Ζωηρό αντάµωµα έπειτα από χρόνια µε το Βερολίνο, παρά το κρύο, το εκνευριστικό ψιλόβροχο, την οµίχλη, που έδινε στην πρωτεύουσα της Γερµανίας ένα χειµωνιάτικο χρώµα. Βρίσκεις παρ’ όλ’ αυτά τα πατήµατά σου, συναντιέσαι µε φίλους, περπατάς στην πόλη που αλλάζει όψη κάθε τόσο από τότε που έγινε µία και αδιαίρετη. Πηγαίνεις για φαγητό σε στέκια και ταβέρνες, αναζητάς συγκρίσεις στις τιµές στα σουπερµάρκετ, κινείσαι σε κάθε κατεύθυνση µε τα µέσα µεταφοράς, γενικά ψηλαφείς τον σφυγµό µιας πόλης µε πολλές όψεις.

Βερολίνο, Νοέµβριος 2025. Ανήσυχοι οι κάτοικοι της πρωτεύουσας από το δράµα στην Ουκρανία, ανήσυχοι και για τις προθέσεις του Πούτιν. Μπαράζ δηλώσεων από τον καγκελάριο Μερτς και τον υπουργό Αµυνας της χώρας για το ενδεχόµενο µιας θερµής αναµέτρησης όχι στον τόσο µακρινό ορίζοντα. Το Ουκρανικό και οι προθέσεις του Πούτιν κυριαρχούν στην ενηµέρωση, στις συζητήσεις. Και µαζί µε αυτό, έρχονται και οι επιπτώσεις στην καθηµερινότητα. Η ενέργεια είναι ακριβή, οι τιµές στα προϊόντα των σουπερµάρκετ υψηλές -αν και όχι µε µεγάλες διαφορές µε τα καθ’ ηµάς-, ο πληθωρισµός κι εδώ ροκανίζει τους µισθούς, τα ενοίκια απλησίαστα, µε τη στεγαστική κρίση να οξύνεται. Και αυτό, παρά τον οργασµό ανοικοδόµησης όχι µόνο στην πάλαι ποτέ νεκρή ζώνη ανάµεσα στο Ανατολικό και το ∆υτικό Βερολίνο, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας. Ενα φιλικό ζευγάρι, µε δύο παιδιά, νοικιάζει διαµέρισµα εικοσαετίας, 90 τ.µ., κοντά στην πλατεία Πότσνταµ έναντι 2.700 ευρώ τον µήνα! Κι όµως, δεν διανοείται να αναζητήσει κάτι µεγαλύτερο και πιο άνετο...

Ανακαλώντας στη µνήµη µου τις κουβέντες µε φίλους Βερολινέζους, µου έκανε εντύπωση η µεγάλη συζήτηση που είναι σε εξέλιξη για τη στροφή της χώρας στην οικοδόµηση αµυντικής βιοµηχανίας. Κεντρικό ρόλο παίζει η µεγαλύτερη αµυντική βιοµηχανία της χώρας, η Rheinmetall. Τοµείς της αυτοκινητοβιοµηχανίας, που περνούν σε αχρηστία λόγω της κρίσης, απορροφώνται από τη Rheinmetall και µετατρέπονται σε τοµείς παραγωγής οπλικών συστηµάτων. Η Γερµανία κάνει στροφή στον αµυντικό τοµέα, αλλά πάσχει από... στρατό. Μια συζήτηση που έχει αρχίσει για την καθιέρωση υποχρεωτικής θητείας συναντά σφοδρές πολιτικές αντιδράσεις και την απροθυµία των νέων. Τώρα µελετούν κίνητρα για θητεία στον στρατό έναντι γενναίας µηνιαίας αποζηµίωσης... Μία άλλη πτυχή της παρατεινόµενης κρίσης στην Ουκρανία είναι οι εµφανείς, πλέον, κλυδωνισµοί στο AfD. Η ηγεσία του διχάζεται -άλλοι συνηγορούν υπέρ των σχέσεων µε τη Ρωσία, άλλοι στρέφονται προς τον Τραµπ, τώρα που αρχίζουν νέα επεισόδια για κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Μόσχας.

Από το νέο αεροδρόµιο που καθυστέρησε δέκα χρόνια -ούτε στην Ελλάδα τέτοια αποτυχία- φτάνεις στη Friedrichstrasse µε το τρένο. Το εισιτήριο, πάµφθηνο. Τα µέσα µεταφοράς στην πόλη, όµως, χάνουν σε ακρίβεια. Οι βλάβες στον U και S Bahn φέρνουν καθυστερήσεις, για εµάς όχι τόσο σηµαντικές, για τους Βερολινέζους επιεικώς απαράδεκτες. Αλλωστε αυτές οι δυσλειτουργίες ωθούν πολλούς κατοίκους τα τελευταία χρόνια να στραφούν για τις µετακινήσεις στο Ι.Χ. αυτοκίνητο, µε αποτέλεσµα µεγάλα µποτιλιαρίσµατα σε ώρες αιχµής. Παλιές υποδοµές, ταλαιπωρηµένοι συρµοί επιβεβαιώνουν τις µεγάλες ανεπάρκειες της τοπικής κυβέρνησης του Βερολίνου να ανταποκριθεί. ∆εν υπάρχουν και χρήµατα. Το έλλειµµα ξεπερνά τα 62 δισ. ευρώ και ο δανεισµός όλο και δυσκολεύει. Η νέα τοπική κυβέρνηση, µεγάλου συνασπισµού Χριστιανοδηµοκρατών και Σοσιαλδηµοκρατών, προσπαθεί να µαζέψει χρήµατα µε κάθε τρόπο. Το βλέπεις στην πληµµυρίδα των παρκόµετρων στους δρόµους, αλλά το ακούς από φίλους για τις περικοπές σε επιδόµατα και παροχές. 

Το Βερολίνο ήταν και παραµένει µια µεγαλούπολη ανεκτική στη διαφορετικότητα. Το διαπιστώνεις σε κάθε σου µετακίνηση. Ωστόσο, πλέον προκαλεί εντύπωση ο µεγάλος αριθµός των µεταναστών, των γυναικών µε µαντίλα, των νέων από την Αφρική και την Ασία, ειδικότερα από τη Μέση Ανατολή -αλλά και των Ουκρανών. Το AfD πιέζει για σκληρά µέτρα, η κυβέρνηση του µεγάλου συνασπισµού πιέζεται. ∆εν είναι τυχαίες οι δηλώσεις του καγκελάριου Μερτς, την εποµένη της συνάντησης του Τραµπ µε τον Σύρο ηγέτη Αλ Σάραα, ότι τώρα που τα πράγµατα ηρέµησαν στη Συρία είναι καιρός να γυρίσουν οι Σύροι πρόσφυγες στην πατρίδα τους. «Μόνο που είναι δύσκολο να τους εντοπίσεις», λέει ένας φίλος, που εξηγεί πως εκτός από αρκετούς Σύρους, κυρίως υψηλής µόρφωσης και ειδίκευσης, που έχουν ενσωµατωθεί στη γερµανική κοινωνία, υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες µετανάστες διασκορπισµένοι στη χώρα χωρίς κάποιον τρόπο εντοπισµού. ∆ύσκολα πράγµατα...

Παρ’ όλα τα προβλήµατα, το Βερολίνο είναι µια ζωηρή πόλη, µε ενέργεια, κίνηση, αναζητήσεις. Μια πόλη που λίγο πριν από την επιστροφή στην Ελλάδα γέµιζε από τις χριστουγεννιάτικες αγορές, τα παγοδρόµια, τα λούνα παρκ στις µεγάλες πλατείες, αλλά και στις γειτονιές. Και όπως και να έχει, παρά τις αντιθέσεις και τις ανισότητες, το Βερολίνο βιώνει την ενότητά του, εξαλείφοντας -όχι ευθύγραµµατα σηµάδια ενός Τείχους, που αποτελεί µακρινή ιστορία εδώ και 36 χρόνια.

Δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή