Παγκόσμια απειλή για την υγεία η κρίση των πλαστικών - Tο ετήσιο κόστος των 1,5 τρισ. δολαρίων
Η ρύπανση από πλαστικά έχει εκτοξευτεί στα ύψη
Η νέα έκθεση προειδοποιεί πως τα πλαστικά απειλούν την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον σε κάθε στάδιο, μέσω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, των τοξικών χημικών και των μικροπλαστικών που εισέρχονται στον οργανισμό

Ένα από τα πιο διαδεδομένα υλικά της σύγχρονης εποχής, το πλαστικό, εξελίσσεται σε μια σιωπηλή αλλά εκρηκτική απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Επιστήμονες κρούουν ξανά τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις των πλαστικών, τα οποία χαρακτηρίζονται ως «σοβαρός, αυξανόμενος και υποτιμημένος κίνδυνος» τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τον πλανήτη. Όπως επισημαίνεται σε νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet, η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια παγκόσμια «κρίση πλαστικών» που συνδέεται με πλήθος ασθενειών, πρόωρους θανάτους και τεράστιο οικονομικό κόστος, το οποίο εκτιμάται σε τουλάχιστον 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.
Διαβάστε: Αλλάζουν τα δεδομένα για την μόλυνση των ωκεανών: Επιστήμονες στην Ιαπωνία δημιούργησαν πλαστικό που διαλύεται εντός ωρών στη θάλασσα
Τα πλαστικά επίσης θέτουν σε κίνδυνο τους ανθρώπους και τον πλανήτη σε κάθε στάδιο, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία επισημαίνει τη ρύπανση του αέρα, την έκθεση σε τοξικές χημικές ουσίες καθώς και τα μικροπλαστικά που καταλήγουν στο σώμα μας. Επίσης, συμβάλλουν στην αναπαραγωγή των κουνουπιών που μεταφέρουν μολυσματικές ασθένειες. Η μελέτη, δημοσιεύθηκε πριν από τον έκτο και πιθανότατα τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ των χωρών για τη σύναψη μιας νομικά δεσμευτικής παγκόσμιας συνθήκης για τα πλαστικά με σκοπό την αντιμετώπιση της κρίσης.
Οι χώρες διαφωνούν έντονα για τον περιορισμό των πλαστικών. Περίπου 100 κράτη υποστηρίζουν πως πρέπει να υπάρχει ανώτατο όριο παραγωγής, ωστόσο πετρελαϊκές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία διαφωνούν, λέγοντας πως η λύση βρίσκεται στην ανακύκλωση και όχι στη μείωση παραγωγής. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Guardian, σε αντίθεση με το χαρτί, το γυαλί, τον χάλυβα και το αλουμίνιο, τα χημικά πολύπλοκα πλαστικά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν εύκολα. «Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο κόσμος δεν μπορεί να ανακυκλώσει το δρόμο του προς την έξοδο από την κρίση της πλαστικής ρύπανσης», τονίζεται και στην έκθεση.
Σημειώνεται πως περισσότερο από το 98% των πλαστικών παράγεται από ορυκτό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα. Η ενεργοβόρα διαδικασία παραγωγής οδηγεί στην κλιματική κρίση, καθώς απελευθερώνει περίπου 2 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως - περισσότερο από τις εκπομπές της Ρωσίας, που είναι ο 4ος μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο. Επίσης, επισημαίνεται πως περισσότερα από 16.000 χημικά χρησιμοποιούνται στα πλαστικά, τα οποία συνδέονται και με τις επιπτώσεις της υγείας των ανθρώπων, αναφέρει η έκθεση.
Τα πλαστικά απόβλητα συχνά διασπώνται και σε μικρο- και νανοπλαστικά, τα οποία εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του νερού, της τροφής και της αναπνοής. Τα σωματίδια αυτά έχουν βρεθεί στο αίμα, στον εγκέφαλο, στο μητρικό γάλα, στον πλακούντα, στο σπέρμα και στον μυελό των οστών.
