Ριμπολόβλεφ: Πρώτο βήμα ικανοποίησης για τον Ρώσο μεγιστάνα
Μονοπωλεί το ενδιαφέρον στην παγκόσμια αγορά Τέχνης η υπόθεση του Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ - Απορρίφθηκε η αίτηση του Οίκου Sotheby’s - Εγινε το πρώτο βήμα ικανοποίησης για τον Ρώσο μεγιστάνα
Δώδεκα εικοσιτετράωρα απομένουν για το πρώτο crash test που αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο των απαντήσεων, που εδώ και χρόνια αναζητούνται, σε μία από τις πιο κρίσιμες υποθέσεις που αφορά στην παγκόσμια αγορά Τέχνης.
Η 24η Ιουλίου θα είναι η πιο «θερμή» ημέρα του καλοκαιριού τόσο για τον Ρώσο μεγαλοεπενδυτή, συλλέκτη έργων Τέχνης και ιδιοκτήτη της ποδοσφαιρικής ομάδας Μονακό, Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, όσο και για τον κολοσσό του χρηματιστηρίου Τέχνης, Οίκο Sotheby’s.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, την ημέρα εκείνη έχει καθοριστεί μία πρώτη συνεδρίαση στο αμερικανικό δικαστήριο, όπου οι δικηγόροι των δύο πλευρών θα παρευρεθούν για να εκθέσουν τις απόψεις τους στην πολύκροτη υπόθεση, η οποία άρχισε από τον ισχυρό art dealer, Ιβ Μπουβιέ, πρώην σύμβουλο του Ριμπολόβλεφ. Την υπόθεση θα παρακολουθούν στενά και οι συνεργάτες του Γαλλοϊσραηλινού επιχειρηματία Patrick Drahi, ο οποίος στο τέλος του έτους εξαγοράζει τον Οίκο Sotheby’s έναντι 3,7 δισ. δολαρίων και... αυτός θα είναι και ο πρώτος πονοκέφαλος που καλείται να αντιμετωπίσει.
Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ
Ριμπολόβλεφ και Μπουβιέ συναντήθηκαν για πρώτη φορά περίπου 15 χρόνια πριν, όταν ο πρώτος είχε χάσει το πιστοποιητικό αυθεντικότητας από έναν πίνακα στον οποίο είχε επενδύσει χρήματα.
Ο Μπουβιέ είχε προσφερθεί να τον βοηθήσει, ελέγχοντας τίτλο και μεταβίβαση κυριότητας και υλοποιώντας, παράλληλα, κάθε διαδικασία μεταφοράς, μιας και δραστηριοποιούνταν στη μεταφορά και φύλαξη έργων Τέχνης με τις αποθήκες Freeports. Πρόκειται για παραρτήματα που διατηρούσε με την επωνυμία Natural Le Coultre σε διάφορα μέρη-φορολογικούς παραδείσους, από τη Σιγκαπούρη έως το Λουξεμβούργο. Μέσω των Freeports, οι αγοραπωλησίες έργων Τέχνης τελούνταν κάτω από πλήρη μυστικότητα και χωρίς να υπάρχει ο... μπελάς της φορολογίας.
O Ριμπολόβλεφ υπέβαλε μήνυση εναντίον του Μπουβιέ για νόθευση εγγράφου και απάτη και το 2015 ο Μπουβιέ συνελήφθη στο Μονακό με την κατηγορία της απάτης και συμμετοχής σε «ξέπλυμα» βρώμικου χρήματος. Οταν αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση, ο δικηγόρος του αρνήθηκε τις κατηγορίες, ισχυριζόμενος ότι πρόκειται για επιχειρηματική διαφορά μεταξύ των δύο ανδρών, λέγοντας μάλιστα ότι ο Ριμπολόβλεφ όφειλε χρήματα στον Μπουβιέ.
ΤΟ ΥΠΟΠΤΟ DEAL
Σε αυτό το σημείο είναι που η υπόθεση ξετυλίγει άλλο ένα, τυχόν, μεγάλο σκάνδαλο. Οταν ο Ριμπολόβλεφ σκόπευε να επενδύσει χρήματα σε έναν πίνακα του Modigliani είχε συναντήσει τον Σάντι Χέλερ, ο οποίος για χρόνια συμβουλεύει σε θέματα αγοράς Τέχνης τον ισχυρό hedge fund manager και διάσημο συλλέκτη έργων τέχνης Steve Cohen. Ο Χέλερ πρότεινε στον Ριμπολόβλεφ να αγοράσει τον πίνακα του Modigliani και ο Ριμπολόβλεφ ζήτησε να μάθει ποια θα μπορούσε να είναι η απαιτούμενη τιμή, καθώς γνώριζε πως επρόκειτο για μια πολύ καλή περίπτωση επένδυσης, με τεράστια αξία μεταπώλησης. Ο Χέλερ τού απάντησε ότι ο πίνακας θα μπορούσε να αγοραστεί γύρω στα 93 εκατ. δολάρια.
Οταν ο Ριμπολόβλεφ άκουσε το νούμερο, αντέδρασε έκπληκτος, διότι αν και ο Χέλερ και ο Κοέν δεν είχαν ιδέα, είχε ήδη... αγοράσει τον συγκεκριμένο πίνακα. Μάλιστα, η συναλλαγή είχε ήδη πραγματοποιηθεί μέσω του δικού του συμβούλου, του... Ερίκ Μπουβιέ, ο οποίος φέρεται -σύμφωνα με τις αγωγές του Ριμπολόβλεφ- ότι είχε εξαπατήσει για τα καλά τον πελάτη του. Ο Ριμπολόβλεφ είχε αγοράσει τον πίνακα έναντι 118 εκατ. δολαρίων. Γεγονός που μαρτυρούσε πως ο advisor του και οι ενδιάμεσοι dealers είχαν ανεβάσει την τιμή πάνω από 20 εκατ. δολάρια, πέρα φυσικά από τη μεσιτική τους αμοιβή. Σύμφωνα με τον Ριμπολόβλεβ, ο Μπουβιέ έλεγε ψέματα για το πόσο κόστιζε η απόκτηση των έργων Tέχνης και έβαζε στην τσέπη του τη διαφορά.
ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΡΙΝ
Σχετικά με το πώς ενεπλάκη στην υπόθεση ο Οίκος Sotheby’s, θα πάμε πίσω ένα χρόνο. Τον Οκτώβριο του 2018, o Ριμπολόβλεφ άσκησε αγωγή εναντίον του κολοσσού του χρηματιστηρίου Τέχνης, ύψους 380 εκατ. δολαρίων, υποστηρίζοντας ότι είχε ρόλο στην όλη υπόθεση. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η σχετική αγωγή, βοήθησε στη μεγαλύτερη απάτη με έργα Τέχνης στην ιστορία.
«Ο Οίκος Sotheby’s βοηθούσε τον Μπουβιέ ώστε να αποκτά ορισμένα έργα Τέχνης στις τιμές που οι πωλητές ήταν πρόθυμοι να δεχτούν και στη συνέχεια έπειθε τους ενάγοντες να πληρώσουν υπερβολικές τιμές για τα ίδια έργα. Ως αποτέλεσμα της απάτης αυτής, οι ενάγοντες είχαν συνεχή οικονομική ζημία και για τον λόγο αυτό ζητούν από το δικαστήριο να αποζημιωθούν σε ένα ποσό όχι μικρότερο των 380 εκατομμυρίων δολαρίων», αναφέρει ακόμη η αγωγή.
Από την πλευρά του, ο Οίκος Sotheby’s είπε πως πρόκειται για αβάσιμες κατηγορίες, θεωρώντας πως η υπόθεση αυτή έπρεπε να εκδικαστεί αποκλειστικά στην Ελβετία. Προχώρησε σε αίτηση στο αμερικανικό δικαστήριο για να μην εκδικαστεί η αγωγή στη Νέα Υόρκη, όμως πριν από μερικά εικοσιτετράωρα το αμερικανικό δικαστήριο απέρριψε την αίτησή του και θα προβεί στην εξέταση όλων των καταγγελιών που έχει κάνει ο Ριμπολόβλεφ εναντίον του οίκου.
Ο δικαστής ισχυρίζεται ότι θα δεχθεί να εκδικαστεί η υπόθεση στη Νέα Υόρκη, ενώ τρέχει, παράλληλα, στην Ελβετία και η αγωγή που είχε καταθέσει ο Sotheby’s εναντίον του Ριμπολόβλεφ το 2017, με τον τελευταίο να ισχυρίζεται ότι η αγωγή παραβιάζει το συμφωνητικό τους.
Η «ΠΑΣΑ» ΣΤΟΝ ΣΑΟΥΔΑΡΑΒΑ ΜΠΙΝ ΣΑΛΜΑΝ
Οταν ο πίνακας του Λεονάρντο Ντα Βίντσι με τίτλο «Ο Σωτήρας του κόσμου» εμφανίστηκε απρόσμενα προς πώληση στις 15 Νοεμβρίου 2017, συνέβη το μεγαλύτερο ταρακούνημα στο γήπεδο του παγκοσμίου χρηματιστηρίου Τέχνης. Η τελική του τιμή εκτοξεύθηκε στα 450 εκατ. δολάρια! Οχι μόνο ήταν το υψηλότερο ρεκόρ στα χρονικά, αλλά και η αφορμή για εντάσεις στο παρασκήνιο.
Στη συναλλαγή με μεταπράτη τον Οίκο Christie’s στη Νέα Υόρκη, αγοραστής ήταν ο Σαουδάραβας Μπιν Σαλμάν και το νέο «Λούβρο» στο Αμπου Ντάμπι, ενώ πωλητής ήταν ο Ρώσος κροίσος Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ, ο οποίος τότε είχε πάρει το «πράσινο φως» για το μεγάλο επενδυτικό σχέδιο στο νησί του Σκορπιού. Είχε αγοράσει τον πίνακα το 2013 προς 127,5 εκατομμύρια δολάρια.
Ο Οίκος Christie’s είχε κρατήσει κρυφή την τιμή της εκτίμησης (upon request), αλλά, όπως φάνηκε στη δημοπρασία, οι προσφορές ήταν στα 75 εκατ. δολάρια. Την ίδια ώρα υπήρχε έντονη φημολογία πως ο Ριμπολόβλεφ είχε αγοράσει το έργο από τον Ελβετό art dealer, Ιβ Μπουβιέ. Από επενδυτικής άποψης μπορεί κανείς να δει ξεκάθαρα πως ο Ριμπολόβλεφ στην τετραετία είχε κέρδος σχεδόν 223 εκατ. δολάρια. Αυτό σημαίνει πως είχε απόλυτη απόδοση 175%! Σύμφωνα με κύκλους συλλεκτών, underbidders ήταν τρεις ισχυροί Ρώσοι, ενώ είχε εκδηλωθεί αγοραστικό ενδιαφέρον και από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
ΤΟ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΤΩΝ PANAMA PAPERS
Οταν το 2016 η ειδική δημοσιογραφική ομάδα ICIJ (International Consortium of Investigative Journalists) αποκάλυψε το σκάνδαλο των Panama Papers, ο Ριμπολόβλεβ είχε συνεργασία με τη δικηγορική εταιρεία Mossack Fonseca, που εδρεύει στον Παναμά και φέρεται να παρείχε υπηρεσίες σε μεγιστάνες με στόχο τη δημιουργία εταιρειών offshore - καταφύγια ανεκτίμητων περιουσιακών στοιχείων.
Σύμφωνα με την ICIJ, μέσω της Mossack Fonseca, ο Ριμπολόβλεβ μεταβίβασε στην Xitrans Finance Ltd, offshore εταιρεία στις Παρθένους Νήσους (Virgin Islands), την κυριότητα πολλών σημαντικών assets με μεγάλη αξία μεταπώλησης, όπως έπιπλα στυλ Louis XVI, έργα και αντικείμενα Τέχνης. Οι μεγάλοι, όμως, πρωταγωνιστές ήταν οι πίνακες κατηγορίας blue-chip, που στα ταμπλό των διεθνών οίκων δημοπρασιών αγγίζουν τις υψηλότερες τιμές πώλησης, καταγράφοντας ασύλληπτες αποδόσεις. Ειδικότερα, βρέθηκαν έργα με υπογραφές Picasso, Van Gogh, Monet, Degas, Modigliani και Rothko, η αξία των οποίων αγγίζει το 1 δισ. δολάρια!
Χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί, μεταξύ των έργων που βρέθηκαν είναι και ο πίνακας του Modigliani για τον οποίο ο Ριμπολόβλεβ είχε ξοδέψει πάνω από 100 εκατ. δολάρια, καθώς και ένα έργο του Rothko, του οποίου η αξία ξεπερνά τα 200 εκατ. δολάρια.
Η αφορμή για την κίνησή του ήταν η διάλυση του γάμου με την Ελενα Ριμπολόβλεφ, η οποία τον Δεκέμβριο του 2008 είχε υποβάλει αγωγή διαζυγίου. Με σκοπό να αποκρύψει από εκείνη τους συγκεκριμένους πίνακες, μετέφερε μέσω της Xitrans Finance Ltd τα υπάρχοντά του από την Ελβετία, όπου ήταν εγκατεστημένο το ζευγάρι, στο Λονδίνο και στη Σιγκαπούρη.
Αν και δεν έχει διευκρινιστεί αν είχαν αγοραστεί από κοινού, σύμφωνα με το ελβετικό Δίκαιο καθένας από τους συζύγους δικαιούται ισόποσο μέρος της περιουσίας του ζεύγους, γεγονός που είχε ρίξει «λάδι στη φωτιά». Από την πλευρά του, ο Ριμπολόβλεφ αρνήθηκε τις κατηγορίες, λέγοντας ότι είναι παντελώς ανακριβείς.
