Steven Cohen: Ο hedge fund manager που ήταν λαγωνικό και τα κέρδη από τις πωλήσεις έργων τέχνης του Basquiat - Προ των πυλών και το πρώτο crash test στην ελληνική αγορά

Πώς θα αισθανόταν ένας επενδυτής αν έβαζε 100 ευρώ σε μια μετοχή στο ταμπλό της χρηματαγοράς και μακροπρόθεσμα είχε κέρδη άνω των 100.000 ευρώ;  Κάπως έτσι «το ζουν» οι επενδυτές της αγοράς τέχνης. Όταν ο δισεκατομμυριούχος hedge fund manager, Steven Cohen, αποφάσισε να ρευστοποιήσει μία από τις πιο σημαντικές «μετοχές» που κρατούσε στο χαρτοφυλάκιο του, κανείς δεν φανταζόταν τις ασύλληπτες αποδόσεις που θα έρχονταν. Ο πίνακας του Jean-Michel Basquiat με τίτλο La Hara - ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της τέχνης του Basquiat - είχε εμφανιστεί σε δημοπρασία το 1989 σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s. H τιμή που πωλήθηκε ήταν 341.000 δολάρια. Αμέσως μετά, ο Cohen απέκτησε τον πίνακα σε ιδιωτική συλλογή. Πόνταρε και… κέρδισε.

Αποδόσεις που ξεπερνούν τις προσδοκίες

28 χρόνια αργότερα, το 2017, ο Cohen αποφασίζει να πουλήσει. Το La Hara εμφανίζεται σε δημοπρασία μεταπολεμικής και σύγχρονης τέχνης του οίκου Christie’s στη Νέα Υόρκη και αγγίζει 35 εκατ. δολάρια! Επενδυτικά, η πορεία αυτή θεωρείται άκρως εντυπωσιακή και η επιλογή του πίνακα, όχι μόνο αποδείχθηκε η πιο ασφαλή, αλλά και η πιο ιδανική επενδυτικά, αφού στα 28 χρόνια, με ανατοκισμό, έφερε ετήσια απόδοση 18%. Χωρίς ανατοκισμό η ετήσια απόδοση του πίνακα υπολογίζεται στο 363%. Αν πάλι το δούμε σε όλη τη διάρκεια των χρόνων, το έργο έφερε απόδοση πάνω από 10 χιλιάδες τοις εκατό (10.163, 93%).

Ασφαλώς και η κίνηση αυτή ανέβασε τη ζήτηση για την αγορά έργων του Basquiat. Ένα άλλο παράδειγμα απόδοσης για έργο του Basquiat είναι το «Grillo». Είχε αγοραστεί το 1999 προς 933.903 ευρώ και μεταπωλήθηκε το 2007 προς 6.545.440 ευρώ!  Σε απόλυτα μεγέθη αυτό ερμηνεύεται με κέρδος 600%. Σε ετήσια βάση, ο πίνακας κατέγραφε 27,5% κέρδος με ανατοκιζόμενο επιτόκιο. Αν αναλογιστεί κανείς ότι εκείνη την εποχή το Euribor ποτέ δεν είχε ξεπεράσει το 5%, η αγορά τέχνης αποδείχθηκε πως ήταν σαφώς πιο ελκυστική επένδυση. Η μικρότερη τιμή που είχε εκείνο το διάστημα ήταν η ελάχιστη 2,076% το 2004 και η μέγιστη 4,863% το 2000.

Νέα έργα στον οίκο Sotheby’s

Αυτή την εβδομάδα έχει ξεκινήσει το bidding για δύο πολύ σημαντικά έργα του Basquiat που εμφανίστηκαν στο ταμπλό του οίκου Sotheby’s. Πρόκειται για το Foo με χρονολογία το 1982 και τιμή εκτίμησης 600.000 με 800.000 δολάρια και ένα άτιτλο με τιμή εκτίμησης 10 με 15 εκατ. δολάρια. Και τα δύο θεωρούνται αντιπροσωπευτικά έργα του με περιθώριο ανόδου.

H πρώτη έκθεση Basquiat στην ελληνική αγορά

Ο Basquiat δεν είναι άγνωστος στους Ελληνες επενδυτές. Απεναντίας, κατά τα χρόνια της μνημονιακής κρίσης οι μεγάλοι παίκτες του ελληνικού χρηματιστηρίου (επιχειρηματίες, τραπεζίτες, εφοπλιστές, μάνατζερ εταιρικών συλλογών τέχνης) άρχισαν να στρέφονται σε διεθνή ονόματα. Στην κατηγορία της σύγχρονης τέχνης είχαν δει πως ο Basquiat είναι blue chip μετοχή και πως στο μέλλον θα είχε ένα καλό περιθώριο ανόδου. Σήμερα, η γκαλερί The Intermission, σε συνεργασία με την Galerie Enrico Navarra, επιχειρούν να κάνουν ένα τολμηρό βήμα στη πρωτογενή αγορά και να παρουσιάσουν την πρώτη έκθεση έργων του Basquiat στην Ελλάδα, με τίτλο Untitled.

Τα εγκαίνια θα γίνουν στις 22 Μαΐου και θα παρουσιαστούν έργα από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 έως το 1987, σχέδια σε χαρτί, έργα με κοινωνικοπολιτικά μηνύματα, και hip hop ρίμες, κ.α. Μην ξεχνάμε, πως τα έργα του Basquiat δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του ’80 στην Αμερική, τότε που αναπτύχθηκε το graffiti, η ποπ αρτ, και η ραπ, στοιχεία που μαζί με τον πρόωρο θάνατο του και τη στενή του σχέση με τον θρύλο της Ποπ Αρτ, Andy Warhol ανέβασαν τη ζήτηση και τις την πορεία των τιμών του.