Όποιος κατηφορίζει τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα, στο ύψος του πρώην «Hilton», συναντά την αναθηµατική στήλη στο σηµείο όπου δολοφονήθηκε ο Ιων ∆ραγούµης πριν από έναν αιώνα. Τον Αύγουστο όσοι πέρασαν από εκεί µε έκπληξη είδαν ότι το µνηµείο είχε βανδαλιστεί. Για την ακρίβεια, είχε πυρποληθεί µε µολότοφ που έριξαν άγνωστοι πάνω σε στεφάνια που είχαν κατατεθεί τις προηγούµενες µέρες για την επέτειο της δολοφονίας του.

Την προηγούµενη εβδοµάδα µια οµάδα συµπολιτών µας ξεκίνησαν συλλογή υπογραφών και έκαναν έκκληση προς τον ∆ήµο Αθηναίων και όλους τους εµπλεκόµενους φορείς να ξεκινήσει η διαδικασία διάσωσης, προστασίας, αποκατάστασης και ανάδειξής του. Η αρµόδια ∆ιεύθυνση του ∆ήµου Αθηναίων, µε ανακοίνωσή της, ενηµέρωσε ότι οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης ξεκίνησαν από ειδικούς επιστήµονες στις 22 Σεπτεµβρίου. Τα κίνητρα των δραστών του βανδαλισµού είναι άγνωστα και ακατανόητα. Αγάλµατα και µνηµεία συχνά πέφτουν θύµατα επιθέσεων στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια έχει σηµειωθεί αποκεφαλισµός της ηθοποιού Κυβέλης, και µαύρος χρωµατισµός στα πρόσωπα λογοτεχνών, όπως του Κωστή Παλαµά και του Γρηγορίου Ξενόπουλου. Επιθέσεις έχουν δεχθεί οι στρατηγοί Θόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Μέγας Αλέξανδρος, ενώ ο πιο ταλαιπωρηµένος είναι ο πρόεδρος Τρούµαν. Είναι προφανές ότι οι βάνδαλοι δεν κάνουν διακρίσεις στις ιστορικές προσωπικότητες, των οποίων τα αγάλµατα κοσµούν το κέντρο της Αθήνας. Κάθε τέτοια πράξη βανδαλισµού πληγώνει το πρόσωπο της πρωτεύουσας. Είναι µια επίθεση στην οµορφιά, την Τέχνη και, κυρίως, την ιστορική µνήµη. Στην περίπτωση του ∆ραγούµη είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο ότι κινητοποιήθηκαν, πέραν από τους απογόνους του, µια σειρά ανθρώπων των επιστηµών και του πνεύµατος. Είναι επίσης θετικό ότι η αρµόδια διεύθυνση του ∆ήµου Αθηναίων ανέλαβε γρήγορα δράση για την αποκατάσταση του µνηµείου.

Οι υπογράφοντες δεν ζητούν, όµως, µόνο την επισκευή, αλλά και την ανάδειξή του. Ο διαβάτης που συναντά την αναθηµατική στήλη θα βρει λίγο πιο κάτω στη Βασιλίσσης Σοφίας το Μνηµείο Πεσόντων Ιµίων, το οποίο, κατά σύµπτωση, είναι έργο της γλύπτριας Ναταλίας Μελά, εγγονής της αδερφής του Ιωνα ∆ραγούµη. Αν φτάσει µέχρι την οδό Σταδίου, στο αριστερό πεζοδρόµιο θα βρει το µνηµείο των νεκρών της Marfi n και στο δεξί πεζοδρόµιο θα δει ένα γλυπτό στη µνήµη του φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα, που έπεσε θύµα της αστυνοµικής βίας τον Ιούλιο του 1965. Σε αυτή τη διαδροµή, αν φτάσει έως το τέρµα του δρόµου, θα βρει την πλατεία που πήρε το όνοµά της µετά τα λεγόµενα «Ιουνιανά», µια ξεχασµένη πλέον εµφύλια σύγκρουση µε δεκάδες νεκρούς που έλαβε χώρα στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1863. Μετά τη συµφιλίωση Ορεινών και Πεδινών, η οποία πραγµατοποιήθηκε στον χώρο των αιµατηρών συγκρούσεων, που ήταν η τότε Πλατεία Οθωνος, αυτή πήρε τη σηµερινή της ονοµασία ως Πλατεία Οµονοίας. Πέραν αυτής της διαδροµής που πραγµατοποιήσαµε σε αυτό το άρθρο, αποφεύγοντας την Πλατεία Συντάγµατος, που αποτελεί ένα άλλο µεγάλο κεφάλαιο, το κέντρο της Αθήνας έχει να πει πολλές τέτοιες ιστορίες αιµατηρών συγκρούσεων.

Οσο κάποιοι προσπαθούν να βανδαλίσουν τα µνηµεία, όπως έκαναν µε αυτό του ∆ραγούµη, η δηµοκρατία οφείλει να τα προστατεύει και κυρίως να τα αναδεικνύει, επιδιώκοντας την οµόνοια.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά