Οι ενεργειακές συµφωνίες για την προµήθεια αµερικανικού LNG στην Ευρώπη, σε αντικατάσταση των ρωσικών πόρων είναι το «παράθυρο ευκαιρίας» που λειτουργεί µαζί µε τις έρευνες και τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στη γεωπολιτική µας περιοχή ή την ανάπτυξη ακόµη και µικρών πυρηνικών αντιδραστήρων µαζί µε τις ΑΠΕ, για ραγδαίες διπλωµατικές εξελίξεις σε χρονίζοντα προβλήµατα και διακρατικές διαφορές.

Ζητήµατα όπως ο καθορισµός των ΑΟΖ στην Ανατολική και τη Νότιο Μεσόγειο, άρα, και των χωρικών υδάτων που σχετίζονται µε πλέγµα από διµερείς συµφωνίες ή διαπραγµατεύσεις ανάµεσα στην ΕλλάδαΚύπρο-Ισραήλ-Αίγυπτο-Λιβύη, αλλά και Λίβανο, Συρία, Μαρόκο, Τυνησία µαζί µε την εξέλιξη στο Κυπριακό και το Παλαιστινιακό, µε την ηγετική διαµεσολάβηση των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραµπ και τη θεσµική παρουσία της Ευρώπης της οποίας δύο χώρες (Ελλάδα, Κύπρος) είναι µέλη της, θα βρεθούν στο επίκεντρο. Όχι όπως παλαιότερες δεκαετίες για να χαθούν οι λύσεις στη µετάφραση και στις διαφορετικές διεκδικήσεις µεταξύ των τοπικών «παικτών», αλλά για να οδηγηθούν σε επίλυση και εξέλιξη, πάντα στη βάση win-win, τόσο στο διπλωµατικό όσο και στο οικονοµικό – ενεργειακό πεδίο.

∆ιάφορες θεωρίες, όπως αυτές που προβάλει η Τουρκία είτε µε casus belli είτε µε δόγµατα περί «γαλάζιας πατρίδας», δεν έχουν θέση πλέον στο τραπέζι των συζητήσεων, επειδή απλώς αποπροσανατολίζουν τις εξελίξεις αντί να διευκολύνουν την πρόοδό τους. Το βασικό ζητούµενο στην προκειµένη περίπτωση είναι να εξελιχτεί η αµερικανική στρατηγική σε σχέση µε την Ευρώπη, την Εγγύς Ανατολή και το µέτωπο της Βορείου Αφρικής, που ταυτόχρονα θα σηµάνει για τα κράτη των ευρύτερων περιοχών δοµηµένη ειρήνη, περισσότερη ευηµερία και ανάπτυξη, ισχυρή ασφάλεια σε ένα πολύ συγκεκριµένο επιχειρησιακό πλαίσιο, σύµφωνα µε την παγιωµένη αντίληψη της οµάδας Τραµπ.

Ελλάδα και Κύπρος γεωπολιτικά είναι καλά τοποθετηµένες τόσο στη διµερή σχέση τους µε τις ΗΠΑ, τον σύνδεσµό τους µε το Ισραήλ στην ενότητα του 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, ΗΠΑ), αλλά και στην ένταξη των συµφερόντων τους στη δυτική διαδροµή IMEC (Ινδία, Μέση Ανατολή, Ευρώπη). Πέραν αυτών, Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται πλέον από κοινού σε µια φάση (και οι δύο πλέον µε δεδοµένο ότι η Λευκωσία έχει προηγηθεί) εξερεύνησης και εν δυνάµει αξιοποίησης των κοιτασµάτων υδρογονανθράκων -ενεργειακή αυτονοµία και αύξηση του ΑΕΠ- παράλληλα µε µια σειρά από projects που σχετίζονται µε το ηλεκτρικό καλώδιο από την Ελλάδα στο Ισραήλ µέσω Κύπρου, αλλά και τις νέες ενεργοβόρες τεχνολογίες, καθώς και µε κάθε τύπου δίκτυα δεδοµένων που θα συνδέσουν µέσω της Μεσογείου την Ευρώπη µε την Ανατολή. Έτσι, ανυποµονούν να λυθούν τα πάγια ζητήµατα και οι διαφορές στη βάση του ∆ιεθνούς ∆ικαίου µε τον παράγοντα αποσταθεροποίησης στην περιοχή που είναι η Τουρκία.

Στον επόµενο µήνα πλέον είναι βάσιµες οι εκτιµήσεις ότι µε πρωτοβουλία της Αθήνας θα αρχίσουν οι διερευνητικές συνοµιλίες µεταξύ των 5 κρατών της περιοχής µε γειτνιάζοντα ή αντικείµενα σύνορα στη θάλασσα για τις ΑΟΖ. Η περίφηµη πολυµερής διάσκεψη 5Χ5 αποτελεί µια υπέρβαση των συνηθισµένων διπλωµατικών διαδικασιών στην περιοχή µε τις αµερικανικές ενεργειακές διεθνείς εταιρείες να νοµιµοποιούν την εµπλοκή των ΗΠΑ στις εξελίξεις. Πληροφορίες ταυτόχρονα θέλουν το Κυπριακό να επανέρχεται ως ζήτηµα προς επίλυση, όχι όµως µε τους αργούς ρυθµούς του Κρας Μοντανά, αλλά µε πολύ πιο πυκνές διεργασίες, οι οποίες θα ξεκινούν µε αφετηρία ενδεχοµένως τις προϋποθέσεις αποχώρησης των τουρκικών κατοχικών στρατιωτικών δυνάµεων από το νησί και τη συζήτηση για τους όρους συνοχής και θεσµικής κυριαρχίας µιας ενιαίας Κύπρου, µε πτώση της «πράσινης γραµµής» .

Οι ΗΠΑ από την άλλη πλευρά διατηρούν παρούσα την Τουρκία ως δύναµη ισορροπίας σε σχέση µε το Ισραήλ αλλά και το Ιράν στη Μεσοποταµία (Συρία - Ιράκ), όπως διεφάνη και από τις συζητήσεις του ηγέτη της ∆αµασκού, Αλ Σάρα, στον Λευκό Οίκο παρουσία του υπουργού, Χακάν Φιντάν, µε τον κουρδικό παράγοντα να αποκτά όµως όλο και ευρύτερη παρέµβαση στις εξελίξεις και στα περιθώρια συνοχής της Συρίας. Αλλά η ζώνη της Μεσοποταµίας είναι διαφορετική από αυτήν της Μεσογείου όπου οι ναυτικές δυνάµεις Ελλάδας και Κύπρου εν αρχή επικεντρώνουν την προσοχή τους.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή