Στην ελληνική Ιστορία ο Ιωάννης Μεταξάς έχει μείνει για το «Οχι» που είχε πει στους Ιταλούς που ζητούσαν παράδοση της Ελλάδας στα επεκτατικά τους πλάνα. Ανεξάρτητα από τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός, ο Μεταξάς, πέρα από κάθε αμφισβήτηση, διέθετε το κορυφαίο «στρατιωτικό μυαλό» στη σύγχρονη Ιστορία της χώρας. Και στα μέσα της δεκαετίας του 1910, όταν οι Ελληνες ονειρεύονταν τη Μεγάλη Ιδέα, ο διορατικός στρατιωτικός είχε τονίσει ότι θα έπρεπε να παραμείνουμε συγκρατημένοι.

Τον Ιανουάριο του 1915 προέκυψε το θέμα των παραχωρήσεων εδαφών στη μικρασιατική ακτή από τους Αγγλους προς την Ελλάδα. Ηταν πλέον φανερό ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν σε πλήρη παρακμή και έπνεε τα λοίσθια. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ζήτησε την άποψη του Μεταξά σε στρατιωτικό επίπεδο, για το πώς, δηλαδή, θα μπορούσε η Ελλάδα να σταθεί στη Μικρά Ασία όταν (και αν) θα γινόταν η διανομή των εδαφών.

Σε ό,τι αφορά το εθνικό επίπεδο, ο Ιωάννης Μεταξάς δεν ήταν αρνητικός. Ομως, στο στρατιωτικό κομμάτι ήταν, και μάλιστα κάθετος. Τόνισε στον Βενιζέλο ότι η Μικρά Ασία ήταν ενιαία, γεωγραφικά και οικονομικά, και θα ζητούσε πάντα την επανένωση και αποκατάσταση, σε περίπτωση που διαμελιζόταν. Επιπλέον, υπογράμμισε ότι, για να διατηρηθεί το δυτικό μέρος της Μικράς Ασίας από την πλευρά των Ελλήνων, θα έπρεπε να υπάρχει ασφάλεια και βάθος στο ανατολικό τμήμα, και μάλιστα σε μια απόσταση που έφτανε μέχρι την Αγκυρα. 

«Πώς θα μπορέσουμε, όμως, να είμαστε ασφαλείς σε ένα μέρος όπου οι Τούρκοι υπερτερούν συντριπτικά πληθυσμιακά;», ανέφερε ο Μεταξάς

Παράλληλα, ο Ελληνας στρατιωτικός τόνισε ότι η μορφολογία του εδάφους στην περιοχή δεν επιτρέπει ουσιαστικά τα φυσικά σύνορα, άρα δεν είναι εφικτές η επαρκής οχύρωση και η άμυνα. Και, βέβαια, για να διατηρηθεί ασφαλής η ελληνική παρουσία και διοίκηση στη Σμύρνη, θα έπρεπε να υπάρχει ελληνικός Στρατός σε μεγάλο βάθος, κάτι που σήμαινε ότι θα διοικούνταν από την Ελλάδα πολυπληθείς τουρκικοί, άρα εχθρικοί, πληθυσμοί. Που, βέβαια, θα έκαναν τα πάντα για να απελευθερωθούν. Για να αντέξει η Ελλάδα σε αυτή τη μάχη, θα έπρεπε να έχει και τους κατάλληλους οικονομικούς πόρους, οι οποίοι δεν υπήρχαν. Οπως και μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες επίσης δεν υπήρχαν.

Για να αντέξει η Ελλάδα σε αυτή τη μάχη, θα έπρεπε να έχει και τους κατάλληλους οικονομικούς πόρους, οι οποίοι δεν υπήρχαν. Οπως και μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες επίσης δεν υπήρχα


Ο Μεταξάς τόνισε και κάτι άλλο: Οτι, με τόσο μεγάλη μετακίνηση στρατιωτικού προσωπικού στη Μικρά Ασία, η Ελλάδα θα ήταν ευάλωτη ως προς τα σύνορά της με τη Βουλγαρία, που είχε επεκτατικές τάσεις. Βεβαίως, είχε τονίσει ότι, αν διαλυόταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία, τότε θα ήταν εφικτή μια τέτοια επιχείρηση από ελληνικής πλευράς. Με τη Συνθήκη των Σεβρών κάτι τέτοιο έγινε και ο Βενιζέλος εκτίμησε ότι δεν θα μπορούσε να αφήσει «ακάλυπτους» τους ελληνικούς πληθυσμούς στη Μικρά Ασία. Και άρχισε η εκστρατεία.