Δεν είναι όλα ρόδινα για τα ακροδεξιά-λαϊκίστικα κόμματα και πρόσωπα όπου γης, παρά το ότι υπάρχει μια αίσθηση -που καλλιεργείται από πολλά μέσα ενημέρωσης- ότι η άνοδος των κομμάτων αυτών είναι γραμμική και αναπόφευκτη. Τελευταίο παράδειγμα η Πορτογαλία. Το κόμμα Chega είχε απογειωθεί στις εθνικές εκλογές του περασμένου Μαΐου και είχε αναδειχθεί δεύτερη πολιτική δύναμη με το απροσδόκητο 23% των ψήφων σχεδόν από το πουθενά. Ωστόσο στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές υπέστη καθίζηση. Εκτιμάται ότι έλαβε μόνο το 12% των ψήφων, παρά τις θριαμβολογίες για επέλαση σε 30 τουλάχιστον δημαρχίες πριν από τις εκλογές. Κέρδισε μόλις 3 από τις 308 συνολικά. Αντίθετα τόσο η Κεντροδεξιά όσο και το Σοσιαλιστικό Κόμμα -παρά την πτώση του- έδειξαν αντοχές, μη αναμενόμενες δημοσκοπικά.

Οι αιτίες αναζητούνται στη χώρα αυτή. Άλλοι εκτιμούν ότι ένα κόμμα με «one man show» αρχηγό, χωρίς κομματικό ιστό στην περιφέρεια και τις τοπικές κοινωνίες δεν μπορεί να πάει μακριά. Άλλοι ότι οι Πορτογάλοι μπορεί να έχουν δυσαρέσκεια από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις, αλλά δεν υποκύπτουν στα κηρύγματα λαϊκισμού. Πάντως, πριν από λίγες ημέρες άλλος ένας πρόεδρος, ο κ. Μιλέι στην Αργεντινή, είδε την παντοδυναμία του να κλονίζεται όταν στις περιφερειακές εκλογές του Μπουένος Άιρες υπέστη απροσδόκητη ήττα. Φαίνεται πως εκεί οι θεραπείες-σοκ και η άγαρμπη επιβολή μεταρρυθμίσεων, που κατά πολλούς είναι παραπάνω από αναγκαίες για τη χώρα, στρέφουν την κοινή γνώμη κατά του προέδρου. Άλλη περίπτωση βεβαίως αλλά εξαιρετικά διδακτική.

Στην Ουγγαρία ο πρωθυπουργός Όρμπαν έπειτα από 15 χρόνια αδιάλειπτης εξουσίας νιώθει πλέον την ανάσα του νέου κόμματος Tisza του Πέτερ Μαγιάρ που προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Και αυτό παρά τον ασφυκτικό έλεγχο του Όρμπαν στα ουγγρικά ΜΜΕ. Τι σημάδια έχουμε συνεπώς; Μήπως οι υπερβολικές και εύκολες υποσχέσεις δεν πείθουν;

Μήπως ο τρόπος άσκησης της εξουσίας τύπου Ουγγαρίας έχει εξαντλήσει τα μέσα και τη δυναμική του; Ή μήπως είναι κάτι βαθύτερο; Μήπως δηλαδή η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα πολιτικά συστήματα και η πεποίθηση ότι κανείς δεν μπορεί να αμβλύνει την ψαλίδα μεταξύ πλούσιων και ασθενέστερων πλήττει και τους «αντισυστημικούς»; Δύσκολο να ανιχνευτεί. Αλλά πάντως στην περίπτωση της Πορτογαλίας υπάρχουν ενδείξεις ότι οι παραδοσιακές δυνάμεις μπορούν να προσαρμοστούν και να ορθώσουν φραγμό στο ακροδεξιό ρεύμα. Ίδωμεν.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή