EnΔηµόσιο: Ιστορίες καθηµερινής τρέλας
Άρθρο γνώμης
Από την κάλπη στη φυλακή, τα «ανύπαρκτα» αδέλφια, ο ταξιτζής ναυαγός και οι πινακίδες που έπρεπε να ζητήσει από τον Εγκέλαδο
Θέλουµε να αλλάξουµε το ∆ηµόσιο για να σταµατήσουν οι ιστορίες καθηµερινής τρέλας, είπε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης. Προφανώς για να µιλάει έτσι έχει πολλά παραδείγµατα, που είτε τα έχει ζήσει ο ίδιος είτε του έχουν διηγηθεί, σίγουρα όµως δεν υπάρχει Έλληνας που να έχει συνδιαλλαγεί µε το ∆ηµόσιο -όλοι έχουµε συνδιαλλαγεί άλλωστε- και να µην έχει αποκτήσει την εµπειρία τι είναι το ∆ηµόσιο.
Προ µερικών ετών είχα διαβάσει για την περίπτωση µιας κοινωνιολόγου, συνεργάτιδας του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, που οδηγήθηκε στη φυλακή επειδή δεν είχε πληρώσει δύο παλαιότερες παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Είχε καταδικασθεί ερήµην, διότι παρά το γεγονός ότι είχε ενηµερώσει τις αρµόδιες Αρχές για αλλαγή διεύθυνσης (Αστυνοµία και εφορία), ήταν λογικό -για τα ελληνικά δηµοσιοϋπαλληλικά δεδοµένα- να µην τη βρουν. Και έτσι, όταν πήγε να βγάλει διαβατήριο, την έβαλαν στη φυλακή! Τι το ευκολότερο. Άλλο παράδειγµα.
Στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 αγανακτισµένος πολίτης είχε αποστείλει σε blog κείµενο στο οποίο ανέφερε ότι όσοι χρωστάνε ΙΚΑ - ΤΕΒΕ - εφορία και εκκρεµούν καταδικαστικές αποφάσεις µην κάνουν τον κόπο να πάνε να ψηφίσουν, γιατί θα δουν -µάλλον θα ακούσουν- τα αποτελέσµατα των εκλογών από τα κρατητήρια. «Πήγε φίλος µου στην Καλλιθέα πριν λίγο να ψηφίσει και τα τσακάλια… τον “µπουζούριασαν”!..», ανέφερε στο κείµενό του ο συγκεκριµένος πολίτης. Ευτυχώς που ο άνθρωπος είχε κάνει ρύθµιση και µόλις θα άνοιγαν οι υπηρεσίες την… Τρίτη -µια και οι εκλογές γίνονται Κυριακή-, θα αφηνόταν ελεύθερος. Την αγωνία του όµως και την ταλαιπωρία του ποιος την καταλαβαίνει, αφού υπέστη όλη τη βάσανο που προβλέπεται... χειροπέδες, δακτυλικά αποτυπώµατα, προσαγωγή στη ΓΑ∆Α κ.λπ. κ.λπ. Έλα ντε! Και οι δύο περιπτώσεις τι αφορούν και ποιο είναι το συγκεκριµένο έγκληµα; Πενιχρά χρέη προς το ∆ηµόσιο από απλές τροχαίες παραβάσεις στην περίπτωση της πρώτης ταλαιπωρηθείσας. Για χρέη του δεύτερου, που είχε κάνει ήδη ρύθµιση, αλλά προφανώς η µία υπηρεσία είχε ενηµερώσει την άλλη µε τον… οδοντωτό! Με περιστέρι να έστελναν τα σχετικά ενηµερωτικά έγγραφα, θα είχαν φτάσει πιο γρήγορα!
Σε µία άλλη περίπτωση, φουκαράς πολίτης διεκτραγώδησε ως εξής το δικό του δράµα: «∆ουλεύω ως ελεύθερος επαγγελµατίας από το 2002. Το 2008 είχα κέρδη, τα οποία και δήλωσα χωρίς να αποκρύψω τίποτε! Ανήκω στην κατηγορία ελεύθερων επαγγελµατιών που φορολογούνται µε 45%. Επίσης, στον χώρο που δραστηριοποιούµαι πολλές φορές εκδίδεις το τιµολόγιο σήµερα... και πληρώνεσαι σε 6 µήνες (πληρώνεις και τον ΦΠΑ από την τσέπη σου), άρα φορολογούµαι και για χρήµατα που δεν έχω εισπράξει και θα εισπράξω το επόµενο έτος. Έως εδώ οκέι. Το 2008 δήλωσα όπως πάντα όλα µου τα έσοδα και έπρεπε να πληρώσω 45.000 εφορία, χρήµατα που δεν είχα και δανείστηκα προκειµένου να είµαι συνεπής. Έπρεπε να τα πληρώσω έως τέλος Απριλίου 2009 και τα πλήρωσα όλα 3 Μαΐου του ιδίου έτους. Το αποτέλεσµα; Το ελληνικό κράτος µε κάλεσε σε δίκη ως φοροφυγά! Βρήκα την απόδειξη πληρωµής στη ∆ΟΥ και τους πήρα τηλέφωνο. Στα κοµπιούτερ τους φάνηκε ότι δεν χρωστάω και ότι είµαι οκέι. Όταν τους ρώτησα “γιατι τότε µε εξευτελίζετε µε αυτόν τον τρόπο και µε πάτε σε δίκη;”, η απάντηση ήταν ότι έγινε από λάθος και ίσως συνέβη επειδή ήµουν εκπρόθεσµος (η αργοπορία ήταν 3 µόνο ηµέρες για αυτό το ευτελές ποσό)! “Αφού έγινε από λάθος -τους είπασταµατήστε τη διαδικασία”. “Όοοχι -µου είπαν- θα πας σε δίκη και θα αθωωθείς”!». Άλλο ένα περιστατικό που είχα αλιεύσει από την «Καθηµερινή» και περιέγραφε την ταλαιπωρία µιας Ελληνογερµανίδας που έχασε τη µητέρα της και έπρεπε να τακτοποιήσει τα κληρονοµικά. Πήγε στο δηµαρχείο Αθηνών µαζί µε τον αδελφό της και, όπως ανέφερε το ρεπορτάζ της εφηµερίδας, έχοντας τη γερµανική ληξιαρχική πράξη θανάτου µεταφρασµένη και πιστοποιηµένη, όπως και τα πιστοποιητικά γέννησης, το δικό της και του αδελφού της. Οπότε τα δύο αδέλφια ήρθαν αντιµέτωπα µε µια απόκοσµη αλήθεια: για το ελληνικό ∆ηµόσιο, τα δύο αδέλφια ήταν «ανύπαρκτα». «Στο δηµαρχείο η µητέρα µου είχε δηλώσει κάποτε τον γάµο της, όχι όµως τις γεννήσεις µας, ούτε βέβαια τον θάνατό της...».
Εις µάτην τούς έδειχναν τα γερµανικά πιστοποιητικά γεννήσεώς τους. «∆εν είναι καινούργια», διατείνονταν οι Έλληνες… Οι δύο πλευρές είχαν «χαθεί» στη µετάφραση: στη Γερµανία εκδίδεται άπαξ µε ισόβια ισχύ το πιστοποιητικό γεννήσεως, στην Ελλάδα όµως έχει καθορισµένη χρονική ισχύ. «Την πρώτη µέρα η προϊσταµένη ήταν κάθετη: δεν µας έδινε πιστοποιητικό “εγγυτέρων συγγενών”». Την εποµένη όµως η προϊσταµένη βρίσκει την ταλαιπωρούµενη Ελληνογερµανίδα στην είσοδο του δηµαρχείου, όπου είχε φτάσει προτού αυτό ανοίξει. «Λίγο το χαµόγελο, λίγο τα σπαστά µου ελληνικά, µε λυπήθηκε». Η συµβιβαστική λύση δόθηκε µε την υπογραφή µιας υπεύθυνης δήλωσης των δύο παιδιών ότι ήταν πράγµατι παιδιά της εκλιπούσας. «Μπορείτε να διαβάσετε το κείµενο της δήλωσης;», ρώτησε η υπάλληλος, που παρατηρούσε τη Χριστίνα να καταφεύγει συνεχώς στις σηµειώσεις της σε... greeklish. «Όχι», είπε δειλά εκείνη, φοβούµενη ότι η όλη συµφωνία θα κατέρρεε. «∆εν πειράζει. Πολλοί υπογράφουν χωρίς να γνωρίζουν τι!», απάντησε καθησυχαστικά η υπεύθυνη.
Να αναφέρω δύο ακόµη παράλογα µεν συµβάντα, αλλά του συνήθους µείγµατος ελληνικής βλακείας και ευθυνοφοβίας. Το ένα συνδέεται µε το τραγικό ναυάγιο του «Σάµαινα». Είναι η περίπτωση ενός ταξιτζή ναυαγού, του οποίου το ταξί βρισκόταν στον βυθό µαζί µε το πλοίο και η εφορία τού ζητούσε τις πινακίδες προκειµένου να τις καταθέσει τυπικώς, ενώ ο ίδιος ήταν επισήµως καταγεγραµµένος ως ναυαγός και το αυτοκίνητό του µαζί µε τα έγγραφα και τις πινακίδες αναπαύονταν στα βάθη του Αιγαίου! Από τηλεοράσεως, επίσης, είχαµε πληροφορηθεί και την εξής απίθανη περίπτωση: οι φορολογικές Αρχές απαιτούσαν από καταστραφέντα στον µεγάλο σεισµό των Αθηνών του Σεπτεµβρίου 1999 να τους προσκοµίσει τις πινακίδες του αυτοκινήτου του, που το καταπλάκωσε κατά τον σεισµό εκείνο µία πολυκατοικία, που κατέρρευσε, καθώς και διάφορα έγγραφα που βρίσκονταν µέσα στο αυτοκίνητο. Πάλι καλά που δεν τον κατηγόρησαν ότι είχε παρανόµως σταθµεύσει το αυτοκίνητό του κοντά στην πολυκατοικία που κατέρρευσε... Και να του κόψουν και κανένα πρόστιµο!
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Προ µερικών ετών είχα διαβάσει για την περίπτωση µιας κοινωνιολόγου, συνεργάτιδας του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, που οδηγήθηκε στη φυλακή επειδή δεν είχε πληρώσει δύο παλαιότερες παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Είχε καταδικασθεί ερήµην, διότι παρά το γεγονός ότι είχε ενηµερώσει τις αρµόδιες Αρχές για αλλαγή διεύθυνσης (Αστυνοµία και εφορία), ήταν λογικό -για τα ελληνικά δηµοσιοϋπαλληλικά δεδοµένα- να µην τη βρουν. Και έτσι, όταν πήγε να βγάλει διαβατήριο, την έβαλαν στη φυλακή! Τι το ευκολότερο. Άλλο παράδειγµα.
Στις βουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 αγανακτισµένος πολίτης είχε αποστείλει σε blog κείµενο στο οποίο ανέφερε ότι όσοι χρωστάνε ΙΚΑ - ΤΕΒΕ - εφορία και εκκρεµούν καταδικαστικές αποφάσεις µην κάνουν τον κόπο να πάνε να ψηφίσουν, γιατί θα δουν -µάλλον θα ακούσουν- τα αποτελέσµατα των εκλογών από τα κρατητήρια. «Πήγε φίλος µου στην Καλλιθέα πριν λίγο να ψηφίσει και τα τσακάλια… τον “µπουζούριασαν”!..», ανέφερε στο κείµενό του ο συγκεκριµένος πολίτης. Ευτυχώς που ο άνθρωπος είχε κάνει ρύθµιση και µόλις θα άνοιγαν οι υπηρεσίες την… Τρίτη -µια και οι εκλογές γίνονται Κυριακή-, θα αφηνόταν ελεύθερος. Την αγωνία του όµως και την ταλαιπωρία του ποιος την καταλαβαίνει, αφού υπέστη όλη τη βάσανο που προβλέπεται... χειροπέδες, δακτυλικά αποτυπώµατα, προσαγωγή στη ΓΑ∆Α κ.λπ. κ.λπ. Έλα ντε! Και οι δύο περιπτώσεις τι αφορούν και ποιο είναι το συγκεκριµένο έγκληµα; Πενιχρά χρέη προς το ∆ηµόσιο από απλές τροχαίες παραβάσεις στην περίπτωση της πρώτης ταλαιπωρηθείσας. Για χρέη του δεύτερου, που είχε κάνει ήδη ρύθµιση, αλλά προφανώς η µία υπηρεσία είχε ενηµερώσει την άλλη µε τον… οδοντωτό! Με περιστέρι να έστελναν τα σχετικά ενηµερωτικά έγγραφα, θα είχαν φτάσει πιο γρήγορα!
Σε µία άλλη περίπτωση, φουκαράς πολίτης διεκτραγώδησε ως εξής το δικό του δράµα: «∆ουλεύω ως ελεύθερος επαγγελµατίας από το 2002. Το 2008 είχα κέρδη, τα οποία και δήλωσα χωρίς να αποκρύψω τίποτε! Ανήκω στην κατηγορία ελεύθερων επαγγελµατιών που φορολογούνται µε 45%. Επίσης, στον χώρο που δραστηριοποιούµαι πολλές φορές εκδίδεις το τιµολόγιο σήµερα... και πληρώνεσαι σε 6 µήνες (πληρώνεις και τον ΦΠΑ από την τσέπη σου), άρα φορολογούµαι και για χρήµατα που δεν έχω εισπράξει και θα εισπράξω το επόµενο έτος. Έως εδώ οκέι. Το 2008 δήλωσα όπως πάντα όλα µου τα έσοδα και έπρεπε να πληρώσω 45.000 εφορία, χρήµατα που δεν είχα και δανείστηκα προκειµένου να είµαι συνεπής. Έπρεπε να τα πληρώσω έως τέλος Απριλίου 2009 και τα πλήρωσα όλα 3 Μαΐου του ιδίου έτους. Το αποτέλεσµα; Το ελληνικό κράτος µε κάλεσε σε δίκη ως φοροφυγά! Βρήκα την απόδειξη πληρωµής στη ∆ΟΥ και τους πήρα τηλέφωνο. Στα κοµπιούτερ τους φάνηκε ότι δεν χρωστάω και ότι είµαι οκέι. Όταν τους ρώτησα “γιατι τότε µε εξευτελίζετε µε αυτόν τον τρόπο και µε πάτε σε δίκη;”, η απάντηση ήταν ότι έγινε από λάθος και ίσως συνέβη επειδή ήµουν εκπρόθεσµος (η αργοπορία ήταν 3 µόνο ηµέρες για αυτό το ευτελές ποσό)! “Αφού έγινε από λάθος -τους είπασταµατήστε τη διαδικασία”. “Όοοχι -µου είπαν- θα πας σε δίκη και θα αθωωθείς”!». Άλλο ένα περιστατικό που είχα αλιεύσει από την «Καθηµερινή» και περιέγραφε την ταλαιπωρία µιας Ελληνογερµανίδας που έχασε τη µητέρα της και έπρεπε να τακτοποιήσει τα κληρονοµικά. Πήγε στο δηµαρχείο Αθηνών µαζί µε τον αδελφό της και, όπως ανέφερε το ρεπορτάζ της εφηµερίδας, έχοντας τη γερµανική ληξιαρχική πράξη θανάτου µεταφρασµένη και πιστοποιηµένη, όπως και τα πιστοποιητικά γέννησης, το δικό της και του αδελφού της. Οπότε τα δύο αδέλφια ήρθαν αντιµέτωπα µε µια απόκοσµη αλήθεια: για το ελληνικό ∆ηµόσιο, τα δύο αδέλφια ήταν «ανύπαρκτα». «Στο δηµαρχείο η µητέρα µου είχε δηλώσει κάποτε τον γάµο της, όχι όµως τις γεννήσεις µας, ούτε βέβαια τον θάνατό της...».
Εις µάτην τούς έδειχναν τα γερµανικά πιστοποιητικά γεννήσεώς τους. «∆εν είναι καινούργια», διατείνονταν οι Έλληνες… Οι δύο πλευρές είχαν «χαθεί» στη µετάφραση: στη Γερµανία εκδίδεται άπαξ µε ισόβια ισχύ το πιστοποιητικό γεννήσεως, στην Ελλάδα όµως έχει καθορισµένη χρονική ισχύ. «Την πρώτη µέρα η προϊσταµένη ήταν κάθετη: δεν µας έδινε πιστοποιητικό “εγγυτέρων συγγενών”». Την εποµένη όµως η προϊσταµένη βρίσκει την ταλαιπωρούµενη Ελληνογερµανίδα στην είσοδο του δηµαρχείου, όπου είχε φτάσει προτού αυτό ανοίξει. «Λίγο το χαµόγελο, λίγο τα σπαστά µου ελληνικά, µε λυπήθηκε». Η συµβιβαστική λύση δόθηκε µε την υπογραφή µιας υπεύθυνης δήλωσης των δύο παιδιών ότι ήταν πράγµατι παιδιά της εκλιπούσας. «Μπορείτε να διαβάσετε το κείµενο της δήλωσης;», ρώτησε η υπάλληλος, που παρατηρούσε τη Χριστίνα να καταφεύγει συνεχώς στις σηµειώσεις της σε... greeklish. «Όχι», είπε δειλά εκείνη, φοβούµενη ότι η όλη συµφωνία θα κατέρρεε. «∆εν πειράζει. Πολλοί υπογράφουν χωρίς να γνωρίζουν τι!», απάντησε καθησυχαστικά η υπεύθυνη.
Να αναφέρω δύο ακόµη παράλογα µεν συµβάντα, αλλά του συνήθους µείγµατος ελληνικής βλακείας και ευθυνοφοβίας. Το ένα συνδέεται µε το τραγικό ναυάγιο του «Σάµαινα». Είναι η περίπτωση ενός ταξιτζή ναυαγού, του οποίου το ταξί βρισκόταν στον βυθό µαζί µε το πλοίο και η εφορία τού ζητούσε τις πινακίδες προκειµένου να τις καταθέσει τυπικώς, ενώ ο ίδιος ήταν επισήµως καταγεγραµµένος ως ναυαγός και το αυτοκίνητό του µαζί µε τα έγγραφα και τις πινακίδες αναπαύονταν στα βάθη του Αιγαίου! Από τηλεοράσεως, επίσης, είχαµε πληροφορηθεί και την εξής απίθανη περίπτωση: οι φορολογικές Αρχές απαιτούσαν από καταστραφέντα στον µεγάλο σεισµό των Αθηνών του Σεπτεµβρίου 1999 να τους προσκοµίσει τις πινακίδες του αυτοκινήτου του, που το καταπλάκωσε κατά τον σεισµό εκείνο µία πολυκατοικία, που κατέρρευσε, καθώς και διάφορα έγγραφα που βρίσκονταν µέσα στο αυτοκίνητο. Πάλι καλά που δεν τον κατηγόρησαν ότι είχε παρανόµως σταθµεύσει το αυτοκίνητό του κοντά στην πολυκατοικία που κατέρρευσε... Και να του κόψουν και κανένα πρόστιµο!
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
