Η λύση δεν είναι τα «µπλόκα». Ή τουλάχιστον τέτοιου τύπου δράση, όπως «κόβουµε την Ελλάδα στα δύο» για να πιέσουµε την κυβέρνηση να υποχωρήσει στα αιτήµατά µας, µόνον ως αναχρονισµός µπορεί να λογίζεται. Πολύ περισσότερο στην παρούσα συγκυρία, όπου οι εµπλοκές µε τον ΟΠΕΚΕΠΕ δηµιούργησαν πρόβληµα καθυστερήσεων στην κυβέρνηση στις προγραµµατισµένες παροχές των επιδοτήσεων στους αγρότες και των αποζηµιώσεων στους κτηνοτρόφους.

Το να βγουν στους δρόµους, λοιπόν, οι αγρότες και στα µπλόκα δεν έχει κάποια ουσιαστική συµβολή στην εξυπηρέτηση των συµφερόντων τους. Ειδικά των πιο µακροπρόθεσµων, που είναι και το πιο σηµαντικό. Οι δηλώσεις του αντιπροέδρου Χατζηδάκη, µόλις ελήφθησαν οι αποφάσεις σε επίπεδο Ευρώπης για την άµεση παροχή των κονδυλίων µέχρι τέλος ∆εκεµβρίου τµηµατικά, αλλά και η ανακοίνωση του πρωθυπουργού που είχε προηγηθεί για επιπλέον κονδύλια στους κτηνοτρόφους ως αποζηµίωση για την καταστροφή των κοπαδιών εξαιτίας της ευλογιάς, της τάξης των 50 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισµό, δείχνουν το άτοπο της προετοιµασίας για κινητοποιήσεις κλασικού τύπου. Από εκεί και πέρα, όµως, τα προβλήµατα και ο ορίζοντας των παραγωγών στον πρωτογενή τοµέα είναι και σηµαντικά και δοµικά. Η συζήτηση για το τι πρέπει να γίνει για να αναβαθµισθεί και να εκσυγχρονιστεί ο πρωτογενής τοµέας είναι πολύ περισσότερο διαρθρωτική απ’ ό,τι φαίνεται. Οι εξελίξεις στην Ευρώπη ως προς τα κεφάλαια που κατευθύνονται στην ΚΑΠ κάνουν τον ορίζοντα θολό.

Είναι δεδοµένο ότι δεν βρισκόµαστε στη δεκαετία του 1980 ή του 1990. Η αποστολή των κυβερνήσεων αλλά και των Κοινοβουλευτικών Οµάδων της αντιπολίτευσης είναι πολύ πιο σύνθετη και σηµαντική από τις δηλώσεις συµπαράστασης, στις οποίες ξοδεύουν τον χρόνο, προκειµένου να εξυπηρετήσουν κοµµατικές σκοπιµότητες. Ο πρωτογενής τοµέας, άρα η επιχειρηµατικότητα των αγροτών και των κτηνοτρόφων, είναι επείγον να αντιµετωπισθεί πιο σοβαρά. Στις συζητήσεις που έγιναν δηµόσια, µε αφορµή την καθυστέρηση των επιδοτήσεων ή των αποζηµιώσεων για λίγες εβδοµάδες, ετέθησαν πολύ πιο σοβαρά θέµατα, όπως το κόστος της ενέργειας, που αντιµετωπίσθηκε ως αίτηµα θετικά από την κυβέρνηση Μητσοτάκη σε έναν βαθµό, αλλά και το κόστος των λιπασµάτων, η διαφορά του κέρδους στους παραγωγούς σε σχέση µε τις τελικές τιµές των προϊόντων στη µαζική αγορά, µε την εµπλοκή των µεσαζόντων στο εµπόριο, που δείχνουν το βάθος των προβληµάτων. Επίσης, κάποιες τοποθετήσεις από την πλευρά των αγροτών ότι αργά ή γρήγορα οι περιουσίες τους θα περάσουν στη διαχείριση γεωργικών ή κτηνοτροφικών εταιρειών έχουν πολύ µεγαλύτερη αξία ως απειλές από το να εξεγείρονται για καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις. Από το σηµείο αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει µια µεγάλη συζήτηση.

Ο κλήρος στην Ελλάδα είναι κατακερµατισµένος και µικρός. Το ίδιο οι µονάδες µε τα ζώα και τα κοπάδια, που είναι περίπου στην ίδια αντίληψη µε προηγούµενους αιώνες. Η σοβαρή συζήτηση, λοιπόν, ξεκινά από τη συγκρότηση των εταιρειών. Κάποιος πρέπει να πει στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους ότι, αν δεν βρουν τον δρόµο για συνεταιριστικές, εµπορικές, ανώνυµες εταιρείες, µε σύγχρονο µάνατζµεντ και αντίληψη αγοράς και σχέσης κόστους-οφέλους, δεν θα βρεθεί άκρη. Η ενηµέρωση αυτή είναι µια δουλειά των πολιτικών και των τεχνοκρατών, που δεν γίνεται. Στην περίπτωση των εταιρειών, οι παραγωγικές ιδιοκτησίες θα µετατραπούν σε µετοχικό κεφάλαιο. Τα ρίσκα θα περιορισθούν και το λειτουργικό κόστος θα µειωθεί. Ενώ το εργατικό δυναµικό που λείπει θα µπορούσε να καλυφθεί πιο δοµικά από τη νόµιµη µετανάστευση µε διακρατικές συµφωνίες. Το πιο σηµαντικό, οι εταιρείες αυτού του τύπου µπορούν να έχουν συµβολαιοποιηµένη παραγωγή, τραπεζικό δανεισµό για µονάδες µεταποίησης -που ανεβάζουν το κέρδος-, πρόσβαση σε ξένες αγορές και σε ασφαλιστική κάλυψη των απωλειών τους από ακραία καιρικά φαινόµενα ή επιδηµίες, πέραν των αποζηµιώσεων που προβλέπονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Οι εταιρείες µαζικοποιούν και δίνουν οντότητα στην παραγωγή και την τυποποίηση σε επίπεδο νοµών ή και περιφερειών, ενώ ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του σύγχρονου επαγγελµατικού µάνατζµεντ και της διάρθρωσης των αγορών, καλύπτοντας την απόσταση από το χωράφι ή το µαντρί στο ράφι, όπου τώρα κερδοσκοπούν οι µεσάζοντες στην εσωτερική αγορά. Για να κατανοήσουµε σε ποια φάση βρισκόµαστε στον πρωτογενή τοµέα, η αµερικανική πρεσβεία στην Αθήνα δεν διαθέτει τέτοιο εξειδικευµένο προσωπικό για συνεργασία και επενδύσεις ή µεταφορά τεχνολογιών, αντίστοιχα. Η Ελλάδα έχει αναφορά στην αµερικανική διπλωµατική αποστολή µε βάση την Ιταλία. Οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι, ειδικά των νεότερων γενιών, δεν είναι ο στόχος να µείνουν απλώς παραγωγοί, αλλά να εξελιχθούν σε µετόχους εταιρειών και επιχειρηµατίες.

Το διακύβευµα είναι αν θα κινηθούν σε συνεταιριστική βάση στη συγκρότηση εταιρειών ή αν θα ενταχθεί ο κλήρος τους σε διαχείριση ανώνυµων εταιρειών τραπεζικού ή επενδυτικού κεφαλαιακού χαρακτήρα. 

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά