Υπό την πίεση της αναθεώρησης της αµερικανικής εξωτερικής και αµυντικής πολιτικής η επί πολλά χρόνια εφησυχάζουσα Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αναγκασµένη να προωθήσει τη δική της αµυντική αυτοδυναµία. Μέσω του λεγόµενου ευρωστρατού.

∆εν είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ εξετάζει το θέµα του ευρωστρατού. Είχε προσπαθήσει να διαµορφώσει την, κατά κάποιον τρόπο, αµυντική αυτοδυναµία της πριν από… 24 χρόνια, γεγονός που επιβεβαιώνει τα περί εφησυχασµού που αναφέρθηκε εν προλόγω.

Εκείνο που θα πρέπει να ελπίζει κανείς είναι η ΕΕ να µην επιχειρήσει να διαµορφώσει έναν ευρωστρατό στις βάσεις που επιχειρούσε εκείνη την εποχή όταν προέβαινε σε προβλέψεις που έθιγαν τα εθνικά µας συµφέροντα και ευνοείτο η Τουρκία.

Εκείνο που έχει σηµασία είναι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει να ενισχύσει τη συνοχή της, µη εισάγουσα ρυθµίσεις σε βάρος κρατών-µελών της, προς όφελος άλλων, των οποίων η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά πάσα πιθανότητα ουδέποτε θα υπάρξει. Και εννοούµε βεβαίως την Τουρκία.

Για παράδειγµα, είναι ενδεχόµενο η ΕΕ να υιοθετήσει τον τρόπο µε τον οποίον το ΝΑΤΟ αντιµετωπίζει τη διευθέτηση των διαφορών -δηλαδή δεν παρεµβαίνει στην κρίση µεταξύ δύο κρατών-µελών. Ή θα µπορούσε να λαµβάνει υπ’ όψιν κατά τις επιχειρήσεις του ευρωστρατού, τις ανησυχίες Ευρωπαίων συµµάχων, µη µελών της ΕΕ (όπως λ.χ. είναι η Τουρκία) στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις αυτές επηρεάζουν τα συµφέροντα της εθνικής τους ασφάλειας!

Το πρόβληµα στην κατάσταση που βρίσκεται η Ευρώπη σήµερα είναι αν θα καταφέρει να έχει αυτόνοµο λειτουργούντα ευρωστρατό χωρίς τη συµπαράσταση του ΝΑΤΟ, το οποίο µέχρι σήµερα το λάµβανε σοβαρά υπ’ όψιν για τις επιχειρησιακές ανάγκες.

Από την άλλη πλευρά, στο ΝΑΤΟ σπουδαίος στρατιωτικός παράγοντας στη νοτιοανατολική Ευρώπη θεωρείται η Τουρκία, ειδικότερα µετά τις κατά καιρούς εντάσεις στο Μεσανατολικό. Μήπως λοιπόν και η Ευρώπη ακολουθήσει ορισµένες από τις παραµέτρους του ΝΑΤΟ στη λειτουργία του ευρωστρατού της; ∆ιότι και ο Ιταλός υπουργός Αµύνης, Λορέντζο Γκουερίνι, έχει πει ότι ο ευρωστρατός θα είναι συµπληρωµατικός του ΝΑΤΟ και θα ενισχύσει τους διατλαντικούς δεσµούς. Κάτι προφανώς γνωρίζει. Ενώ πρόσφατα, από αµερικανικής πλευράς έγινε η σύσταση προς την Ευρώπη όπως «εµβαθύνει τις σχέσεις της µε το ΝΑΤΟ». Και φυσικά αυτή η εµβάθυνση δεν αφορά σε τίποτε εµπορικές σχέσεις ή ανταλλαγή… φοιτητών µεταξύ πανεπιστηµίων, αλλά καθαρά την αµυντική συνεργασία.

Επίσης, ίσως η Ευρώπη να µην θέλει να δυσαρεστήσει την Τουρκία, η οποία είναι καλός πελάτης ευρωπαϊκών συστηµάτων, µε τη Γερµανία και τη Γαλλία να µην θέλουν να χάσει η βαριά αµυντική τους βιοµηχανία τον πελάτη αυτόν.

Εκείνο το οποίο δεν µπορεί να δεχθεί η Ελλάδα είναι να δώσει ο Οργανισµός κρατών -στον οποίο δικαιωµατικά ανήκει- διαβεβαιώσεις ότι η άσκηση της ευρωπαϊκής άµυνας µέσω του ευρωστρατού δεν θα θίγει τα ζωτικά συµφέροντα κρατών, µη µελών της ΕΕ χωρίς παράλληλη επέκταση της ισχύος των διαβεβαιώσεων αυτών σε όλες τις χώρες, δηλαδή και σε αυτές που είναι µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα πρέπει να υπάρχουν εγγυήσεις προστασίας των κρατών-µελών από έξωθεν επιβουλές, στην περίπτωση που η ΕΕ, όπως και το ΝΑΤΟ, θα είναι υποχρεωµένη να λάβει υπ’ όψιν της τις στρατιωτικές δυνατότητες της Τουρκίας, ως συµµάχου χώρας, έστω και αν δεν αποτελεί ευρωπαϊκό µέλος. Όπως άλλωστε συστήνουν οι Ηνωµένες Πολιτείες µέσω της προαναφερθείσας προτροπής για εµβάθυνση των ΝΑΤΟευρωπαϊκών σχέσεων. Μόνο τότε η Ελλάδα δεν θα είχε να φοβηθεί για κερκόπορτες στην οργάνωση του ευρωστρατού στον οποίον άλλωστε θα συµµετέχει ως µέλος. Βεβαίως την κερκόπορτα για να κάνουν τη δουλειά τους οι Ευρωπαίοι την είχε ανοίξει η κυβέρνηση Σηµίτη όταν, στη Σύνοδο της Μαδρίτης, ανεγνώριζε την ύπαρξη ζωτικών συµφερόντων και στην Τουρκία.

Κατά καιρούς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει αυτά τα ζωτικά συµφέροντα της γείτονος χώρας. Και αυτά ακριβώς τα ζωτικά συµφέροντα είχε επικαλεστεί πριν από 24 χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν επιχειρούσε τη διοργάνωση ευρωστρατού. Τότε µάλιστα δεν είχε την πίεση που της ασκεί για την αµυντική της αυτονοµία ο αµερικανικός παράγοντας. Η µέχρι σήµερα γενικότερη ευρωπαϊκή στάση έχει επιβεβαιώσει την εκτίµηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφεύγει να δυσαρεστεί την Τουρκία. Ίδωµεν…

Δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Απογευματινή