Σε µία περίοδο κατά την οποία είναι αυξηµένο το ενδιαφέρον της ελληνικής κοινωνίας για την Ορθοδοξία, τα Πατριαρχεία και το Αγιον Ορος, εξεδήµησε εις Κύριον ο Αρχιµανδρίτης Βασίλειος Γοντικάκης. Ο π. Βασίλειος, διακεκριµένος λόγιος και θεολόγος, διετέλεσε ηγούµενος των Μονών Σταυρονικήτα και Ιβήρων στο Αγιον Ορος και έγινε γνωστός από τις καίριες παρεµβάσεις του, γραπτές και προφορικές.

Εζησε, ως φοιτητής στο Παρίσι, την εµπειρία του Μαΐου του 1968, αλλά δεν βρήκε αυτό που ζητούσε στα κινήµατα της αµφισβήτησης και της ανατροπής. Ως Αγιορείτης συνδύασε την παράδοση και την ανανέωση µε σεβασµό στις ρίζες. Μιλούσε στους νέους µε µία γλώσσα κατανοητή και συναρπαστική. Γέµιζαν τα πανεπιστηµιακά αµφιθέατρα όταν µιλούσε δηµοσίως στις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Απέδειξε ότι µπορεί η Ορθόδοξη Εκκλησία να εκσυγχρονίσει τα µέσα και τους τρόπους επικοινωνίας µε ευρύτερα ακροατήρια, χωρίς να παρασύρεται από πρόσκαιρα συνθήµατα, όπως είναι η αποδόµηση αξιών και προσώπων, ο εθνοµηδενισµός κ.ά. Καταγόταν από την Κρήτη, όπου πήγαινε συχνά. Κατά τη δεκαετία του 1990 ήταν τακτικός οµιλητής σε µία συνάντηση µαθητών Λυκείων από την Ελλάδα και την Κύπρο, η οποία είχε ως τόπο διεξαγωγής το Ηράκλειο.

Ο π. Βασίλειος συνέταξε ένα κείµενο που προκάλεσε πολλές συζητήσεις, όταν εξεδόθη σε µικρό βιβλίο το 1984. Το κείµενο µε τίτλο «Το Αγιον Ορος και η Παιδεία του Γένους» (κυκλοφόρησε σε νέα έκδοση το 2003 από την Ιερά Μονή Ιβήρων) κατέγραφε την ανησυχία και άλλων σοβαρών κληρικών και διανοητών για τις αλλαγές που είχαν εφαρµοσθεί ή εξαγγελθεί στον χώρο της Παιδείας. Στο κείµενο αυτό εκφράζεται, µεταξύ άλλων, η αγωνία του συντάκτη και πολλών άλλων Αθωνιτών πατέρων για τις αλλαγές στη γλώσσα µας. Γράφει χαρακτηριστικά: «Επρεπε, µόλις η δηµοτική έγινε επίσηµη γλώσσα του κράτους, να αυξηθή η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών για να βρεθή µία ισορροπία. Να ενηµερώνεται ο µαθητής για όλη τη ζωντανή εξέλιξη της γλώσσας, που έχει τόση σηµασία για τη γνώση του τόπου του, της ιστορίας του, του χαρακτήρα των ανθρώπων. Και που είναι απαραίτητο όργανο η γνώση αυτής της διαχρονικής γλώσσας, για να γνωρίση ο µαθητής και τον ίδιο του τον εαυτό. Να εγκεντρισθή τη ζωντανή παράδοσι. Και να παίρνη δύναµι, για να ρυθµίζει υπεύθυνα και προσωπικά τα της δικής του ζωής» (σελ. 54). Το 2016-2019 οι υπουργοί Παιδείας των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ. κατήργησαν το Ορθόδοξο (οµολογιακό) µάθηµα των Θρησκευτικών και το αντικατέστησαν µε ένα δυσνόητο πολυθρησκειακό συνονθύλευµα.

Ο π. Βασίλειος Γοντικάκης άσκησε αυστηρή κριτική στο πείραµα αυτό, το οποίο τελικά αποσύρθηκε ως αντισυνταγµατικό µε αποφάσεις του ΣτΕ. Μάλιστα, ο π. Βασίλειος κατέγραψε την κριτική σε ένα βιβλίο που εξεδόθη το 2018 µε τίτλο: Ο Βασιλεύς της ∆όξης». Γράφει, µεταξύ άλλων: «Με την ορθόδοξη εµπειρία και ζωή, το οµολογιακό µάθηµα είναι ανοικτό και απεριόριστο. Το ανοικτό ανθρωπίνως είναι το κλειστό και ανυπόφορο. Η οποιαδήποτε ελευθερία του δεν µπορεί να βγη έξω από τα όρια της φθοράς του χώρου και του χρόνου που δεν χωρούν τον άνθρωπο». (Εκδοση Ιεράς Μονής Ιβήρων, σελ. 65). Είθε ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή του!

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά