Στις 29 Οκτωβρίου η γείτων Τουρκία γιόρτασε τα εκατοστά γενέθλιά της.

Πριν από 100 χρόνια η Τουρκική ∆ηµοκρατία πήρε τη θέση της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας, ηττηµένης στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Και ο Κεµάλ Ατατούρκ πήρε τη θέση του σουλτάνου, καταργώντας τον θεσµό της µοναρχίας.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, ως πρόεδρος της Τουρκίας, γιόρτασε τα γενέθλια µε τρία χαρακτηριστικά στοιχεία:

  • Αρνήθηκε για πολλοστή φορά να καταδικάσει τη «Χαµάς» ως τροµοκρατική οργάνωση.
  • Προβλήθηκε ως ο προστάτης όλων των σουνιτών µουσουλµάνων.
  • Θυµήθηκε τα παλαιότερα οθωµανικά εδάφη και σε αυτά περιέλαβε τη Θεσσαλονίκη. Πού αποσκοπεί αυτό το µείγµα ισλαµισµού, οθωµανισµού και αντιδυτικισµού;
Πιστεύω ότι ο πρώτος στόχος του είναι να ταυτίσει µε το όνοµά του τον νέο αιώνα της Τουρκικής ∆ηµοκρατίας. ∆εν αµφισβητεί επισήµως τον Κεµάλ, όµως υπονοµεύει ορισµένες από τις αρχές του, π.χ. το κοσµικό, µη θρησκευτικά χρωµατισµένο κράτος. Στη θέση του Laik φέρνει αργά, αλλά σταθερά την ισλαµοποίηση της κοινωνίας. Θυµάται τα οθωµανικά εδάφη για να νοµιµοποιεί τις επεµβάσεις του στρατού του εκτός συνόρων, αλλά και για να περνά το µήνυµα ότι είναι ο ισχυρός και εµείς οι αδύναµοι. Τονίζει τη Θεσσαλονίκη, όχι τυχαία. Εκεί θα συναντήσει στις αρχές ∆εκεµβρίου τον Ελληνα πρωθυπουργό και δηµιουργεί κλίµα. Προσπαθεί να φανεί ως ο προστάτης όλων των σουνιτών, αλλά είµαι βέβαιος ότι η πλειονότητα των Αράβων δεν πείθεται. Η Τουρκία έχει κακό παρελθόν ως κατακτητική και καταπιεστική δύναµη.

Στη Συρία και στην Ιορδανία µια συνήθης φράση είναι: «Από όλους τους κατακτητές που πέρασαν, οι Τούρκοι ήταν οι χειρότεροι. Το µόνο καλό που άφησαν είναι ο καφές τους»! Με το Ισραήλ η ρήξη είναι οριστική. Προφανώς, δεν τον ενδιαφέρει η απώλεια. Αλλά µε τον δυτικό κόσµο θα προσπαθήσει να κρατήσει ισορροπίες. ∆εν θέλει να αποκοπεί πλήρως. ∆εν συµφωνώ ότι τώρα είναι έτοιµος να ενταχθεί σε άλλο στρατόπεδο, π.χ. µε τη Ρωσία ή µε το Ιράν. Θα παίξει το παιχνίδι του «επιτήδειου ουδέτερου», όπως το βλέπουµε στην περίπτωση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Η γείτων Τουρκία έχει εµπειρία από τέτοια παίγνια. «Επιτήδειος ουδέτερος» ονοµάσθηκε απο τον Αµερικανό συγγραφέα Φρανκ Βέµπερ για τον ρόλο της στον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο. Εκανε ανατολίτικα παζάρια και µε τις δύο πλευρές: Βρετανία και χιτλερική Γερµανία. Ζητούσε ανταλλάγµατα κυρίως εις βάρος της Ελλάδος: Νησιά Αιγαίου, Θράκη, Μακεδονία. Είναι δύσκολο και τώρα να επιτύχει σε αυτόν τον ρόλο. Κάποια στιγµή θα πρέπει να αποφασίσει αν ανήκει στη συµµαχία ΗΠΑ - Ευρώπης ή αν θα αλλάξει στρατόπεδο.

Προβλέπω ότι δεν θα κρατήσει πολύ η φαινοµενική νηνεµία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Θα πρέπει να είµαστε έτοιµοι για µια νέα εργαλειοποίηση των µεταναστών, είτε µέσω Εβρου (όπως το 2020) είτε µέσω Αιγαίου. Θα ξανακούσουµε ενστάσεις για την αµυντική οχύρωση των νησιών µας. Και βεβαίως θα δούµε ακόµα µία πιο επίµονη στάση υπέρ των δύο κρατών στην Κύπρο. Για τα γενέθλια των γειτόνων ευχόµαστε να προκόψουν στο εσωτερικό τους. Και τους συνιστούµε να προσγειωθούν και να εγκαταλείψυν τα νεο-οθωµανικά όνειρα, διότι µπορεί να εξελιχθούν σε εφιάλτες.

Ο Ελληνισµός Ελλάδος και Κύπρου θωρακίζεται αµυντικά και διπλωµατικά.

Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 4/11