Η νέα σεζόν 2025/26 της Euroleague βρίσκεται πλέον προ των πυλών, το πρώτο τζάμπολ είναι προγραμματισμένο για την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου και το κορυφαίο ευρωπαϊκό μπασκετικό προϊόν ετοιμάζεται να περάσει σε μια νέα εποχή, πιο αυστηρή, πιο απαιτητική, πιο επαγγελματική. Με 20 ομάδες στο κάδρο, 38 αγωνιστικές, 10 διαβολοβδομάδες και non-stop δράση, οι αλλαγές που έχουν αποφασιστεί στο κομμάτι της διαιτησίας δεν περνούν απαρατήρητες και σε καμία περίπτωση δεν είναι απλώς... αμελητέες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Euroleague: Τα μεγάλα deals στη Μέση Ανατολή στη μετά-Turkish Airlines εποχή

Ο θεσμός κάνει ξεκάθαρο πως μπαίνει σε φάση απόλυτου ελέγχου του παιχνιδιού και συμπεριφοράς, με τους ρέφερι να αποκτούν αυξημένες αρμοδιότητες αλλά και την εντολή να τηρούν απαρέγκλιτα τους κανονισμούς, χωρίς περιθώριο διαπραγμάτευσης. Κι αν κάτι πρέπει να κρατήσει ο κόσμος πριν καν γίνει το πρώτο τζάμπολ της χρονιάς, είναι πως η "ανοχή" ανήκει στο παρελθόν.

Η Euroleague αλλάζει... πρόσωπο – Οι νέοι κανόνες διαιτησίας στη νέα σεζόν

Η Euroleague φέρνει σκληρότερη γραμμή σε ό,τι αφορά τη συμπεριφορά των παικτών. Δεν θα υπάρχουν πλέον προειδοποιήσεις ή χειρονομίες "τελευταίας ευκαιρίας". Αν ένας παίκτης, για παράδειγμα, σκοράρει και αμέσως μετά ακολουθήσει τον διαιτητή διαμαρτυρόμενος για ανύπαρκτο φάουλ που δεν του δόθηκε, τότε θα τιμωρείται απευθείας με τεχνική ποινή, χωρίς καμία δεύτερη σκέψη.

Το ίδιο θα ισχύει και στις περιπτώσεις flopping. Οι ρέφερι δεν θα σηκώνουν πλέον το δάχτυλο προειδοποιώντας – αν κριθεί πως ο παίκτης προσπάθησε να εκμαιεύσει φάουλ, τότε η τεχνική ποινή θα είναι αυτόματη. Η ασέβεια προς τους διαιτητές ή προς το παιχνίδι θα τιμωρείται αυστηρά, με τους διαιτητές να έχουν οδηγία να παρεμβαίνουν προληπτικά, αλλά και να προχωρούν σε τιμωρίες χωρίς δισταγμό, ακόμα και σε φάσεις που άλλοτε περνούσαν "στα ψιλά".

Μάλιστα, στα τελευταία δύο λεπτά των αγώνων, οι διαιτητές δεν θα υπενθυμίζουν στους αμυνόμενους πού βρίσκεται η πλάγια γραμμή — αν υπάρξει παράβαση (αν ο αμυνόμενος την πατήσει ενώ δεν επιτρέπεται), θα ακολουθεί απευθείας τεχνική ποινή. Σε αυτό το νέο, σκληρότερο πλαίσιο, προειδοποίηση θα δίνεται μόνο στις εξής περιπτώσεις: Όταν υπάρχει καθυστέρηση στον αγώνα, όταν υπάρχει παρενόχληση της όρασης του σουτέρ, π.χ. με χέρι κοντά στα μάτια καθώς και σε περιπτώσεις θορυβωδών ή παραπλανητικών κινήσεων την ώρα του σουτ του αντιπάλου – φωνές, χτύπημα ποδιών ή χεριών κοντά στο πρόσωπο.

Ένα από τα ζητήματα που η EuroLeague αποφάσισε να αντιμετωπίσει με αυστηρότητα είναι η παρεμπόδιση του παιχνιδιού από τον πάγκο. Αν υπάρξει είσοδος στον αγωνιστικό χώρο από μέλος της ομάδας με αποτέλεσμα να σταματήσει ο αιφνιδιασμός, τότε ο head coach θα αποβάλλεται άμεσα. Αν πάλι, κάποιο μέλος του πάγκου τρέξει κατά μήκος της πλάγιας γραμμής για να προκαλέσει διακοπή, τότε οι διαιτητές θα αφήσουν τη φάση να ολοκληρωθεί και θα χρεώσουν τεχνική ποινή στο τέλος του αιφνιδιασμού, χωρίς να ισχύει το πλεονέκτημα (ντεζαβαντάζ).

Αλλαγές επήλθαν και στο κομμάτι του instant replay και της χρήσης του coach’s challenge, με τις δυνατότητες να έχουν επεκταθεί σημαντικά. Η παράβαση των 8 δευτερολέπτων για το πέρασμα της μπάλας στο μπροστινό γήπεδο πλέον μπορεί να εξετάζεται: Από τους προπονητές, καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα, από τους διαιτητές, στα τελευταία δύο λεπτά της κανονικής διάρκειας και στην παράταση.

Οι προπονητές μπορούν να ζητήσουν challenge ανά πάσα στιγμή για φάσεις που αφορούν: Χρόνο αγώνα ή επίθεσης, αν ήταν δίποντο ή τρίποντο, αν υπάρχει φάουλ, ποιος είναι ο σουτέρ, πόσες βολές πρέπει να εκτελεστούν, φυσική επαφή ή καυγά (σωματική διαμάχη), μπάλα εκτός γηπέδου, κατέβασμα μπάλας (goaltending) ή παρέμβαση, αμυντικό ημικύκλιο, επανεπίθεση (reset 14’), act of violence, παράβαση "μπρος-πίσω" ή παράβαση 8 δευτερολέπτων.

Από την άλλη, οι διαιτητές έχουν το δικαίωμα να ελέγξουν το replay ανά πάσα στιγμή για: Θέματα χρόνου (αγώνα ή επίθεσης), τύπο καλαθιού, βαθμό φάουλ (αντιαθλητικό ή απλό), σωματική διαμάχη,  act of violence καθώς και προσδιορισμό του σουτέρ ή του αριθμού βολών.

Και, ειδικά στα τελευταία δύο λεπτά ή στην παράταση, οι διαιτητές μπορούν να ελέγχουν το video replay για φάσεις όπως: Ποιος έβγαλε τη μπάλα εκτός, κατέβασμα μπάλας/παρέμβαση, αμυντικό ημικύκλιο, μπρος-πίσω, εξέταση φάουλ, αν το φάουλ έγινε πάνω στο σουτ καθώς και παράβαση 8 δευτερολέπτων.