Μετά την απόφαση για τα θαλάσσια πάρκα η Ελλάδα οφείλει να είναι έτοιµη για µια πολλαπλή παρτίδα γεωπολιτικού σκακιού στην ευρύτερη περιοχή. Αφενός θα έχει να διαχειριστεί τις αντιδράσεις και τις «ανταποδοτικές» κινήσεις που θα εκδηλωθούν από την Τουρκία. Αφετέρου θα πρέπει να δώσει γρήγορη συνέχεια στην αντιµετώπιση της χειραγωγούµενης από την Άγκυρα ∆υτικής Λιβύης, καθώς και να έχει υπό παρακολούθηση τις εξελίξεις στην Ανατολική Λιβύη υπό τον Χαφτάρ και τις προθέσεις του σχετικά µε το τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Η ανακήρυξη των θαλάσσιων πάρκων είναι µια ατελής κίνηση αλλά προς τη σωστή κατεύθυνση, η οποία λογικά θα συµπληρωθεί σε επόµενο χρόνο µε την οριοθέτηση και νέων προστατευόµενων περιοχών στα ∆ωδεκάνησα, στο Βόρειο Αιγαίο και στις υπόλοιπες Κυκλάδες.

Πέραν του περιβαλλοντικού περιεχοµένου, η συµπερίληψη στο θαλάσσιο πάρκο του Αιγαίου µικρών νησιών, νησίδων και βραχονησίδων που διοικητικά ανήκουν στα ∆ωδεκάνησα και είναι εξ αυτών, την κυριότητα των οποίων αµφισβητεί η Τουρκία, έχει ως στόχο να αποτυπωθεί στην πράξη η κυριαρχία της Ελλάδας επ’ αυτών. Προφανώς δεν χρειάζεται θαλάσσιο πάρκο για να επιβεβαιωθεί η ελληνική κυριαρχία σε ελληνικά νησιά, αλλά είναι µια στοχευµένη επιπλέον κίνηση προκειµένου να πιστοποιήσει εµφατικά το ήδη αυτονόητο µε όχηµα µια περιβαλλοντική πρωτοβουλία που εµπίπτει και στις ευρωπαϊκές δεσµεύσεις της χώρας.

Οι κινήσεις στο θαλάσσιο πεδίο οφείλουν να έχουν συνέχεια. Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.µ. τουλάχιστον νοτίως της Κρήτης ή και σε ολόκληρη τη νήσο είναι υπερώριµη πλέον και εξάλλου θα επιβληθεί εκ των πραγµάτων, ενόψει και της εξορυκτικής και ερευνητικής δραστηριότητας των µεγάλων ενεργειακών εταιρειών στην περιοχή. Πέραν της Exxon Mobil, της οποίας αναµένεται απόφαση για την πρώτη δοκιµαστική γεώτρηση, και της Chevron, που έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για θαλάσσια τεµάχια δίπλα από αυτά της Exxon, υπάρχει πλέον πρόθεση συµµετοχής από τρεις ακόµα ενεργειακούς κολοσσούς, τις ΕΝΙ, ΒΡ, TOTAL, σκηνικό που δηµιουργεί νέα ευνοϊκά δεδοµένα. Η ανάγκη προστασίας των γεωτρήσεων και των ερευνών αναπόφευκτα οδηγεί προς την επέκταση των χωρικών υδάτων.

Το ίδιο και η αντιµετώπιση των µεταναστευτικών ροών από τη Λιβύη, όπου η ενδεδειγµένη κίνηση, πέραν της αύξησης της αιγιαλίτιδας ζώνης, είναι η κήρυξη συνορεύουσας ζώνης 24 ν.µ., όπως προβλέπεται από το ∆ίκαιο της Θάλασσας. Εντός της συγκεκριµένης ζώνης το κράτος έχει αστυνοµικές και ευρύτερες αρµοδιότητες ελέγχου και δικαίωµα νηοψίας για πρόληψη και πάταξη κάθε είδους παρανοµίας, από λαθρεµπόριο πάσης φύσεως µέχρι διακίνηση παράνοµων µεταναστών, αρχαιοκαπηλία, λαθραλιεία και κάθε άλλη έκνοµη δραστηριότητα. Έτσι θα αυξηθεί η πίεση προς τη Λιβύη και θα σταλεί το µήνυµα.

Η Αίγυπτος

Επίσης εύλογο είναι να υπάρξει συνεννόηση µε την Αίγυπτο, η οποία επίσης πλήττεται από τους λιβυκούς χάρτες, ώστε να συνεχιστεί η οριοθέτηση της ΑΟΖ τουλάχιστον προς τα δυτικά, στις περιοχές που αµφισβητεί η Λιβύη µέσω του τουρκολιβυκού µνηµονίου. Επιπροσθέτως, λογικό είναι να υπάρξει επίσηµη ανακήρυξη των εξωτερικών ορίων της ΑΟΖ όπως αποτυπώνονται στον χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού µε βάση και τον «νόµο Μανιάτη» του 2011.

Εν κατακλείδι, το µοµέντουµ που δηµιουργείται θα πρέπει να διατηρηθεί µε σειρά διαδοχικών κινήσεων στη θαλάσσια σκακιέρα, ώστε η Ελλάδα να καλύψει το κενό που έχει δηµιουργήσει η αδράνεια των πολλών προηγούµενων ετών. Παρεµπιπτόντως, σήµερα εκτός απροόπτου υπάρχει ακόµα µία σηµαντική, ίσως η πλέον κρίσιµη, τριµερής συνάντηση Κοµισιόν - Ελλάδας - Κύπρου για το θέµα της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Τυχόν νέο αδιέξοδο θα φέρει πιο κοντά την εξωφρενική πιθανότητα ακύρωσης του έργου, απευκταία εξέλιξη, που θα αποτελέσει στρατηγικού χαρακτήρα γεωπολιτική ήττα µε δραµατικές επιπτώσεις - ως εκ τούτου εκτιµούµε ότι δεν θα αφεθεί να συµβεί.

Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή