Γάζα: Με το βλέµµα στο παρελθόν ή στο µέλλον;
Άρθρο γνώμης
Για να µιλήσουµε σήµερα για επόµενη ηµέρα, θα πρέπει να πάψουµε να εγκλωβιζόµαστε στα δεδοµένα του χθες, ακόµη και αν αυτά είναι ψηφίσµατα ή αποφάσεις του ΟΗΕ

Μπορεί η ιστορία να ξεπεραστεί και οι ηγεσίες καθοδηγώντας τους λαούς να γράψουν νέες φάσεις της; Αυτό θα φανεί µέσα στους επόµενους µήνες στην επικράτεια της Γάζας. Ουσιαστικά µιλάµε για µια στενή λωρίδα γης σωριασµένης σε ερείπια πλέον. Κι όµως, η ευταξία στην Εγγύς Ανατολή θα εξαρτηθεί σε πολύ µεγάλο βαθµό από το τι θα γίνει όταν σταµατήσουν να ακούγονται τα πυρά. Στο τραπέζι υπάρχει ένα πλαίσιο συµφωνίας και αρχικής εκεχειρίας που ο πρόεδρος των ΗΠΑ συζήτησε την προηγουµένη εβδοµάδα µε σειρά ηγεσιών αραβικών και µουσουλµανικών χωρών και χθες µε τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπ. Νετανιάχου.
Το κρίσιµο µέγεθος που συνδέει τη Γάζα και τους Παλαιστίνιους κατοίκους της µε τη σύγκρουση, το µίσος, το αίµα, την πείνα και την τραγωδία είναι η Χαµάς. Για άλλους τροµοκρατική οργάνωση. Για άλλους απελευθερωτική δύναµη. Για όλους ο µοιραίος δρων που δηµιούργησε την εµπλοκή της 7ης Οκτωβρίου 2023. Από εκεί που ξεκίνησε ο νέος κύκλος του αίµατος. Το σηµείο καµπής που έστειλε στο περιθώριο τις ευχές και τις ελπίδες των επονοµαζόµενων «συµφωνιών του Αβραάµ» για µια νέα εποχή στις σχέσεις αραβικών καθεστώτων και Ισραήλ. Το Παλαιστινιακό είναι µια «µαύρη τρύπα» που στερεί την ιστορία στην περιοχή από τη θετική εξέλιξή της.
Για να λυθεί το Παλαιστινιακό χρειάζεται ρεαλισµός. Ακόµη και στα κεφάλαια που έχουν γραφεί στη βάση της συγκυρίας ή του πολέµου το 1947, το 1967, το 1973. Οι εξελίξεις και η αλληλεπίδραση του αίµατος και του µίσους άλλαξαν τα δεδοµένα. Για να µιλήσουµε σήµερα για επόµενη ηµέρα στη Γάζα, άρα και στη Μέση Ανατολή, θα πρέπει να πάψουµε να εγκλωβιζόµαστε στα δεδοµένα του χθες, ακόµη κι αν αυτά είναι ψηφίσµατα ή αποφάσεις του ΟΗΕ.
Πολλοί και ειδικά στην Ελλάδα και την Κύπρο συσχετίζουν το Κυπριακό µε το Παλαιστινιακό. Υπάρχει µια καθοριστική διαφορά στα ζητήµατα αυτά. Η εισβολή και κατοχή στη Βόρεια Κύπρο δεν συνοδεύτηκε µε εχθροπραξίες και τροµοκρατία στις δύο πλευρές του νησιού τον τελευταίο µισό αιώνα. Είναι δηλαδή µια «παγωµένη» κατάσταση παράνοµης κατοχής, µε σαφή στόχο της Τουρκίας να αποκτήσει προτεκτοράτο στο νησί. Στη γεωγραφική ζώνη της Παλαιστίνης τα τελευταία 70 χρόνια έχουµε συγκρούσεις, αίµα και µίσος που γιγαντώνεται µέσα από τις απώλειες των ανθρώπων και την αταξία. Έχουµε δηλαδή µια «θερµή» σύγκρουση διαρκείας, πέραν του πολέµου µεταξύ οργανωµένων στρατών.
Φθάνοντας στο σήµερα και αν αφήσουµε πίσω µας την ιστορία του µίσους και του αίµατος, θα πρέπει να έχουµε επιστροφή των οµήρων, απαλλαγή των Παλαιστινίων από την ισλαµική αυταρχική δύναµη της Χαµάς, αλλά και την υπέρβαση του συνδρόµου «από το ποτάµι µέχρι τη θάλασσα», που ακούστηκε τόσο πολύ στις δυτικές πρωτεύουσες ή στα αµερικανικά πανεπιστήµια.
Η νέα Γάζα θα χρειαστεί σταθερή διοίκηση, κυρίως µε τη συνδροµή των συγκροτηµένων αραβικών κρατών, και περίπου 8-10 χρόνια για να ανοικοδοµηθεί τεχνικά. Στην ουσία οι συµφωνίες τους επόµενους µήνες, εφόσον ισχύσουν, θα αφορούν το νοµικό πλαίσιο, την κατάσταση ιδιοκτησίας και τις εγγυήσεις ασφαλείας. Από τη νέα Γάζα δεν µπορούν να αποκλειστούν οι Παλαιστίνιοι. Θα εργαστούν στα µακρά και επίπονα έργα της ανοικοδόµησης. ∆εν µπορεί οι εργάτες να έρθουν από τη Μαλαισία, την Αίγυπτο ή άλλες χώρες, όπως συµβαίνει µε µεγάλα δοµικά έργα σε άλλα εµιράτα των Αράβων. Επίσης θα ζήσουν αυτοί και τα παιδιά τους στην επικράτεια αυτή, εφόσον εξελιχθεί και αποκτήσει και οικονοµική ζώνη.
Αν δούµε τη Γάζα ως εµιράτο υπό διαµόρφωση και µετά τη βαθµηδόν αποχώρηση των τακτικών στρατιωτικών δυνάµεων του Ισραήλ, δεν µπορούµε να συµπεριλάβου µε σε αυτήν τη ∆υτική Όχθη, ούτε να διαχωρίσουµε την Ιερουσαλήµ ως άλλο Βερολίνο. Αυτές οι ενδιάµεσες ασταθείς συνθήκες δεν θα δώσουν ένα ιστορικό αποτέλεσµα µε διάρκεια. Και στην προκειµένη περίπτωση, αυτό είναι το ζητούµενο.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή