Ο Λιονέλ Μέσι γύρισε στο σπίτι του, όταν η εθνική Αργεντινής κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο, το 2022 στο Κατάρ. Οι σκηνές από όλες τις πόλεις της λατινοαμερικανικής χώρας υπήρξαν κατακλυσμιαίες, ενώ το καλοκαίρι στο νότιο ημισφαίριο έδινε στις στιγμές νιρβανική θέρμη. Το ερώτημα, όμως, είναι: βρήκε ξανά ο Μέσι την πατρίδα που άφησε 21 χρόνια πριν;

Η Γιάσμιν Γκαρσντ έζησε βίο παράλληλο με τον Μέσι. Δεν είχε ιδέα, στο αεροδρόμιο του Μπουένος Άιρες το φθινόπωρο του 2021, μία από τους 225.000 Αργεντινούς που έφυγαν μόνο εκείνο το έτος από τη χώρα, με προορισμό τις Ηνωμένες Πολιτείες και αρχικά τη Νότια Καλιφόρνια, ότι ανάμεσα στους 225.000 Αργεντινούς που έφευγαν για διαφορετικούς προορισμούς στα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη μόνο εκείνο το έτος, θα υπήρχε και ένα πιτσιρίκι που θα λογιζόταν ο κορυφαίος όλων των εποχών και, ύστερα από ένα τρομερό ταξίδι, εκπλήρωσε τις Γραφές και τις Προφητείες κατακτώντας το Παγκόσμιο Κύπελλο. Η Γιάσμιν διάβαζε... βουλωμένο γράμμα όταν ξεκίνησε το podcast “La Ultima Copa” για το δίκτυο ΜΜΕ NPR, που δημιουργήθηκε το 1970 και έχει τα κεντρικά γραφεία του στην Ουάσιγκτον.



Όταν η Γιάσμιν έφυγε από την Αργεντινή, υποσχέθηκε στον εαυτό της ότι θα επέστρεφε κάποια μέρα στην πατρίδα της. Καπνίζοντας στο γκαράζ του εργασιακού χώρου της και ακούγοντας κάντρι μουσική, η Γιάσμιν βρέθηκε παραδομένη στο νόστιμο ήμαρ, ψάχνοντας την ευκαιρία να γυρίσει πίσω στην πατρίδα της, τη γιαγιά της. Αυτός ο ξεριζωμός, που βίωσε και ο Λιονέλ Μέσι όταν έφυγε το 2001 με προορισμό τη Βαρκελώνη, την σημάδεψε βαθιά. “Όταν οι Μέσι είπαν στους ανθρώπους στο Ροζάριο ότι θα φύγουν, εκείνοι τούς ρώτησαν πού θα πήγαιναν. Και όταν απαντούσαν, «στην Μπαρτσελόνα», οι άνθρωποι απορούσαν. «Πού;»”, αφηγείται η Γιάσμιν στο parapolitika.gr για το τι συνέβαινε εκείνη την εποχή στη χώρα. "Πρέπει να κατανοήσεις ότι εκτός από το ότι δεν υπήρχαν τα μέσα ενημέρωσης και η πρόσβαση στις πληροφορίες που υπάρχουν τώρα, από την Αργεντινή λίγοι άνθρωποι έφευγαν”, συνέχισε.

Λιονέλ Μέσι: Το αντίτυπο της Οδύσσειας


Η Γιάσμιν Γκαρσντ αναγκάστηκε να κόψει τον ομφάλιο λώρο όταν ήταν πιτσιρίκα και να φύγει για έναν άγνωστο τόπο με το κραχ στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, που έστειλε την ανεργία στο 20% -κάτι που άλλαξε προσωρινά, διά στόματος του Προέδρου της Αργεντινής, Φερνάνδο δε λα Ρούα, ακόμα και το Σύνταγμα. Η Αργεντινή άλλαζε επί τα χείρω και εκείνη, παιδί δύο ακαδημαϊκών, ενός καθηγητή πανεπιστημίου και μίας δασκάλας. δεν μπορούσε να το ζήσει. Φεύγοντας, άφηνε πίσω τη γιαγιά της, που όπως λέει την μεγάλωσε, τον παππού της και τους φίλους της, οι οποίοι έπρεπε να παραμείνουν εκεί και να πιουν το πικρό ποτήρι, όχι μόνο του αποχωρισμού αλλά και, της επερχόμενης ανέχειας. Αυτό, για τους μετανάστες, μετατράπηκε σε μία τρόπον τινά εμπάθεια, όπως εκείνη που αντιμετώπιζε για χρόνια ο Μέσι όταν οι Αργεντινοί δεν δίσταζαν να τον πυροβολούν με τον πλέον σκαιό τρόπο, χωρίς να αντιλαμβάνονται καν πόσο τον πληγώνουν. Τον φώναζαν “Ισπανό”, κάτι που γινόταν μαχαιριά στην καρδιά για τον Αργεντινό, ο οποίος φανταζοταν το μέλλον του με τη φανέλα της “αλμπισελέστε” και το μετουσίωσε με περισσότερη αυταπάρνηση και θέληση από ό,τι θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί.



Ο κοινός παρονομαστής για τη Γιάσμιν και τον Μέσι είχε βρεθεί. Ας μη φανταστεί ο αναγνώστης ότι η αυτεπίγνωση εξέλιπε στην παρουσίαση και το κείμενο, η ίδια τρεις φορές κατά τη διάρκειά του ξεκαθάρισε ότι το κοινό της με έναν από τους μάγιστρους στο ποδόσφαιρο ήταν μόνο αυτή η επώδυνη φυγή. Ωστόσο, είχε τέτοια δυναμική, που συγκρίκωνε την ιστορία των ζωών τους και γι’ αυτό, ακόμα πριν πάρει την άδεια να βγει στον αέρα, αποφάσισε “να γράψω ένα κείμενο για τη μετανάστευση και το ποδόσφαιρο”. Αλλά, “δεν ήξερα τον τρόπο που θα το έκανα. Έχω ένα αντίτυπο της Οδύσσειας και όταν το είδα, σκέφτηκα ότι αυτή ήταν η ιστορία. Ένας ήρωας, όπως ο Οδυσσέας, που έφυγε και όταν επέστρεψε τελικά στο σπίτι διαπίστωσε ότι όλα έχουν αλλάξει”, σχολίασε. Ήταν έως και συγκινητικό που τον αποκάλεσε "Οδυσσέα" και όχι "Ουλίσες", όπως είναι γνωστός στις χώρες που μιλούν την αγγλική. 



“Μια πατρίδα που δεν είναι δική σου”

Η Γιάσμιν τελείωσε το podcast της κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2022, στο Κατάρ και μετά την κατάκτηση του τίτλου από την εθνική Αργεντινής, έκανε ένα έξτρα επεισόδιο για το πώς αντανακλά αυτή η επιτυχία στην ίδια. Στο τελευταίο επεισόδιο της κανονικής διάρκειας, απάντησε και σε μια ερώτηση που είχε κάνει αρχικά, “πώς επιστρέφεις στην πατρίδα σου;”. “Δεν επιστρέφεις”, ήταν το επιμύθιο, όχι επειδή όντως δεν γυρίζεις στο χώρο, αλλά επειδή αυτός ο χωροχρόνος ουδεμία σχέση έχει με εκείνον που άφησες όταν ήσουν παιδί. “Νομίζω ότι οι Αργεντινοί αντιμετωπίζουν με εμπάθεια αυτούς που φεύγουν, όταν πια επιστρέφουν”, σχολίασε συγκείμενα. “Ο Μέσι έγινε ο καμβάς για να αποτυπωθούν αυτά τα συναισθήματα”, συνέχισε.


Η Γιάσμιν Γκαρσντ

Η ίδια έζησε αυτήν την εμπειρία, του “Ultima Copa”, δηλαδή του τίτλου που έχει η εκπομπή, την οποία έκανε δις, και στα αγγλικά και στα ισπανικά, με πληρότητα. Στην αρχή “νόμιζα ότι δεν ήταν κάτι σημαντικό”, αλλά ο χρόνος υπήρξε απαράμιλλος ψυχολόγος, υπέρτερος κριτής. Όταν απάντησε στην ερώτηση για την επιστροφή στην πατρίδα, δεν έστησε τον ιστό της, τουλάχιστον ηθελημένα, ώστε να κρατήσει σε αγωνία το θεατή. “Έμαθα πολλά πράγματα κατά τη διάρκεια του podcast”, λέει τώρα και αυτό φαίνεται. Η παραδοχή ότι “δεν γυρίζεις ποτέ στο σπίτι” ήρθε στην πορεία, δεν υπήρχε ως συμπέρασμα στο μυαλό της πριν μπει στο στούντιο ή πριν ταξιδέψει στην Αργεντινή. Δεν υπήρχε καν όταν χαρακτήριζε τον Ντιέγκο Μαραντόνα, στο επεισόδιο που στήνει τη σύγκριση με τον Μέσι, ως “κόκορα έτοιμο για μάχη”, αναφερόμενη στη γλώσσα του σώματός του λίγο πριν την έναρξη του ιστορικού προημιτελικού με την Αγγλία, με το “χέρι του Θεού” και το έκπαγλου κάλλους σόλο μέσα σε μόλις πέντε λεπτά, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού, το 1986. “Ο Μέσι είναι πολύ διαφορετικός από τον Μαραντόνα, είναι αποφασιστικός και προσδιοριστικός, και είχα ως στόχο να το δείξω αυτό”.



Ο οδηγός Uber από τη Δομινικανή Δημοκρατία


Η Γιάσμιν, εν τέλει, διέβη ένα συναισθηματικό Ρουβίκωνα, που την έκανε πολλάκις ράκος. “Έκλαψα πολύ κατά τη διάρκεια του podcast”, λέει τώρα, ένα χρόνο μετά, ενδεχομένως περήφανη εσωτερικά για το ότι αυτή η εκπομπή ήρθε να συνδυαστεί με την κατάκτηση του παγκόσμιου τίτλου. Ειρήσθω εν παρόδω -και δεν θα ήταν δυνατόν να γίνει διαφορετικά, αρκεί να ακούσεις αυτήν την πολύχρωμη φωνή- δηλώνει “θαυμάστρια της ελληνικής μυθολογίας”, ενώ, προς τέρψη του ακροατή της, αναφέρεται από τη Νέα Υόρκη στο ποίημα του Καβάφη, “Ιθάκη”, μιλώντας για εκείνη την πατρίδα που δεν υπάρχει πια, αλλά και συμφωνώντας πως η πορεία, όντως, είναι σημαντική.



Ακούγεται ένας αχνός λυγμός όταν μιλάει για τη διαδρομή στο αεροδρόμιο και τα χρήματα που έκρυψε η μητέρα της σε σακούλα μέσα στα ρούχα της και πίσω από το κόκκινο παλτό της, για τα νεύρα της στο ταξί. Μιλάει με το ζόρι για το θάνατο της γιαγιάς της, αλλά περισσότερο, όπως ομολογεί, “΄έκλαψα όταν μίλησα για την πατρίδα που δεν υπάρχει πια”. Όπως όλα τα διώνυμα, αυτό το βασανιστήριο που υπέστη, χωρίς καν να το φαντάζεται στην αρχή, “λειτούργησε πολύ θεραπευτικά”. Η πατρίδα, αφήνει να εννοηθεί, υπάρχει πάντα στο μυαλό και το αριστερό μέρος του στέρνου, αλλά “υπάρχουν άνθρωποι που έφυγαν και πια δεν έχουν την υπομονή ακόμα και να γυρίσουν πίσω”, όπως συμπεραίνει, λέγοντας ότι οι ίδιοι έχουν βαθιά στο συνειδητό τους την πεποίθηση ότι το μέρος από το οποίο έφυγαν εξαφανίστηκε. “Όταν έκανα την εκπομπή, βρέθηκα σε ένα ταξί Uber και ο οδηγός είναι από τη Δομινικανή Δημοκρατία. Πλέον, έχει την ευχέρεια να επιστρέψει, να βρει τους συγγενείς του, αλλά μου εξομολογήθηκε ότι δεν είναι σίγουρος αν θέλει να το κάνει”.

Ο τίτλος, “La Ultima Copa”, υποδήλωνε ότι ο Λιονέλ Μέσι θα έπαιζε το τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλό του, ωστόσο είναι ακόμη “παρών” στην Εθνική, θα παίξει στο Copa America του 2024, που θα γίνει στις Ηνωμένες Πολιτείες (20 Ιουνίου-14 Ιουλίου) και από εκεί και ύστερα θα απέχει μόλις δύο χρόνια του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Η Γιάσμιν τον έχει δίπλα της, όσο, δίπλα, βεβαίως, είναι το ΜαΙάμι από τη Νέα Υόρκη, οπότε ενδεχομένως να μπορεί να κανονίσει κάποιο ταξίδι τον ερχόμενο Ιούνιο. Η ίδια εκτιμά ιδιαιτέρως τον τρόπο που παίζει “είναι οικονομικός και έξυπνος, πολλοί τον κατηγορούσαν όταν περπατούσε στο γήπεδο, αλλά εκείνος παρατηρούσε, ξέρει τι κάνει”, όταν ο υπογράφων τής είπε ότι μετά τον τελικό “αν ρωτούσα τον Μέσι για πυρηνική φυσική και μου απαντούσε, θα νόμιζα ότι λέει αλήθεια”.



Οπότε το “Ultima Copa” δεν είναι ακριβώς... ultima, ή τουλάχιστον ενδέχεται να μην αποδειχθεί τέτοιο. Και αυτό πρέπει να είναι ευεργετικό για τη Γιάσμιν, διότι, σίγουρη καθώς είναι ότι εκείνο το μέρος που περιδιάβαζε παιδί ενδεχομένως να μην υπάρχει πια, μπορεί, ακριβώς όπως με τη συμμετοχή του Μέσι και το διαφαινόμενο “αντίο” του στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, να μην είναι η τελική απάντηση.