Πριν από λίγες ηµέρες, ο Νίκος Ανδρουλάκης έδωσε µια συνέντευξη στη Σώτια Πεντεδήµου στον τηλεοπτικό σταθµό Creta. Σε µια αποστροφή του λόγου του είπε: «Φαντα στείτε να είχα βγει εγώ στον προϋπολο γισµό -θέλω να το σκεφτείτε αυτό το πράγµα- και να είχα πει ότι θα δώσω σε χιλιάδες Έλληνες ένα ενοίκιο. Ξέρετε τι θα µου είχε σούρει η Νέα ∆ηµοκρατία;». Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ έχει δίκιο. ∆εν θα σταθούµε τόσο στη Νέα ∆ηµοκρατία, κάθε κοινοβουλευτικό κόµµα εξάλλου επιχειρεί να αποδοµήσει τις θέσεις των άλλων κοµµάτων και να προ ωθήσει τις δικές του. Αυτό είναι λογικό και αναµενόµενο. Η φράση του αυτή αναδεικνύει, ωστόσο, την ενόχληση και τη δυσαρέσκειά του που ορισµένες πολιτικές θέσεις, τις οποίες εκφράζει το ΠΑΣΟΚ, δεν αντιµετωπίζονται µε την ίδια προσοχή ή την ίδια σοβαρότητα από τα κόµµατα, από τα µέσα ενηµέρωσης, και εντέλει από την κοινωνία, µε την οποία αντιµετωπίζονται οι αντίστοιχες που εκ φράζει η κυβέρνηση.

Η πρώτη ανάγνωση είναι ότι αυτό πράγ µατι συµβαίνει. Η δεύτερη ανάγνωση οφείλει να απαντήσει γιατί συµβαίνει αυτό. Η εύκολη σκέψη που κάνουν οι περισσότεροι στο ΠΑΣΟΚ είναι ότι υπάρχει ένας κάτι σαν σκοτεινός ιστός στα ΜΜΕ, στα social media και αλλού, που «µπλοκάρει» τις δικές του προτάσεις και αφήνει να περάσουν µόνο οι προτά σεις της κυβέρνησης. Ας µε συγχωρέσουν που θα το θέσω έτσι, αλλά πρό κειται περί απλοϊκής και σε έναν βαθµό αφελούς προσέγγισης.

Πρώτον, έχει τεράστια σηµασία ποιος διατυπώ νει µια πρόταση. Αν, σε ένα υποθετικό σενάριο, ο Πέτρος Κωνσταντίνου της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, η Αφροδίτη Λατινοπούλου της Φω νής Λογικής και ο Νίκος Ανδρουλάκης του ΠΑΣΟΚ παρουσίαζαν για ένα υπαρκτό πρόβληµα την ίδια ακριβώς πρόταση για την αντιµετώπισή του, η κοινωνία θα τους αντιµε τώπιζε το ίδιο; Προφανώς και όχι. Του Ανδρουλάκη θα συζητιόταν σαφώς περισσότερο. Ναι, αλλά το ΠΑΣΟΚ είναι κόµµα εξουσίας, θα αντιτάξει κάποιος. Τελευταία φορά, ωστόσο, που κέρδισε την εξουσία ήταν πριν από 16 ολόκληρα χρόνια.

∆εύτερον, έχει επίσης µεγάλη σηµασία το πώς χτίζεις την αξιοπιστία σου. Τα πε ρισσότερα -στις βασικές δεσµεύσεις της - που είχε εξαγγείλει η Νέα ∆ηµοκρατία πριν από το 2019 τα έκανε πράξη, έστω κι αν κάποια έγιναν µε καθυστέρηση ή κάποια άλλα δεν πέτυχαν πλήρως τον στόχο τον οποίο είχαν ταχθεί να υπηρε τήσουν. Αυτό φυσικά είναι ένα µόνιµο µειονέκτηµα κάθε αντιπολίτευσης - η εκάστοτε κυβέρνηση µπορεί και υλοποι εί τις προτάσεις που εξαγγέλλει, ενώ η αντιπολίτευση έχει µόνο τη δύναµη των επιχειρηµάτων της. Μπορεί, ωστόσο, να γυρίσει και µπούµερανγκ: Το γεγονός ότι δεν εφαρ µόστηκαν παρά ελάχιστα από το περιβόητο πρό γραµµα Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ προ δεκαετίας έπληξε µακροπρόθεσµα το πολιτικό κεφάλαιο και την προσωπική αξιοπιστία του Αλέξη Τσίπρα.

Τρίτον, οι θέσεις και οι προτάσεις που σχεδιάζει και παρουσιάζει ένα κόµµα µετράνε πολύ, αλλά δεν αρκούν από µόνες τους. Αλλιώς, στις εκλογές θα κατέβαιναν το ΕΛΙΑΜΕΠ, η διαΝΕΟσις και το Ινστι τούτο Eteron. Στον πολιτικό στίβο δεν διαγκωνίζονται όµως δεξαµενές σκέ ψης, ανταγωνίζονται κόµµατα. Σε λίγα χρόνια από τώρα, είναι πολύ πιθανό το ChatGPT ή το Gemini, ή κάποιο άλλο πρόγραµµα τεχνητής νοηµοσύνης που θα έχει βγει, να µπορεί να δηµιουργήσει από µόνο του µια ολόκληρη πολιτική πλατφόρµα µε αναλυτικές προτάσεις πολιτικής, κατευθύνσεις και χρονοδια γράµµατα υλοποίησης. Θα µπορεί ένα κόµµα να την υιοθετήσει και να κατέβει µε αυτή σε εθνικές εκλογές αξιώνοντας τη νίκη;

Ακόµα κι αν είχε διατυπώσει την πρόταση για επιστροφή ενός ενοικίου πριν το πράξει η κυβέρνηση, τα αναπάντητα ερωτήµατα θα έµεναν πολλά. Ποιοι θα την υλοποιήσουν; Από ποιους άλλους περιστοιχιζόµενοι; Με ποια εχέγγυα αξιοπιστίας;

Το τρίτο σηµείο, λοιπόν, είναι τα πρόσωπα. Ο Κώστας Καραµανλής, στον δρόµο για την εκλογική αναµέτρηση του 2004, παρουσίασε νέα πρόσωπα που έκαναν τότε το λεγόµενο γκελ στην κοινωνία: δύο έγκριτους καθηγητές από τη Νοµική και το Οικονοµικό, τον Προκόπη Παυ λόπουλο και τον Γιώργο Αλογοσκούφη αντίστοιχα, έναν δηµοσιογράφο υψηλού κύρους, τον Θεόδωρο Ρουσόπουλο, τη λεγόµενη οµάδα των λοχαγών κ.ά. Ο Γιώργος Παπανδρέου, στον δρόµο για την εκλογική αναµέτρηση του 2009, είχε φρεσκάρει την ηγετική οµάδα µε τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου και τον Γιάννη Ραγκούση σε κοµβικά πόστα, καθώς και µε άλλα νέα και άφθαρτα πολιτικά πρόσωπα.

Το σηµερινό ΠΑΣΟΚ δεν έχει κατορθώσει να παρουσιάσει σε θέσεις ευθύ νης ή σε ρόλους προβεβληµένους µια «µαγιά» προσώπων προερχόµενων από τον χώρο τον πανεπιστηµιακό, τον επι µελητηριακό, τον συνδικαλιστικό, της Αυτοδιοίκησης, της επιστήµης, του επι χειρείν ή όπου αλλού. Ταλανίζεται ανά διαστήµατα από εσωτερικές έριδες και αµφισβήτηση, προερχόµενη κυρίως από τον δήµαρχο Αθηναίων Χάρη ∆ούκα - αλλά όχι µόνο από αυτόν.

Συνεπώς, ακόµα και αν είχε διατυπώσει την πρόταση για επιστροφή ενός ενοικίου πριν το πράξει η κυβέρνηση της Ν∆ τα αναπάντητα ερωτήµατα θα έµεναν πολλά. Ποιοι θα υλοποιήσουν την πρόταση αυτή; Από ποιους άλλους περιστοιχιζόµενοι; Μέσα σε ποιο πλαίσιο; Με ποια εχέγγυα αξιοπιστίας; Οι εκλογές απέχουν ακό µα δύο χρόνια και ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει έτσι ένα ικανό διάστηµα για να επιχειρήσει να απαντήσει στα ερωτήµατα αυτά. Ο χρόνος, ωστόσο, δεν κυλά υπέρ του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή