Είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς, το εγχείρημα της «Ιθάκης» έχει μια σαφή στόχευση: ακολουθεί το μοντέλο των πρώην πρωθυπουργών που γράφουν βιβλία με απομνημονεύματα ή φιλόδοξες πολιτικές προτάσεις ως όχημα επιστροφής στο πολιτικό προσκήνιο.

Αν θέλουμε να βρούμε μοντέλα που προσομοιάζουν με το εγχείρημα του Αλέξη Τσίπρα, δεν έχουμε παρά να «ταξιδέψουμε» στη Γαλλία. Έχουμε και λέμε: Δύο πρώην πρωθυπουργοί, ο Αλέν Ζιπέ και ο Φρανσουά Φιγιόν, έγραψαν βιβλία με εμφανή πρόθεση να επανατοποθετηθούν πολιτικά αλλά ατύχησαν, καθώς οι τεκτονικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, οι ανατροπές στις προεδρικές εκλογές, δεν άφησαν περιθώρια για περαιτέρω φιλοδοξίες. Λιγότερο γνωστή αλλά περισσότερο συγγενής με το ταξίδι της «Ιθάκης» ήταν η έκδοση βιβλίου από τον Νικολά Σαρκοζί, το 2016, με τον εμβληματικό τίτλο «Γαλλία για πάντα». Έκανε ρεκόρ πωλήσεων και μπήκε στη λίστα με τα best sellers της χρονιάς. Εμφανής τότε η φιλοδοξία του Σαρκοζί για επιστροφή στο «ρετιρέ» της πολιτικής σκηνής της Γαλλίας, όμως στις εσωκομματικές εκλογές του UMP ήρθε τρίτος βλέποντας τις «πλάτες» των Φιγιόν και Ζιπέ, παραιτούμενος από το ιδιότυπο rebranding του. Μέχρι και ο Φρανσουά Ολάντ έγραψε βιβλίο με τίτλο «Αλλάζουμε τη μοίρα μας», αλλά μάλλον δεν ήταν αυτός ο λόγος που εξελέγη πρόεδρος το 2012. Εξέδωσε πάντως και το βιβλίο του «Ανατροπές» το 2022, διαισθανόμενος πιθανόν ότι η πολιτική ρευστότητα στη Γαλλία τού άνοιγε δίοδο επανόδου στην ενεργό πολιτική.

Ο καθηγητής της Ιστορίας Κριστιάν Ντελπόρτ δίνει την εξήγησή του για το μοντέλο «επάνοδος στην πολιτική μέσω βιβλίου». Πρώτον, λέει, υπάρχει μεγάλη παράδοση στη Γαλλία οι πολιτικοί να γράφουν βιβλία, ακόμα και από τον 17ο αιώνα. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι «οι πολιτικοί ποτέ δεν πεθαίνουν»! Ο πολιτικός επιστήμονας Μπρουνό Κατρ σημειώνει πως η συγγραφή βιβλίου σε μια στρατηγική επανόδου «δίνει τη δυνατότητα στον συγγραφέα-πολιτικό να δείξει ότι έχει αποδράσει από τον στενό ορίζοντα του παρελθόντος» και να αποδείξει ότι «έχει αλλάξει».

Κάθε ομοιότητα με αυτά που βιώνουμε τα τελευταία εικοσιτετράωρα, ταξιδεύοντας στην «Ιθάκη» με φουρτούνες, είναι συμπτωματική. Δεν περνά απαρατήρητο όμως ότι ο Αλέξης Τσίπρας προσέφυγε στη Γαλλία για να οικοδομήσει το rebranding του. Στη χώρα, δηλαδή, όπου «οι πολιτικοί ποτέ δεν πεθαίνουν».

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή