Στις 9 Μαΐου γιορτάσαµε την Ηµέρα της Ευρώπης, δηλαδή την 80ή επέτειο της λήξης του ∆εύτερου Παγκοσµίου Πολέµου και ταυτόχρονα την 75η επέτειο της ∆ιακήρυξης Schumann. Με αυτή τη διακήρυξη ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Robert Schumann καλούσε τη Γερµανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες να ενώσουν την παραγωγή τους στον άνθρακα και τον χάλυβα. Ηταν η αρχή για τη δηµιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Φέτος, στις 9/5, µια σειρά από φορείς, µε κοινή δήλωσή τους, καλούν για την ενεργοποίηση ενός ∆εύτερου Σχεδίου Schumann, που θα οδηγήσει σε µια κοινή άµυνα και ασφάλεια και σε µια ευρωπαϊκή οµοσπονδία. Ενώ το ευρωπαϊκό σχέδιο αντιµετωπίζει εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους λόγω της ενίσχυσης αντισυστηµικών και αντιευρωπαϊκών κοµµάτων σε πολλές χώρες, ταυτόχρονα αναδύεται ένα νέο ευρωπαϊκό πνεύµα του πολίτη.

Η υποστήριξη προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ισχυρή, σύµφωνα µε το τελευταίο Ευρωβαρόµετρο. Υπάρχει ένα δυνατό λαϊκό αίσθηµα υπεράσπισης της ειρήνης, της δηµοκρατίας και της πολυµερούς συνεργασίας απέναντι στον ιµπεριαλισµό, τον αυταρχισµό και τους εµπορικούς πολέµους., Σε µια σειρά από εκλογικές αναµετρήσεις των τελευταίων ετών, οι φιλοευρωπαϊκές δυνάµεις -παρά τις διαφορές τους- συσπειρώθηκαν γύρω από τον επικρατέστερο υποψήφιο ή σχήµα για να αποτρέψουν την επικράτηση ακροδεξιών κοµµάτων. Στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές της Ρουµανίας η συµµετοχή αυξήθηκε σηµαντικά στον β’ γύρο, ώστε να µην εκλεγεί ο ακροδεξιός υποψήφιος George Simion. Το γεγονός ότι απέναντί του ήταν ένας υποψήφιος όπως ο Nicusor Dan, που δεν προερχόταν από το παραδοσιακό πολιτικό προσωπικό, συνέβαλε στην επικράτησή του. Περισσότερο, όµως, συνέβαλε ο φόβος για την ανατροπή της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας. ∆εν µπορεί να βρίσκεται πάντα ο ιδανικός υποψήφιος, ούτε να επιστρατεύεται ο φόβος πριν από κάθε εκλογική αναµέτρηση. Είναι αναγκαίο ένα θετικό αφήγηµα για το µέλλον και, κυρίως, ένα ρεαλιστικό σχέδιο για την υπέρβαση των αδυναµιών των ευρωπαϊκών θεσµών. Οι ευρωπαϊκοί λαοί απαιτούν συγκεκριµένες δράσεις για την ασφάλεια, την ανταγωνιστικότητα, το κοινωνικό µοντέλο και την πολιτική ενοποίηση.

Οι θεσµοί της Ε.Ε. και οι εθνικές κυβερνήσεις οφείλουν να δώσουν απαντήσεις στις µεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις και στις ανάγκες των πολιτών. Το προτεινόµενο ∆εύτερο Σχέδιο Schumann περιλαµβάνει την ταυτόχρονη ενεργοποίηση των άρθρων για την κοινή άµυνα και για τη συνταγµατική αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισαβόνας. Η συζήτηση για ένα τέτοιο σχέδιο θα µεταβάλει τον πολιτικό ανταγωνισµό, καθώς θα αναγκάσει τις φιλοευρωπαϊκές και ευρωσκεπτικιστικές δυνάµεις να σχεδιάσουν νέα πολιτικά προγράµµατα. Ετσι, από µια στασιµότητα και έναν παρατεταµένο πόλεµο χαρακωµάτων, που παραπέµπει στον Πρώτο Παγκόσµιο Πόλεµο, θα περάσουµε σε µια εποχή αλλαγών.

Οι καιροί απαιτούν από τους ηγέτες της Ενωµένης Ευρώπης να είναι εξίσου φιλόδοξοι µε τους συντάκτες της ∆ιακήρυξης της 9ης Μαΐου 1950: Η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να καταστεί τόσο ισχυρή αµυντικά ώστε να µπορεί να αποτρέψει νέες πολεµικές συγκρούσεις στην ευρύτερη γειτονιά της, χωρίς να εξαρτάται από τις ΗΠΑ. Να καταστεί τόσο ισχυρή ενεργειακά ώστε να µην εξαρτάται από τη Ρωσία και τόσο ισχυρή πολιτικά ώστε να µπορεί να λαµβάνει γρήγορα αποφάσεις και να τις υλοποιεί ακόµα γρηγορότερα. Να ανταποκριθεί, δηλαδή, στις προσδοκίες των πολιτών για την Ευρώπη του µέλλοντος, όχι µόνο για την Ηµέρα της Ευρώπης, αλλά για όλες τις υπόλοιπες ηµέρες του χρόνου.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά