Το χρονικό της υπόθεσης Μενέντεζ: Από τις αποτρόπαιες δολοφονίες του 1989 στη συγκλονιστική ανατροπή της ποινής
Από το έγκλημα που συγκλόνισε τις ΗΠΑ στις νέες εξελίξεις
Τα ντοκιμαντέρ των Peacock και Netflix για τα αδέλφια Μενέντεζ που κρατούν την υπόθεση των δύο δολοφονιών "ζωντανή"

Η υπόθεση των αδελφών Μενέντεζ συγκλόνισε τις ΗΠΑ και τον κόσμο το 1989 και εξακολουθεί 36 χρόνια μετά να απασχολεί την κοινή γνώμη. Ο Έρικ και ο Λάιλ Μενέντεζ καταδικάστηκαν σε 50 χρόνια κάθειρξη έως ισόβια με δυνατότητα αποφυλάκισης υπό όρους για τη δολοφονία των γονιών τους το 1989. Η απόφαση σημαίνει ότι τα αδέρφια θα μπορούσαν κάποια μέρα να αποφυλακιστούν - σχεδόν τρεις δεκαετίες αφότου καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη χωρίς αναστολή για τις δολοφονίες του Χοσέ και της Κίτι Μενέντεζ στο σπίτι τους στο Μπέβερλι Χιλς.
Διαβάστε: Αδελφοί Μενέντεζ: Ξεκινά η επανεξέταση της ποινής 35 χρόνια μετά την άγρια δολοφονία των γονιών τους - Η ελπίδα αποφυλάκισης και οι τρεις νομικές οδοί
Ο Έρικ και ο Λάιλ παραδέχτηκαν τις δολοφονίες, αλλά υποστήριξαν ότι οι δολοφονίες ήταν αυτοάμυνα, αφού υπέστησαν χρόνια ψυχολογικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης από τον πατέρα τους. Η υπεράσπισή τους έχει υποστηριχθεί από πολλά μέλη της οικογένειάς τους, τα οποία έχουν καταθέσει για να ζητήσουν την απελευθέρωσή τους. Τώρα, το αρμόδιο συμβούλιο για τις αποφυλακίσεις της πολιτείας της Καλιφόρνια πρέπει να αποφασίσει εάν θα συναινέσει στην αποφυλάκιση των αδελφών υπό όρους. Μια ακρόαση έχει προγραμματιστεί για τις 13 Ιουνίου στο πλαίσιο μιας ξεχωριστής αίτησης αποφυλάκισης από τα αδέλφια Μενέντεζ.
Το χρονικό της υπόθεσης Μενέντεζ
Ας ρίξουμε μια ματιά στο χρονοδιάγραμμα της υπόθεσης που διαρκεί δεκαετίες.
Αύγουστος 1989: Ο Χοσέ Μενέντεζ, στέλεχος της RCA Records, και η σύζυγός του Κίτι Μενέντεζ, πυροβολούνται και τραυματίζονται θανάσιμα στην έπαυλή τους στο Μπέβερλι Χιλς. Ο Λάιλ καλεί το 911 (σ.σ. η αμερικανική Άμεσος Δράσις) και λέει: «Κάποιος σκότωσε τους γονείς μου».
Μάρτιος 1990: Ο Λάιλ συλλαμβάνεται από την αστυνομία και ο Έρικ παραδίδεται λίγο αργότερα, αφού ομολόγησε την ενεργό συμμετοχή στα φονικά στον ψυχοθεραπευτή τους. Κατηγορούνται και οι δύο για φόνο πρώτου βαθμού.
Ιούλιος 1993: Οι αδελφοί Μενέντεζ δικάζονται σε δικαστήριο του Λος Άντζελες, με ξεχωριστό σώμα ενόρκων για τοn καθένα, σε μια δίκη που μεταδόθηκε τηλεοπτικά από το Court TV. Οι εισαγγελείς υποστηρίζουν ότι σκότωσαν τους γονείς τους για οικονομικό όφελος. Οι δικηγόροι υπεράσπισης των αδελφών παραδέχονται ότι σκότωσαν τους γονείς τους, αλλά υποστηρίζουν ότι ενήργησαν από αυτοάμυνα έπειτα από χρόνια συναισθηματικής, ψυχολογικής και σεξουαλικής κακοποίησης από τον πατέρα τους.
Ιανουάριος 1994: Και τα δύο σώματα ενόρκων βρίσκονται σε αδιέξοδο και δεν μπορούν να καταλήξουν σε ετυμηγορία και οι δίκες σταματούν.
Οκτώβριος 1995: Ξεκινά η επανάληψη της δίκης των αδελφών Μενέντεζ από ένα σώμα ενόρκων. Αυτή τη φορά, πολλά από τα στοιχεία υπεράσπισης σχετικά με τη σεξουαλική κακοποίηση αποκλείονται από το δικαστήριο, σύμφωνα με τους συνηγόρους υπεράσπισης.
Μάρτιος 1996: Το δικαστήριο καταδικάζει και τους δύο αδελφούς για φόνο πρώτου βαθμού.
Ιούλιος 1996: Τα αδέρφια καταδικάζονται σε ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα αποφυλάκισης υπό όρους.
Μάιος 2023: Στη σειρά ντοκιμαντέρ Peacock «Menendez + Menudo: Boys Betrayed», o Άντζελο Γκαρσία, ένα πρώην μέλος του boy band Menudo (του οποίου μέλος υπήρξε και ο Ρίκι Μάρτιν), καταθέτει σε ένορκη κατάθεση ότι βιάστηκε από τον Χοσέ Μενέντεζ όταν ήταν περίπου 14 ετών. Οι συνήγοροι των αδελφών Μενέντεζ καταθέτουν αίτηση habeas corpus, ζητώντας από το δικαστήριο να επανεξετάσει την καταδίκη και την ποινή υπό το φως νέων στοιχείων από το μέλος του συγκροτήματος Menudo και από μια επιστολή που έγραψε πριν από τις δολοφονίες ο Έρικ σχετικά με την κακοποίησή του. Οι δικηγόροι ζητούν από το δικαστήριο είτε να ακυρώσει την καταδίκη και την ποινή των αδελφών Μενέντεζ είτε να επιτρέψει μια νέα ακρόαση στην οποία μπορούν να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία, αναφέρει το έγγραφο των συνηγόρων. Το γραφείο του Εισαγγελέα της Κομητείας του Λος Άντζελες είχε ανακοινώσει ότι εξετάζει την αίτηση.
Σεπτέμβριος 2024: Το Netflix κυκλοφορεί το αστυνομικό δράμα «Monsters: The Lyle and Erik Menendez Story», μια σειρά εννέα επεισοδίων που δημιουργήθηκε από κοινού από τους Ryan Murphy και Ian Brennan και αφορά τις δολοφονίες. «(Η σειρά) ενδιαφέρεται περισσότερο να μιλήσει για το πώς δημιουργούνται τα τέρατα παρά για το πώς γεννιούνται», λέει ο Murphy κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης σε πάνελ σε μια πρώιμη προβολή του πρώτου επεισοδίου της σειράς, σύμφωνα με το Netflix. «Προσπαθούμε να μην το κρίνουμε πολύ αυτό, επειδή προσπαθούμε να καταλάβουμε γιατί έκαναν κάτι, αντί για την πράξη του να κάνουν κάτι». Σε μια δήλωση που κοινοποίησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η σύζυγός του, ο Έρικ Μενέντεζ κατηγορεί την εκπομπή ότι απεικονίζει «φρικτά και κραυγαλέα ψέματα» και ότι επιστρέφει σε «μια εποχή όπου η εισαγγελία έχτιζε μια αφήγηση βασισμένη σε ένα σύστημα πεποιθήσεων ότι οι άνδρες δεν κακοποιούνταν σεξουαλικά και ότι οι άνδρες βίωναν το τραύμα του βιασμού διαφορετικά από τις γυναίκες».
5 Οκτωβρίου 2024: Ο Εισαγγελέας της Κομητείας του Λος Άντζελες, Τζορτζ Γκασκόν, λέει στο CNN ότι «ανησυχούσε ολοένα και περισσότερο για το γεγονός ότι ήταν κρίσιμο να εξετάσουμε τα νέα στοιχεία», που παρουσίασε η υπεράσπιση. Σημειώνει ότι οι καιροί έχουν αλλάξει όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο το κοινό και τα δικαστήρια αντιμετωπίζουν τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ευαισθησία μας απέναντι στη σεξουαλική επίθεση είναι πολύ πιο σημαντική σήμερα», λέει. «Έχει σαφώς διαπιστωθεί ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να δεχθούν σεξουαλική επίθεση. Νομίζω ότι πριν από 35 χρόνια οι πολιτισμικοί κανόνες ήταν λίγο διαφορετικοί. […] Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα δικαστήριο ενόρκων σήμερα θα εξέταζε αυτήν την υπόθεση πιθανώς πολύ διαφορετικά από ό,τι ένα δικαστήριο ενόρκων πριν από 35 χρόνια». Σημειώνει επίσης ότι οι εκπομπές και οι ταινίες σχετικά με την υπόθεση είχαν αντίκτυπο. «Ειλικρινά, αν δεν υπήρχε το ντοκιμαντέρ, πιθανότατα δεν θα μιλούσαμε σε αυτό το σημείο», είπε. «Μπορεί να μιλήσουμε αργότερα, αλλά αυτό σίγουρα έχει αυξήσει την προσοχή του κοινού και γι' αυτό λέμε δημόσια πού βρισκόμαστε».
16 Οκτωβρίου 2024: Πάνω από 20 συγγενείς των αδελφών Μενέντεζ ανακοινώνουν μια συμμαχία που καλεί τις αρχές να επανεξετάσουν την υπόθεση και είτε να ακυρώσουν τις καταδίκες τους και να διεξαγάγουν νέα δίκη είτε να τις εκδικάσουν εκ νέου υπό το φως στοιχείων που υποδηλώνουν ότι τα αδέρφια ήταν θύματα κακοποίησης από τον πατέρα τους.
24 Οκτωβρίου 2024: Ο Γκασκόν συνιστά σε έναν δικαστή να εκδικάσει εκ νέου τους αδελφούς, αφήνοντας το επόμενο βήμα της διαδικασίας λήψης απόφασης σε έναν δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου του Λος Άντζελες.
18 Νοεμβρίου 2024: Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ, λέει ότι θα αναβάλει την απόφασή του για την απονομή χάριτος στους Λάιλ και Έρικ Μενέντεζ μέχρι ο νεοεκλεγείς εισαγγελέας της κομητείας του Λος Άντζελες να ολοκληρώσει την εξέταση της υπόθεσης. «Ο κυβερνήτης σέβεται τον ρόλο του εισαγγελέα στη διασφάλιση της απονομής δικαιοσύνης και αναγνωρίζει ότι οι ψηφοφόροι έχουν εμπιστευτεί τον εκλεγμένο εισαγγελέα (Νάθαν) Χόχμαν να εκτελέσει αυτήν την ευθύνη», αναφέρει το γραφείο του Νιούσομ. «Ο κυβερνήτης θα ανατρέξει στην εξέταση και ανάλυση της υπόθεσης Μενέντεζ από τον εκλεγμένο εισαγγελέα πριν λάβει οποιεσδήποτε αποφάσεις χάριτος».
10 Μαρτίου 2025: Ο νεοεκλεγείς Εισαγγελέας της Κομητείας του Λος Άντζελες, Νάθαν Χόχμαν, ζητεί από το δικαστήριο να αποσύρει την αίτηση επαναφοράς που υπέβαλε πέρυσι ο προκάτοχός του, ο οποίος υποστήριξε την καταδίκη των αδελφών σε ποινή που θα τους καθιστούσε επιλέξιμους για αποφυλάκιση υπό όρους. Η κίνηση αυτή έρχεται ένα μήνα αφότου ο Χόχμαν δήλωσε ότι αντιτάχθηκε στο αίτημα των αδελφών για νέα δίκη. Ο Χόχμαν αποκαλεί τον ισχυρισμό περί αυτοάμυνας «κατασκευασμένο» και λέει ότι τα αδέρφια επέδειξαν «έλλειψη αποδοχής της ευθύνης για τις δολοφονικές τους πράξεις». Προτρέπει το δικαστήριο να εξετάσει αυτό που, όπως λέει, ήταν μια σειρά από ψέματα που ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια της δίκης και διατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια των τριών δεκαετιών που παρέμειναν πίσω από τα κάγκελα.
11 Απριλίου 2025: Ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου της Κομητείας του Λος Άντζελες, Michael Jesic, αποφασίζει ότι οι ακροάσεις για την επανάληψη της ποινής των Έρικ και Λάιλ Μενέντεζ μπορούν να συνεχιστούν παρά την αντίθεση του Χοχμαν, λέγοντας ότι έχει πλήρη εξουσία να προχωρήσει στην επανάληψη βάσει ενός νόμου της Καλιφόρνια που ψηφίστηκε το 2023 και επιτρέπει σε ένα δικαστήριο να ανακαλέσει μια ποινή και να ξεκινήσει την επανάληψη ανά πάσα στιγμή.
13 Μαΐου 2025: Ο Γέσιτς καταδικάζει τους Έρικ και Λάιλ Μενέντεζ σε ποινές 50 ετών έως ισόβια κάθειρξη - καθιστώντας τους άμεσα επιλέξιμους για αποφυλάκιση υπό όρους. Κατά τη διάρκεια της ακρόασης, ο Γέσιτς λέει ότι δεν υπονοεί ότι πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι, αλλά «μια μέρα θα πρέπει να έχουν αυτή την ευκαιρία». «Εξαρτάται πλέον από την επιτροπή αποφυλάκισης υπό όρους και τον κυβερνήτη της Καλιφόρνια», λέει ο Τζέσικ. Το CNN επικοινώνησε με το γραφείο του κυβερνήτη και την επιτροπή αποφυλάκισης υπό όρους της πολιτείας για σχόλια σχετικά με την απόφαση. Το συμβούλιο θα μπορούσε είτε να απορρίψει το αίτημά τους για αποφυλάκιση είτε να συστήσει στον κυβερνήτη την χορήγηση αποφυλάκισης υπό όρους. Εάν το συμβούλιο συστήσει τη χορήγηση αποφυλάκισης υπό όρους, η απόφαση θα ληφθεί από τον Νιούσομ.