Αιθεροβασίες και ρεαλισµός στα εθνικά

∆ηµιουργήθηκε ένα ζήτηµα που άπτεται της εξωτερικής πολιτικής. Αφορµή δόθηκε από µία δήλωση του πρώην υπουργού και προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής κ. Καιρίδη σε σχετική συνεδρίαση, ο οποίος είπε τα εξής: «∆εν θα χρησιµοποιούσα το ρήµα ότι ο κύριος Ερντογάν ονειρεύεται τη διχοτόµηση. Τη διχοτόµηση την έχει πραγµατοποιήσει, φοβάµαι, από το 1974». Και εξανέστη η αντιπολίτευση και πας αµύντορας των εθνικών δικαίων, διότι ο πρώην υπουργός δεν έπρεπε να µιλήσει για διχοτόµηση αλλά για παράνοµη κατοχή.

Επειδή η εξωτερική πολιτική και τα εθνικά θέµατα υπήρξαν επί σειρά ετών εκµεταλλεύσιµα για εσωτερική κατανάλωση, προφανώς κάποιοι εξακολουθούν να νοµίζουν, 51 χρόνια µετά -ναι, υπερβήκαµε το ήµισυ του αιώνα από την τουρκική εισβολή-, ότι µε τη φράση «παράνοµη κατοχή» αυτοµάτως το µαρτυρικό νησί της Κύπρου ενώθηκε. Και ότι ενωµένο επίσης είναι κράτος-µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέτοιες αιθεροβασίες, που υποτίθεται ότι ανεβάζουν το εθνικό φρόνηµα και σταθεροποιούν την εθνική θέση, είναι αυτές που σε ζητήµατα της εξωτερικής µας πολιτικής µάς έκαναν να βλέπουµε τα πράγµατα όχι ρεαλιστικά και να πορευόµαστε ανάλογα αλλά µε παραµορφωτικούς καθρέφτες.

Ασφαλώς και το 39% της νήσου κατέχεται παρανόµως και ο Ερντογάν επιδιώκει την παγίωση δύο κρατών, εκ των οποίων το ένα δηµιουργήθηκε µε τα όπλα! Όµως προκύπτουν µερικά βασικά ερωτήµατα:

• Παραµένει ή όχι διχοτοµηµένη η Κύπρος, χωρίς ο διεθνής παράγοντας παρά την αντίδρασή του, που εξαντλείται σε φραστικές καταγγελίες, να έχει ασκήσει ουσιαστική πίεση εδώ και µισό αιώνα για να σταµατήσει η παράνοµη κατοχή;

• Επιδιώχθηκε ή όχι η λύση µέσω του Σχεδίου Ανάν, το οποίο ορθώς απέρριψαν οι Ελληνοκύπριοι, διότι θα αποκτούσαν δικαιώµατα οι Τουρκοκύπριοι που θα ήταν αποτέλεσµα, στην ουσία, της πολιτικής που είχαν επιβάλει µε τα όπλα; Για αυτό άλλωστε είχε εγκριθεί από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, που καθοδηγείται από την Άγκυρα, αλλά είχε απορριφθεί από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

• Αληθεύει ότι ως προς τη λύση -τη µόνη που έχει κατατεθεί από τον ΟΗΕ- η κυπριακή κυβέρνηση, ενηµερώνοντας τους εκπροσώπους της EE, είχε χαρακτηρίσει ετεροβαρή σε βάρος της τη διαδικασία που πρόκρινε ο Κόφι Ανάν; ∆ιότι, ενώ οδηγούσε σε αναγνώριση της τουρκοκυπριακής κοινότητος, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα έπρεπε να περιµένει πολλούς µήνες για να της επιστραφούν λόγου χάρη εδάφη. Επιπλέον, η κυπριακή κυβέρνηση είχε επισηµάνει στην EE ότι, µε δεδοµένη τη µέχρι σήµερα στάση των καθοδηγούµενων από την Άγκυρα Τουρκοκυπρίων, ήταν πολύ πιθανό η τουρκική πλευρά, εφόσον θα είχε επωφεληθεί της άρσης του παρανόµου καθεστώτος, να αρνιόταν τελικώς την επιστροφή εδαφών µετά την παρέλευση µακρού χρόνου επικαλούµενη διάφορα προσχήµατα.

Αυτή η θέση συνιστούσε πολιτικό ρεαλισµό! Επιπλέον, οι Κύπριοι έχουν αντιληφθεί ότι θα ήσαν υποχρεωµένοι να καταβάλουν πολλά εκατοµµύρια ευρώ για την οικονοµική σύγκλιση του καθυστερηµένου βορείου τµήµατος. Και έτσι θα είναι ως και αν όχι µόνο να µην υπάρχει ενιαίο κράτος -µε βάση το συγκεκριµένο Σχέδιο Ανάν που είχε υποβληθεί- αλλά και να πληρώνουν οι Eλληνοκύπριοι, 30 χρόνια µετά, την ίδια την κατοχή τους! Είναι γνωστή η φράση του Μπίσµαρκ, που συχνά επικαλείτο και ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, ότι πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού. Και ότι ακριβώς επειδή ουδέποτε το Κυπριακό αντιµετωπίστηκε πάνω σε µία ρεαλιστική βάση, τα τελευταία πενήντα χρόνια, αποτέλεσε αυτό που προσφυέστατα είχε πει ο µακαρίτης Βαγγέλης Αβέρωφ. Ότι το Κυπριακό υπήρξε ένα ζήτηµα «χαµένων ευκαιριών».

Tι σηµαίνει ρεαλισµός σήµερα στο Κυπριακό:

• Ότι η Αθήνα καλώς ή κακώς είχε και έχει λίγα περιθώρια να ασκήσει πιέσεις. Άλλωστε, κατά το αποδεκτό τόσα χρόνια δόγµα, η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συµπαρίσταται.
• Ότι το µεταναστευτικό ρεύµα από τον Βορρά θα αλλοιώσει σοβαρά την οικονοµική φυσιογνωµία µίας στιβαρής οικονοµίας.

Πριν από µερικά χρόνια σε ένα συνέδριο στην Κύπρο είχα πει ενώπιον της κυπριακής ηγεσίας που συµµετείχε ότι οι περίφηµοι S-300 ουδέποτε θα εγκαθίσταντο στο νησί. Φυσικό ήταν να δεχθώ επίθεση. Ήταν η άποψη και άλλων Ελλαδιτών συναδέλφων. ∆ικαιωθήκαµε. ∆ιότι κάναµε αυτό που δεν κάνουν ορισµένοι πολιτικοί. Κρίνουµε τα πράγµατα όχι µε την καρδιά αλλά µε τη λογική. Για όση σηµασία έχει, να υπενθυµίσουµε επίσηµες δηλώσεις από στέλεχος της τότε ελληνικής κυβέρνησης που είχαν γίνει πριν από 25 χρόνια και έκτοτε δεν έχει αλλάξει το παραµικρό ως προς τη λύση του Κυπριακού. Ο τότε υπουργός Εθνικής Αµύνης, Άκης Τσοχατζόπουλος, είχε σπεύσει να υπογραµµίσει την αποσύνδεση οποιασδήποτε λύσης στο Κυπριακό µε την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρώπη.

Το γεγονός ότι προσετέθη και η ενταξιακή πορεία της Κύπρου, αποσυνδεδεµένη από τη λύση του προβλήµατος, απλώς αποτελούσε ένα άλλοθι για να µην κατηγορηθεί η τότε κυβέρνηση για την εγκατάλειψη του Κυπριακού και την υιοθέτηση των τουρκικών θέσεων. Με άλλα λόγια, από τότε οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και η πορεία τους είχαν παύσει να επηρεάζονται από το Κυπριακό. Η επιχειρηµατολογία δε Ελλήνων και Τούρκων ότι το πρόβληµα είναι πρόβληµα του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών παγιώνει ακόµη και σήµερα τη διεθνοποίηση του προβλήµατος, όπως πάντοτε θέλαµε, όµως δεν πρέπει να λησµονούµε ότι στο πλαίσιο των διαδικασιών του ΟΗΕ είναι που παγιώθηκαν τα τετελεσµένα και η de facto διχοτόµηση της Μεγαλονήσου. Όλα αυτά σηµαίνουν ένα και µόνο πράγµα. Ότι αποκλείεται οποιαδήποτε εξέλιξη στο πρόβληµα της Κύπρου, ανεξαρτήτως των «ευγενών» κατά καιρούς δηλώσεων. Το επιβεβαιώνει µε κάθε ευκαιρία ο Ερντογάν και ούτε κανείς διάδοχός του θα κάνει κάτι διαφορετικό!