Παγκόσμιο Κύπελλο 2010: Το σουτ του Φρανκ Λάμπαρντ με τη Γερμανία συνοψίζει τη «φαγούρα» της Αγγλίας εδώ και 56 χρόνια

Έως την έναρξη του Παγκόσμιου Κυπέλλου 2022 στο Κατάρ, την Κυριακή 20 Νοεμβρίου με το παιχνίδι Κατάρ-Εκουαδόρ, τα parapolitika.gr θα παρουσιάσουν ιστορίες από το θεσμό. Το γιγαντιαίο ποδοσφαιρικό φεστιβάλ, που ενώνει την οικουμένη στα πέρατά της, δεν θα διατηρούσε τη δύναμή του χωρίς τους ήρωές του. Ευλογημένοι και καταραμένοι, γενναίοι και δειλοί, δαήμονες και αδήμονες, οι ποδοσφαιριστές αποκτούν μια υπόσταση που ξεπερνά το ανθρώπινο συμβατο.

Η μπάλα από το σουτ του Φρανκ Λάμπαρντ στο 37’43’’ του παιχνιδιού της Αγγλίας με τη Γερμανία στις 27 Ιουνίου 2010, για τη φάση των «16» του Παγκόσμιου Κυπέλλου στο Μπλούμφοντεν, 4-1, ήταν τόσο μέσα από τη γραμμή του τέρματος του Μάνουελ Νόιερ, που αν έβαζες μια μπάλα δίπλα στην μπάλα την ώρα που ακουμπά το έδαφος, δεν θα υπήρχε πάλι οποιαδήποτε επαφή με τη γραμμή και θα περίσσευε χώρος!

Στην Αγγλία και στο «Free State Stadium», όλοι πανηγύρισαν ένα γκολ που θα έκανε το σκορ 2-2 και θα σήμαινε την αντεπίθεση των «τριών λιονταριών» του Φάμπιο Καπέλο, με σκοπό την πλήρωση των Γραφών και την κατάκτηση του Παγκόσμιου Κυπέλλου από μία ομάδα η οποία είχε για χαφ τον Λάμπαρντ και τον Στίβεν Τζέραρντ. Οι Άγγλοι, βεβαίως, το πιθανότερο είναι να μη νικούσαν ακόμα και αν κατοχυρωνόταν από τον Ουρουγουανό διαιτητή Χόρχε Λαριόντα το γκολ του ποδοσφαιριστή της Τσέλσι, που είχε κλείσει τα 32 του μία εβδομάδα πριν. Δεν είναι κακοήθεια, απλώς πρόκειται για μια ακριβή, πλην ανυπόφορη, στατιστική πραγματικότητα, που ακολουθεί τους Άγγλους σε κάθε διοργάνωση.


Την Αγγλία φαίνεται πως κυνηγά ένα εντυπωσιακά ευρύ πεδίο κακής ενέργειας, το οποίο κάποτε δημιουργήθηκε με το βρετανικό φλέγμα να συναντά την αρχαιοελληνική έπαρση και συνεχώς ανακατασκευάζεται, πολύ περισσότερο, τέλος πάντων, από το γκολ του Τζεφ Χαρστ στην παράταση του τελικού του Παγκόσμιου Κυπέλλου του Γουέμπλεϊ, το 1966, απέναντι στη Δυτική Γερμανία, με το οποίο η Αγγλία πήρε το μοναδικό διεθνή τίτλο της και το οποίο, στην τελική, δεν έχει αποδειχθεί ότι δεν μπήκε.

Ειρήσθω εν παρόδω, αυτό το γκολ χρησιμοποιήθηκε κρουνηδόν, ακόμα και στη χώρα της βασιλομήτορος, για να αναδείξει την… εκδίκηση από τη μοίρα (;) Και είναι δυνατόν να είναι τόσο αφελείς οι Άγγλοι που να αφήνουν να υπονοείται, μαρτυρώντας χωρίς ξύλο, ότι το δεύτερο γκολ του μόνου ποδοσφαιριστή στην Ιστορία που έχει κάνει χατ τρικ σε τελικό Παγκόσμιου Κυπέλλου δεν μπήκε, οπότε η φάση μυρίζει… δανεικά;

Στην πραγματικότητα, τα δεινά των Άγγλων στους διεθνείς αγωνιστικούς χώρους δεν αρχίζουν με το γκολ του Χάρστ ούτε αυτόν τον άνω του μισού αιώνα η ομάδα που σε κάθε διοργάνωση πάει με ένα γνώριμο κλισέ να την συνοδεύει, αυτό της επικείμενης νικήτριας, με (συν)τετριμμένες εκφράσεις όπως «τώρα είναι η ώρα», «είναι η στιγμή τους» και λοιπές λεκτικές καρικατούρας, καταδυναστεύεται από μια κακή μάγισσα την οποία οι γονείς της δεν κάλεσαν στη βάφτισή της. Το πρόβλημα με τους Άγγλους, από το «δεν παίζουμε με εσάς τους πληβείους» των προπολεμικών Παγκόσμιων Κυπέλλων μέχρι το γκολ του Τζόζεφ Γκέτγιενς, στο 1-0 των ΗΠΑ στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950 και από τη συντριβή από την Ουγγαρία στο Γουέμπλεϊ το 1953 μέχρι το πάρτι του Γκαρίντσα το 1962 και το… σκύλο που κατούρησε τον Τζίμι Γκριβς στο μεταξύ τους προημιτελικό, το 3-1 των Βραζιλιάνων, η εξήγηση μοιάζει να είναι σχετικά απλή.

Η απόσταση της εθνικής Αγγλίας με την πραγματικότητα

Ακόμα κι αν ήταν η Ειμαρμένη η τιμωρός των Άγγλων σε κάθε, μα κάθε, διεθνή διοργάνωση που πηγαίνουν, πιθανότατα θα έπρεπε να πονηρευτούν αντί να είναι έτοιμοι να πέσουν στο λάκκο με τα θηρία κάθε φορά που μυρίζεται ζημιά. Και οι σεμνές ομάδες τους την «πατάνε»: εκείνη του 2018, φερ’ ειπείν, προηγούνταν 1-0 στον ημιτελικό με την Κροατία και έχασε από γκολ που προήλθε από πλάγιο άουτ. Η αφέλειά τους είναι μνημειώδης και προκύπτει από την παιδιάστικη προσήλωση στις παραδόσεις, την οποία είναι φανερό ότι προτιμούν σε σχέση με τη νίκη.

Η εθνική ομάδα της χώρας σε κάθε διοργάνωση δεν σχετίζεται με αυτήν τη σαχλή αίσθηση ανωτερότητας που οι Άγγλοι συνεχώς νομίζουν ότι έχουν σε σχέση με τις υπόλοιπες Εθνικές: όταν ο Πεπ Γκουαρδιόλα, σε μια συνέντευξή του στο Sky Sports, είπε στον Γκάρι Νέβιλ ότι «ακόμη αναρωτιέμαι πώς δεν κερδίσατε κάτι», αναφερόμενος στις ομάδες από το 1996 έως και το 2006, ο πρώην δεξιός μπακ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ νόμιζε πως άκουγε μια ξένη γλώσσα. Η προσέγγιση, όμως, της ατάκας του ευφυούς Καταλανού τεχνικού της Μάντσεστερ Σίτι, ο οποίος επίσης έχει κατηγορηθεί για οίηση, ήταν από επιδερμική ως ανύπαρκτη.


Το πρόβλημα των Άγγλων, είτε πρόκειται για τις αποβολές είτε για τα χαμένα πέναλτι είτε για τις αλλαγές που χάνουν πέναλτι είτε για τις παροιμιώδεις γκάφες, όπως οι δύο διαδοχικές ήττες από τη Ρουμανία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 και στο Euro του 2000, η πρώτη με σκορ 2-1 και η δεύτερη 3-2, αμφότερες με βαλκανικό γκολ στις καθυστερήσεις και με τη δεύτερη, που προήλθε από ένα ηλίθιο πέναλτι που έκανε ο Φίλιπ Νέβιλ στην εξωτερική γραμμή στον Βιορέλ Μολντοβάν, να φέρνει τον αποκλεισμό, είναι ότι δεν αναλογίζονται τι σημαίνει κόστος ευκαιρίας. Σε κάθε περίπτωση, είτε ο Γκερντ Μίλερ τρυπώνει στην περιοχή είτε ο Μλάντεν Πέτριτς σκοράρει στο Γουέμπλεϊ είτε ο Ρέι Χάουτον κάνει εθνική αργία τη νίκη της Ιρλανδίας στο Euro του 1988 είτε δεν μπορούν να νικήσουν μια αδιάφορη Ισπανία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 για να προκριθούν στους ημιτελικούς, μοιάζουν να προτιμούν να είναι εκεί που βρίσκονται και να αυτοσαρκάζονται αναρωτώμενοι ποια μεταφυσική διαρκώς τους επιστρέφει στο ίδιο σημείο, παρά να διαφοροποιηθούν και να ρίξουν μια ματιά στον υπόλοιπο κόσμο, για να διαπιστώσουν τι έχουν κάνει λάθος.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, θα μπορούσε να αρνηθεί κάποιος την πιθανότητα να ηττώνται… κανονικά επί 56 χρόνια; Όχι, αν και οι Εθνικές που θεωρούνται ισοϋψείς τους έχουν κερδίσει κάτι, ακόμα και εκείνες της Γαλλίας και της Ισπανίας, που τους προσπέρασαν στη διαδρομή. Μετά τη νίκη τους επί της Γερμανίας στον περυσινό προημιτελικό του Euro, οι Άγγλοι έκρυψαν ξανά όλα τα προβλήματά τους κάτω από το χαλί και αυτό φάνηκε στον τελικό με την Ιταλία.

Αιθέρια… Γερμανία στη Νότιο Αφρική

Σε εκείνο το ματς της φάσης των «16» στο Μπλουμφοντέν, οι Γερμανοί σκόρπισαν τους Άγγλους στην αντεπίθεση. Και τα τέσσερα γκολ μπήκαν στην κόντρα, με την ομάδα του Γιόακιμ Λεβ να έχει αριθμητικό πλεονέκτημα. Ειδικά το τρίτο, στο οποίο ο Γκάρεθ Μπάρι, που είναι ο… προτελευταίος παίκτης της άμυνας της Αγγλίας, ανεβαίνει στη γραμμή της μεγάλης περιοχής αφού το χτύπημα φάουλ του Λάμπαρντ προσκρούει στο τείχος, είναι απολύτως ενδεικτικό: το σκορ είναι μόλις 2-1 και το παιχνίδι βρίσκεται στο 67’, θέλει δηλαδή 25 λεπτά. Οι Άγγλοι φτάνουν να εκβιάζουν την ισοφάριση, αλλά εκείνη η Γερμανία είναι αέρινη.

Στην πραγματικότητα, μοιάζει με ένα συγκερασμό των δύο ομάδων πριν και ύστερα από αυτήν: έχει στο παιχνίδι της τη χαρά που είχε το συγκρότημα του Γιούργκεν Κλίνσμαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, το οποίο πρωτίστως εξυπηρετούσε το συμβολισμό της ανοχής του κράτους στο πολυπολιτισμικό στοιχείο, και την ποιότητα της ομάδας του 2014, που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Οι Γερμανοί δεν διασύρουν μόνο την Αγγλία 4-1, υποχρεώνοντάς την στη βαρύτερη ήττα της σε Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά διαλύουν και την Αργεντινή του Λιονέλ Μέσι 4-0 στον προημιτελικό. Εκείνη η ομάδα αδικείται, διότι βρίσκει την Ισπανία σε πάρα πολύ καλό φεγγάρι, δηλαδή αντιμετωπίζει στον ημιτελικό μία απολύτως εκπαιδευμένη σε σχεδόν όλες τις πιθανές αγωνιστικές καταστάσεις ομάδα, η οποία την έχει νικήσει δύο χρόνια πριν στον τελικό του Euro, όταν ο Φερνάντο Τόρες καταπίνει τον Φίλιπ Λαμ. Ουδείς μπορεί να διαφωνήσει κατηγορηματικά πως από τις 27 Ιουνίου έως και τις 3 Ιουλίου του 2010, κορυφαίος ποδοσφαιριστής στον κόσμο είναι ο Μεσούτ Οζίλ.

Η κομψότητα και η χάρη του αριστεροπόδαρου πλέι μέικερ είναι αμίμητες και η Γερμανία, με τον Τόμας Μίλερ να μην έχει βάλει γκολ πριν σκοράρει αφειδώς σε δύο διαδοχικά Παγκόσμια Κύπελλα, απλώνεται στο γήπεδο σαν βεντάλια. Μόνο η φανέλα θυμίζει στους θεατές ότι είναι αναγκασμένοι, μέσα από το συντηρητισμό τους, να έχουν ένα είδος εμπάθειας απέναντι στα «πάντσερ», που παίζουν το ποδόσφαιρο απαλλαγμένα από άγχος και προσφέρουν μια ωδή στην τριγωνομετρία. Όλα τα κομμάτια στο παζλ είναι ταιριαστά, αφού ο Λεβ παίζει με φορ τον Μίροσλαβ Κλόζε, αλλά στην πραγματικότητα, μαζί με τον Λούκας Ποντόλσκι, έχει στο γήπεδο δύο εννιαμισάρια και ένα δολοφονικό κρυφό κυνηγό στο πρόσωπο του Μίλερ. Όμως είναι ο Οζίλ που ξεχωρίζει και που μοιάζει ο θέσει ηγέτης μίας ομάδας η οποία θα παρατάσσεται στο τερέν πάντα ευτυχισμένη. Η ήττα στον ημιτελικό από την Ισπανία είναι χτύπημα, διότι είχε δίκιο ο… Άλφρεντ Χίτσκοκ, που χαρακτήρισε τη «Μελωδία της Ευτυχίας» ανοσιούργημα, επειδή αυτά δεν συμβαίνουν στην αληθινή ζωή. Ακόμα ούτε στο ποδόσφαιρο, που δεν είναι αληθινά αληθινή ζωή.


Ο ντελικάτος μπονβιβερισμός του Οζίλ δεν θα μείνει εκτός τα χρόνια που έρχονται -είναι βασικός, άλλωστε, σε όλα τα παιχνίδια του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2014 και στο 1-0 με τη Βόρειο Ιρλανδία για το Euro 2016 έχει 99% εύστοχες πάσες, αλλά ο προφήτης του ποδοσφαιρικού αισθησιασμού δεν θα γίνει. Ταυτοχρόνως, φεύγει από τη Ρεάλ Μαδρίτης το 2013, ενώ είναι μέλος μίας από τις κορυφαίες ομάδες όλων των εποχών για μία χρονιά: εκείνης της σεζόν 2011-12, που κατακτά το πρωτάθλημα με 100 βαθμούς και 121 γκολ. Εκείνος ο μέσος που θάμπωσε τον ποδοσφαιρικό κόσμο στα τέλη Ιουνίου και τις αρχές Ιουλίου του 2010 ενδεχομένως να προδίδεται ελαφρώς από την ίδια την τρυφηλότητά του -ή πιθανώς νιώθει λίγο περισσότερο Τούρκος από όσο πρέπει…

*Το κείμενο είναι αναδημοσιευμένο.