H κληρονοµιά του Μεγάλου Αλέξανδρου: Θεµέλιο πολιτιστικής διπλωµατίας
Άρθρο γνώμης
Η Ελλάδα µπορεί να επιτύχει σε πολλούς τοµείς. Χαρακτηριστικό παράδειγµα, η παγκόσµια ακτινοβολία και η οικουµενική κληρονοµιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου

Επιλέγω ορισµένες θετικές πτυχές από την επικαιρότητα. Υπάρχουν αρκετές αρνητικές, αλλά η απαισιοδοξία δεν ωφελεί. Η Ελλάδα µπορεί να επιτύχει σε πολλούς τοµείς. Χαρακτηριστικό παράδειγµα, η παγκόσµια ακτινοβολία και η οικουµενική κληρονοµιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που αποτελεί σταθερό και διαχρονικό θεµέλιο της διεθνούς προβολής του Ελληνικού Πολιτισµού. Είδηση πρώτη: Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης θα ιδρυθεί Εδρα Σπουδών Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ηδη στο Τµήµα Ιστορίας και Αρχαιολογίας ανατέθηκε η µελέτη για την οργάνωση και στελέχωση αυτής της έδρας, η οποία µπορεί να εξελιχθεί σε ξεχωριστό τοµέα διεπιστηµονικής έρευνας του έργου του Μακεδόνα στρατηλάτη. Αλλωστε, το ΑΠΘ φέρει το όνοµα του Αριστοτέλη, του δασκάλου του Μ. Αλεξάνδρου. Είδηση δεύτερη: Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), σε συνεργασία µε δύο Πανεπιστήµια του Ιρακινού Κουρδιστάν (αυτόνοµη περιοχή µε αυτοδιοίκηση εντός των ορίων του Ιράκ), θα διοργανώσει µεταπτυχιακό πρόγραµµα µε τίτλο «Ηγεσία: Ηθική και Πολιτική».
Ο καθηγητής του Τµήµατος Φλοσοφίας του ΕΚΠΑ, Βαγγέλης Παπαδάκης, τονίζει («Καθηµερινή» 15.7.2025) ότι κεντρική µορφή σύνδεσης της περιοχής αυτής µε την Ελλάδα είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, που πέρασε από την Ασία και η µνήµη του διατηρείται έντονη. Το πρόγραµµα θα διδάσκεται επί δώδεκα µήνες στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και τους υπόλοιπους έξι µήνες στο Ιρακινό Κουρδιστάν. Είναι προφανής η διάσταση της πολιτιστικής διπλωµατίας, η οποία θα αξιοποιήσει την ακτινοβολία του Μ. Αλεξάνδρου και τη θετική σφραγίδα του Ελληνιστικού Πολιτισµού στην ευρύτερη περιχή της Μέσης Ανατολής. Είδηση τρίτη: Οµάδα Ευρωπαίων βουλευτών επισκέπτεται το Τατζικιστάν.
Οταν φτάνουν κοντά στον ποταµό Αµού Νταριά, ο ξεναγός γυρίζει προς τους Ελληνες βουλευτές και επισηµαίνει ότι και από εδώ πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος. «Εσείς οι Ελληνες τον ονοµάζετε ποταµό Ωξο», συµπλήρωσε, θυµίζοντας το τεράστιο γεωγραφικό εύρος των κατακτήσεων του Μακεδόνα στρατηλάτη. Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ένα από τα κυριότερα ερείσµατα της ήπιας ισχύος του Ελληνισµού. Βεβαίως ο ίδιος θα µας έλεγε ότι η ήπια ισχύς (προβολή του πολιτισµού, της γλώσσας και του κύρους µιας χώρας) από µόνη της δεν αρκεί. Χρειάζεται και η σκληρή ισχύς, η στρατιωτική προετοιµασία για άµυνα και αποτροπή. Για να κατανοήσουµε το πολιτιστικό έργο του Μ. Αλεξάνδρου και των επιγόνων του, αρκεί να θυµηθούµε ότι πολλές πόλεις που βρίσκονται σήµερα στην επικαιρότητα έχουν ονόµατα αναφερόµενα είτε στον ίδιο είτε στην Ελληνική Μακεδονία γενικότερα.
Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η Αλεξανδρέττα της ΝΑ Τουρκίας (Αλεξάνδρεια κατ΄ Ισσόν), η Αντιόχεια, το Χαλέπι της Συρίας που ονοµαζόταν Βέροια από τους Σελευκίδες. ∆ιαβάζοντας το τεκµηριωµένο βιβλίο του Παύλου Καρολίδη για την εθνική καταγωγή των χριστιανών της Συρίας και της Παλαιστίνης (1909), διερωτάται κανείς: Πού βασίζει την άποψη ότι πολλοί από τους ορθοδόξους χριστιανούς (Ρουµ Ορτοντόξ) που σήµερα οµιλούν αραβικά στη Συρία και στον Λίβανο έχουν ελληνική καταγωγή; Αρκεί λοιπόν να θυµηθούµε ότι µία από τις κληρονοµιές του Μ. Αλεξάνδρου είναι η ίδρυση 50 πόλεων στη Μέση Ανατολή από τους επιγόνους του, οι οποίοι µετέφεραν µετοίκους απο την Ελληνική Μακεδονία. Ο Μ. Αλέξανδρος, µαζί µε την Κλασική Ελλάδα, την Ορθόδοξη Παράδοση του Βυζαντίου και τη διαχρονική Ελληνική Γλώσσα αποτελούν τα θεµέλια της σύγχρονης προβολής του Οικουµενικού Ελληνισµού.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά
Ο καθηγητής του Τµήµατος Φλοσοφίας του ΕΚΠΑ, Βαγγέλης Παπαδάκης, τονίζει («Καθηµερινή» 15.7.2025) ότι κεντρική µορφή σύνδεσης της περιοχής αυτής µε την Ελλάδα είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, που πέρασε από την Ασία και η µνήµη του διατηρείται έντονη. Το πρόγραµµα θα διδάσκεται επί δώδεκα µήνες στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και τους υπόλοιπους έξι µήνες στο Ιρακινό Κουρδιστάν. Είναι προφανής η διάσταση της πολιτιστικής διπλωµατίας, η οποία θα αξιοποιήσει την ακτινοβολία του Μ. Αλεξάνδρου και τη θετική σφραγίδα του Ελληνιστικού Πολιτισµού στην ευρύτερη περιχή της Μέσης Ανατολής. Είδηση τρίτη: Οµάδα Ευρωπαίων βουλευτών επισκέπτεται το Τατζικιστάν.
Οταν φτάνουν κοντά στον ποταµό Αµού Νταριά, ο ξεναγός γυρίζει προς τους Ελληνες βουλευτές και επισηµαίνει ότι και από εδώ πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος. «Εσείς οι Ελληνες τον ονοµάζετε ποταµό Ωξο», συµπλήρωσε, θυµίζοντας το τεράστιο γεωγραφικό εύρος των κατακτήσεων του Μακεδόνα στρατηλάτη. Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι ένα από τα κυριότερα ερείσµατα της ήπιας ισχύος του Ελληνισµού. Βεβαίως ο ίδιος θα µας έλεγε ότι η ήπια ισχύς (προβολή του πολιτισµού, της γλώσσας και του κύρους µιας χώρας) από µόνη της δεν αρκεί. Χρειάζεται και η σκληρή ισχύς, η στρατιωτική προετοιµασία για άµυνα και αποτροπή. Για να κατανοήσουµε το πολιτιστικό έργο του Μ. Αλεξάνδρου και των επιγόνων του, αρκεί να θυµηθούµε ότι πολλές πόλεις που βρίσκονται σήµερα στην επικαιρότητα έχουν ονόµατα αναφερόµενα είτε στον ίδιο είτε στην Ελληνική Μακεδονία γενικότερα.
Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, η Αλεξανδρέττα της ΝΑ Τουρκίας (Αλεξάνδρεια κατ΄ Ισσόν), η Αντιόχεια, το Χαλέπι της Συρίας που ονοµαζόταν Βέροια από τους Σελευκίδες. ∆ιαβάζοντας το τεκµηριωµένο βιβλίο του Παύλου Καρολίδη για την εθνική καταγωγή των χριστιανών της Συρίας και της Παλαιστίνης (1909), διερωτάται κανείς: Πού βασίζει την άποψη ότι πολλοί από τους ορθοδόξους χριστιανούς (Ρουµ Ορτοντόξ) που σήµερα οµιλούν αραβικά στη Συρία και στον Λίβανο έχουν ελληνική καταγωγή; Αρκεί λοιπόν να θυµηθούµε ότι µία από τις κληρονοµιές του Μ. Αλεξάνδρου είναι η ίδρυση 50 πόλεων στη Μέση Ανατολή από τους επιγόνους του, οι οποίοι µετέφεραν µετοίκους απο την Ελληνική Μακεδονία. Ο Μ. Αλέξανδρος, µαζί µε την Κλασική Ελλάδα, την Ορθόδοξη Παράδοση του Βυζαντίου και τη διαχρονική Ελληνική Γλώσσα αποτελούν τα θεµέλια της σύγχρονης προβολής του Οικουµενικού Ελληνισµού.
Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά