Το τελευταίο διάστημα έχει επικεντρωθεί η συζήτηση στις προτάσεις που αναπτύσσονται με γνώμονα το μοντέλο της Ισπανίας για τη μείωση του ΦΠΑ σε σειρά προϊόντων. Ως επιχείρημα μάλιστα γίνεται επίκληση του προγράμματος της ΝΔ του 2019 που μεταξύ των φόρων που δήλωνε ότι θα μειώσει αναφερόταν και σε δύο συντελεστές του ΦΠΑ, 22% και 11%.

Επί της αρχής, μια κεντροδεξιά κυβέρνηση είναι υπέρ της μείωσης των φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών και η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη το έκανε και το κάνει αυτό πράξη σε πάνω από 60 φόρους, με χαρακτηριστική τη μείωση στον εισαγωγικό φόρο της πρώτης κλίμακας από το 22% στο 9% - επίσης μείωσε 5 μονάδες τις ασφαλιστικές εισφορές. Παράλληλα, μείωσε ή μηδένισε ειδικούς φόρους και ΦΠΑ σε σειρά δραστηριότητες, όπως αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Συνεπώς, η ΝΔ υπήρξε συνεπής στις βασικές της επιταγές για τους φόρους και συνεχίζει και με τον υπάρχοντα προϋπολογισμό, καθώς αυτός του 2025 προβλέπει τη μείωση 12 επιπλέον φόρων.

Πάμε τώρα στο σκέλος του ΦΠΑ. Προφανώς, ως βασική πολιτική η μείωση του ΦΠΑ είναι ορθή και για αυτό προβλεπόταν στο πρόγραμμά μας το 2019. Η πρόβλεψη όμως αυτή δεν υπήρξε το 2023 για τον απλούστατο λόγο ότι η μείωση του ΦΠΑ πρέπει να γίνει σε καιρούς κανονικότητας και όχι πληθωριστικής ανωμαλίας. Διότι σε καιρούς πληθωριστικής ανωμαλίας, η μείωση ΦΠΑ δεν περνά στον καταναλωτή αλλά απορροφάται από τον πληθωρισμό.

Κάπως έτσι κατέρρευσε και το παράδειγμα της Ισπανίας. Η Ισπανία μηδένισε τον ΦΠΑ από το 4% σε σειρά προϊόντων τον Ιανουάριο του 2023. Μέσα σε τρεις μήνες αυτή η μείωση απορροφήθηκε και ο πληθωρισμός της στα τρόφιμα ήταν υψηλότερος της Ελλάδας. Τελικώς, από τον Οκτώβριο του 2024 επανέφερε τον ΦΠΑ στο 2% και από την 1/1/25 στο αρχικό 4%. Συνεπώς, απέτυχε το μοντέλο και χάθηκαν έσοδα. Η Ελλάδα, αντιθέτως, επιλέγει τα χρήματα από τον ΦΠΑ, από το να τον μειώσει και να χαθεί στον πληθωρισμό, να τα επιστρέφει στους πιο ευάλωτους, όπως έπραξε έως τώρα.

Και κάτι ακόμα. Το 2019 τα άμεσα έσοδα ήταν στο 33% και τα έσοδα από τον ΦΠΑ στο 67% και σήμερα τα άμεσα έσοδα είναι στο 38% και τα έσοδα από τον ΦΠΑ στο 62%. Άρα βελτιώθηκε και ο δείκτης αναλογίας εισφορών υπέρ των «δίκαιων» έναντι των «άδικων» φόρων. Οι πειραματισμοί, λοιπόν, του ΠΑΣΟΚ, που στοιχίζουν 3 δισ., θα οδηγήσουν σε κενό εσόδων χωρίς όφελος για τον πολίτη.

Η κυβέρνηση θα συνεχίσει τη συνετή πολιτική μείωσης φόρων και σε στιγμές κανονικότητας προφανώς θα δει το σύνολο των φόρων και του ΦΠΑ. Μέχρι τότε όμως θα στηρίζει όχι θεωρητικά και με πειραματισμούς αλλά πρακτικά και με αποτελέσματα τους πολίτες και την κοινωνία.


*Δημοσιεύτηκε στην Απογευματινή