονεκτήματος.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό το οποίο εμείς κάνουμε είναι ότι απαντούμε πάντοτε στις προκλήσεις, ενισχύουμε το διάλογο, εξαντλούμε τα εργαλεία της πολιτιστικής διπλωματίας, ενημερώνουμε συστηματικά και τους πολιτικούς και την επιστημονική κοινότητα και χωρίς να θέλω να περιαυτολογήσω, υπάρχουν οι αποδείξεις -και τις γνωρίζετε- ότι ό,τι ουσιαστικό και χειροπιαστό έχει γίνει στο θέμα των Γλυπτών τα τελευταία 50 χρόνια, έγινε μέσα στην τελευταία εξαετία.

Δεν θέλω να πω ούτε για την επιστροφή του Fagan περισσότερα, ούτε για το Βατικανό. Θα μείνω μόνο στην UNESCO. Από το 1982 έως το 2021 λαμβάναμε μόνο συστάσεις από την UNESCO. Η μοναδική απόφαση είναι αυτή, την οποία πετύχαμε το 2021. Την προηγούμενη εβδομάδα στη Γενική Διάσκεψη της UNESCO στη Σαμαρκάνδη έθεσα ευθέως το θέμα προς όλα τα κράτη-μέλη και πλέον μπορώ να σας πω με μεγάλη βεβαιότητα και να τα απαριθμήσω ότι τα περισσότερα κράτη, δια των Υπουργών Πολιτισμού τους, τάσσονται πλέον υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών.

Επίσης, τα μέλη της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους έχουν ενδυναμώσει τη φωνή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Γενικός Διευθυντής Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, ο οποίος μίλησε πολύ ανοικτά για αυτό το θέμα. Όλα όσα συμβαίνουν και το διεθνές περιβάλλον είναι απολύτως ευνοϊκό για την επανένωση και τον επαναπατρισμό πολιτιστικών αγαθών παρανόμως εξαχθέντων.

Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη εργάζεται ομόψυχα και μεθοδικά για αυτό το θέμα και θεωρούμε ότι ο στόχος είναι, ίσως, πιο κοντά, παρά ποτέ, μέσα στην 50ετία.

Σας ευχαριστώ".

Δευτερολογία

"Κ. Πρόεδρε,

Κ. Βουλευτά,

Καταρχήν, δεν θα διαφωνήσω — το έχουμε πει άλλωστε, σας το έχω πει και ευθέως — ότι, ναι, η Πλεύση Ελευθερίας στο θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα, πράγματι, έχει μια σοβαρή και συναινετική στάση. Από κει και πέρα, να τα πάρουμε τα πράγματα ιστορικά.

Η Μελίνα Μερκούρη, στην πραγματικότητα, ήταν αυτή η οποία, το 1982, αναδεικνύει ένα θέμα το οποίο η Ελλάδα έχει καταθέσει ως αίτημα, αμέσως μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Σχεδόν, αμέσως μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους — και πολύ καλά έκανε τότε η Μελίνα — και για αυτό αναγνωρίζουμε την τεράστια συμβολή της στο ζήτημα αυτό, γιατί επανέφερε, και με την προσωπικότητά της και με το κύρος που είχε την εποχή εκείνη, το ζήτημα στη διεθνή κοινότητα.

Όμως αυτό το οποίο είπα, και αποδεικνύεται, είναι ότι οτιδήποτε χειροπιαστό — θραύσματα τα οποία επέστρεψαν, αποφάσεις στην Unesco οι οποίες εξεδόθησαν — έγιναν την τελευταία εξαετία. Και αυτό δεν είναι τυχαίο. Αυτά, θέλω να πω, αφορούν μια συγκεκριμένη στρατηγική.

Τώρα, είπατε για την εκπρόσωπο της Τουρκίας, η οποία στη Διακυβερνητική Επιτροπή δήλωσε ότι πράγματι δεν υπάρχει το φιρμάνι προς τον Έλγιν. Θεωρείτε ότι αυτό είναι τυχαίο; Δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική την οποία εφαρμόζουμε; Δεν το πιστεύω ότι το θεωρείτε τυχαίο. Με τίποτα. Μπορεί να το λέτε γιατί πρέπει να το λέτε, αλλά δεν είναι τυχαίο. Δεν κινήθηκε αυτοβούλως η συγκεκριμένη επιστήμων της γείτονος χώρας για να πάρει τη θέση αυτή που πήρε. Είναι και αυτό μέσα στην πολιτική μας και είναι αποτέλεσμα της πολιτικής μας.

Η διεθνής κοινή γνώμη, η βρετανική κοινή γνώμη, που σε συντριπτική πλειοψηφία τίθενται πια υπέρ του αιτήματος — τυχαία είναι και αυτά; Τυχαία έγιναν; Θεωρείτε ότι δεν έχουν σχέση με την ευρύτερη πολιτική που εφαρμόζουμε; Είμαι βέβαιη ότι θεωρείτε ότι έχουν σχέση.

Τα διεθνή φόρα: Σε ποια διεθνή φόρα η Ελλάδα δεν πρωτοστατεί, θέτοντας διαρκώς το θέμα της επανένωσης, της ανάγκης επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα; Διότι αυτή είναι η μόνη λύση για την πραγματική ασφάλεια των Γλυπτών — πρωτίστως πέρα από την ακεραιότητα του ίδιου του μνημείου, το οποίο βεβαίως την απαιτεί. Φυσικά, η κλοπή —η εσωτερική κλοπή του Βρετανικού Μουσείου δύο χρόνια πριν— κατέδειξε ότι πλέον δεν υπάρχει και αυτό που υπερασπίζονταν οι Βρετανοί με σθένος, ότι είναι απολύτως ασφαλής η κατάσταση των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο.

Γι’ αυτό, σας είπα προηγουμένως, ότι πλέον απόψεις και επιχειρήματα δεν υπάρχουν· προσεγγίσεις, επιχειρήματα της βρετανικής πλευράς δεν υπάρχουν. Όμως αυτό το οποίο λέτε “momentum” —και μου λέτε, μήπως θεωρηθεί ότι δεν εκμεταλλεύεται σωστά η κυβέρνηση το momentum το οποίο έχει επιτευχθεί — μα αυτό το momentum είναι τυχαίο; Όχι βέβαια.

Σας είπα, σας απαρίθμησα —και μπορώ να μιλάω πολλή ώρα, αν θέλετε, για αυτό το θέμα. Είναι συγκεκριμένες ενέργειες οι οποίες έχουν δημιουργήσει αυτό το momentum. Και είναι οι ενέργειες οι οποίες γίνονται από τη σημερινή κυβέρνηση.

Σας ευχαριστώ".