Ισραήλ vs Παλαιστίνη: Ιστορίες ποδοσφαιρικού μίσους και ένα ντέρμπι που όλοι αποφεύγουν να διεξαχθεί
Το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός έχουν κατά καιρός γεφυρώσει χάσματα και αντιπαραθέσεις λαών που ενεπλάκησαν ακόμη και σε μεταξύ τους πόλεμο. Ισραήλ και Παλαιστίνη εξακολουθούν να αποτελούν την εξαίρεση στον κανόνα!
Γαλανόλευκες σηµαίες µε το αστέρι του ∆αβίδ στη µία πλευρά. Πράσινο, λευκό, µαύρο και κόκκινο από την άλλη. Ισραηλινοί εναντίον Παλαιστινίων στις εξέδρες, σε µια σύγκρουση όχι πολεµική, αλλά ποδοσφαιρική. Ενδεχοµένως ένας φιλικός αγώνας για την ειρήνη. Μοιάζει πολύ όµορφο για να είναι αληθινό. Κάποιοι στο παρελθόν το οραµατίστηκαν, όµως η άβυσσος που χωρίζει Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους έχει και ποδοσφαιρικές προεκτάσεις.
Μια τέτοια συνάντηση είχε οραµατιστεί το 2015 ο τότε πρόεδρος της FIFA, Σεπ Μπλάτερ, και την είχε επαναφέρει το 2017 ο πρόεδρος της Ισραηλινής Ποδοσφαιρικής Οµοσπονδίας, Οφερ Εϊνί, αλλά την είχαν χαρακτηρίσει ντροπιαστική οι Παλαιστίνιοι. Ως εκ τούτου, η διοργάνωση ενός αγώνα µε αυτά τα χαρακτηριστικά µοιάζει µε σενάριο επιστηµονικής φαντασίας. Οπως ακριβώς έµοιαζε και η πρόταση που είχε κάνει το 2013 η Μπαρτσελόνα, προκειµένου να παίξει εναντίον µιας µικτής οµάδας Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Το ποδόσφαιρο, όπως τόσοι και τόσοι άλλοι τοµείς της κοινωνίας, δεν ένωσε ποτέ Ισραήλ και Παλαιστίνη. Απεναντίας, αποτέλεσε ακόµα έναν λόγο διαµάχης. Για πολλά χρόνια, άλλωστε, το πρόβληµα ήταν το Αρθρο 83 του ίδιου του καταστατικού της FIFA. Αυτό που ορίζει ότι οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι των µελών της «δεν επιτρέπεται να παίζουν στην επικράτεια άλλου µέλους χωρίς την έγκριση του τελευταίου».
Γιατί δεν χρειάστηκε να παίξουν ποτέ αντίπαλοι οι εθνικές ομάδες Ισραήλ και Παλαιστίνης
Η ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση ήταν µια συνεχής πηγή έντασης στη Μέση Ανατολή από τη δηµιουργία του κράτους του Ισραήλ, το 1948, και έγινε πιο τεταµένη µετά την κατάληψη της ∆υτικής Οχθης, της Γάζας και της Ανατολικής Ιερουσαλήµ από το Ισραήλ το 1967. Η ποδοσφαιρική οµάδα του Ισραήλ και η εθνική οµάδα της Παλαιστίνης, την οποία η FIFA αναγνώρισε το 1998, δεν χρειάστηκε ποτέ να παίξουν µεταξύ τους, καθώς η πρώτη είναι µέλος της UEFA, του ποδοσφαιρικού οργανισµού της Ευρώπης, και η δεύτερη αγωνίζεται στην Ασία.
Μεταξύ 1948 και 1997 η Παλαιστίνη είχε µια ανεπίσηµη εθνική οµάδα, αναγνωρισµένη µόνο από την Ηνωµένη Αραβική Οµοσπονδία Ποδοσφαίρου (UAFA) και µεµονωµένες αραβικές οµοσπονδίες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έπαιρνε µέρος µόνο σε διάφορα φιλικά τουρνουά.
Το Ισραήλ φιλοξένησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθληµα κάτω των 21 ετών το 2013, παρά τις παλαιστινιακές πιέσεις στην UEFA να µην ανατεθεί η διοργάνωση στη χώρα. Το 2012, η Οµοσπονδία της Παλαιστίνης διοργάνωσε το Nakba Cup. Οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν Nakba (καταστροφή, στα αραβικά) τη χρονική περίοδο κατά την οποία περίπου 700.000 Παλαιστίνιοι τράπηκαν σε φυγή ή αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, προκειµένου να δηµιουργηθεί το κράτος του Ισραήλ. Την ίδια περίοδο οι Ισραηλινοί την αποκαλούν «Ηµέρα της Ανεξαρτησίας». Εθνική τραγωδία για τους µεν, εθνική γιορτή για τους δε. Η ποδοσφαιρική σχέση µεταξύ των δύο ορίζεται και από κάποια άλλα δεδοµένα.
Οι Εβραίοι της ∆υτικής Οχθης, τους οποίους οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν «αποίκους», δεν έχουν δικαίωµα συµµετοχής στην εθνική οµάδα της Παλαιστίνης. Πριν από λίγες ηµέρες προκλήθηκε σάλος µε τον Αταά Τζαµπέρ, πρώην αρχηγό της εθνικής οµάδας Κ21 του Ισραήλ. Αγωνίζεται στη Νέφτσι Μπακού του Αζερµπαϊτζάν. Πρόσφατα απέκτησε και δεύτερο διαβατήριο και µάλιστα αγωνίστηκε µε την εθνική οµάδα της Παλαιστίνης. Κόντρα στον Λίβανο για τα προκριµατικά του Μουντιάλ 2026, µπήκε στον αγωνιστικό χώρο, όπως και οι υπόλοιποι παίκτες, µε τα παραδοσιακά φουλάρια της Παλαιστίνης και συµµετείχε κανονικά στην ενός λεπτού σιγή. Ο Ισραηλινός ατζέντης του ανακοίνωσε αµέσως τη λύση της µεταξύ τους συνεργασίας και η πρώην οµάδα του, η Ασντόντ, ζήτησε να του αφαιρεθεί πάση θυσία η ισραηλινή υπηκοότητα.
Τα περίεργα περιστατικά ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους
Στο παρελθόν, λόγω των ταξιδιωτικών περιορισµών που είχε θέσει το Ισραήλ σε άτοµα από τη ∆υτική Οχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, διεθνείς ποδοσφαιριστές της Παλαιστίνης ή ακόµα και ολόκληρη η οµάδα δεν κατάφεραν να ταξιδέψουν εκτός συνόρων για αγώνες λόγω µη έκδοσης βίζας. Το 2007, ο αγώνας της Παλαιστίνης στη Σιγκαπούρη µαταιώθηκε διότι οι περισσότεροι παίκτες δεν εξασφάλισαν βίζα. Η Πανασιατική Ποδοσφαιρική Συνοµοσπονδία και η FIFA έχρισαν νικήτρια «στα χαρτιά» τη Σιγκαπούρη µε 3-0, εξοργίζοντας τους Παλαιστίνιους.
Αρκετοί ακόµα αγώνες για τον ίδιο λόγο έχουν µαταιωθεί στο παρελθόν. Επίσης, ποδοσφαιριστές έχουν αναφερθεί µεταξύ των θυµάτων και από τις δύο πλευρές, ενώ χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Μαχµούντ Σαρσάκ. Το 2009, ο διεθνής Παλαιστίνιος επιθετικός φυλακίστηκε και βασανίστηκε από το Ισραήλ για τρία χρόνια χωρίς κατηγορία ή δίκη. Είχε συλληφθεί προσπαθώντας να περάσει στη ∆υτική Οχθη προκειµένου να πάρει µέρος σε αγώνα της εθνικής οµάδας της Παλαιστίνης.
Το Ισραήλ τον είχε κατηγορήσει ότι είναι ενεργός στον ισλαµιστικό τζιχάντ, µια κατηγορία την οποία ο ίδιος αρνήθηκε. Ξεκίνησε απεργία πείνας, την οποία κράτησε για 96 ηµέρες, προτού τελικά αφεθεί ελεύθερος εν µέσω εκκλήσεων, µεταξύ άλλων, από τη ∆ιεθνή Αµνηστία, τον Ερίκ Καντονά και την Παγκόσµια Ενωση Επαγγελµατιών Ποδοσφαιριστών. Τα παραδείγµατα είναι δεκάδες και δείχνουν πως, σε αντίθεση µε ό,τι πολλοί υποστηρίζουν, το ποδόσφαιρο είναι ακόµα ένας λόγος να βρεθούν αντιµέτωποι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι, όχι όµως στον αγωνιστικό χώρο. Το δεδοµένο είναι ότι δεν είναι κάτι που µπορεί να ενώσει ανθρώπους που έχουν τόσο πολλά να τους χωρίζουν.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Απογευματινή της Κυριακής"