Διαβάστε: Αλλάζουν τα δεδομένα για την μόλυνση των ωκεανών: Επιστήμονες στην Ιαπωνία δημιούργησαν πλαστικό που διαλύεται εντός ωρών στη θάλασσα
Τα πλαστικά πλήττουν σοβαρά την υγεία και την οικονομία
Η κρίση αυτή δεν αφορά μόνο την απόρριψη των πλαστικών, αλλά ξεκινά από την ίδια την παραγωγή τους, η οποία έχει αυξηθεί εκθετικά τις τελευταίες δεκαετίες – πάνω από 200 φορές από το 1950 – και αναμένεται να αγγίξει το 1 δισ. τόνους ετησίως έως το 2060, κυρίως λόγω της αλματώδους αύξησης των πλαστικών μιας χρήσης. Η ρύπανση από πλαστικά έχει εκτοξευτεί στα ύψη, με 8 δισ. τόνους να ρυπαίνουν πλέον ολόκληρο τον πλανήτη, από την κορυφή του Έβερεστ μέχρι τη βαθύτερη τάφρο του ωκεανού. Μάλιστα, επισημαίνεται πως λιγότερο από το 10% του πλαστικού ανακυκλώνεται.Τα πλαστικά επίσης θέτουν σε κίνδυνο τους ανθρώπους και τον πλανήτη σε κάθε στάδιο, σύμφωνα με την έκθεση, η οποία επισημαίνει τη ρύπανση του αέρα, την έκθεση σε τοξικές χημικές ουσίες καθώς και τα μικροπλαστικά που καταλήγουν στο σώμα μας. Επίσης, συμβάλλουν στην αναπαραγωγή των κουνουπιών που μεταφέρουν μολυσματικές ασθένειες. Η μελέτη, δημοσιεύθηκε πριν από τον έκτο και πιθανότατα τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ των χωρών για τη σύναψη μιας νομικά δεσμευτικής παγκόσμιας συνθήκης για τα πλαστικά με σκοπό την αντιμετώπιση της κρίσης.
Τα ενδεχόμενα του περιορισμού του πλαστικού
Οι χώρες διαφωνούν έντονα για τον περιορισμό των πλαστικών. Περίπου 100 κράτη υποστηρίζουν πως πρέπει να υπάρχει ανώτατο όριο παραγωγής, ωστόσο πετρελαϊκές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία διαφωνούν, λέγοντας πως η λύση βρίσκεται στην ανακύκλωση και όχι στη μείωση παραγωγής. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Guardian, σε αντίθεση με το χαρτί, το γυαλί, τον χάλυβα και το αλουμίνιο, τα χημικά πολύπλοκα πλαστικά δεν μπορούν να ανακυκλωθούν εύκολα. «Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι ο κόσμος δεν μπορεί να ανακυκλώσει το δρόμο του προς την έξοδο από την κρίση της πλαστικής ρύπανσης», τονίζεται και στην έκθεση.Η παραγωγή πλαστικού οδηγεί στη κλιματική κρίση μέσω της απελευθέρωσης 2 δισ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα
Σημειώνεται πως περισσότερο από το 98% των πλαστικών παράγεται από ορυκτό πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα. Η ενεργοβόρα διαδικασία παραγωγής οδηγεί στην κλιματική κρίση, καθώς απελευθερώνει περίπου 2 δισ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως - περισσότερο από τις εκπομπές της Ρωσίας, που είναι ο 4ος μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο. Επίσης, επισημαίνεται πως περισσότερα από 16.000 χημικά χρησιμοποιούνται στα πλαστικά, τα οποία συνδέονται και με τις επιπτώσεις της υγείας των ανθρώπων, αναφέρει η έκθεση.
Ευαίσθητα στις βλάβες τα έμβρυα, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι τα έμβρυα, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις βλάβες που σχετίζονται με τα πλαστικά, με την έκθεση σε αυτά να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για αποβολή, πρόωρη γέννα, θνησιγένεια, μειωμένη ανάπτυξη των πνευμόνων, παιδικό καρκίνο και προβλήματα γονιμότητας αργότερα στη ζωή.Τα πλαστικά απόβλητα συχνά διασπώνται και σε μικρο- και νανοπλαστικά, τα οποία εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του νερού, της τροφής και της αναπνοής. Τα σωματίδια αυτά έχουν βρεθεί στο αίμα, στον εγκέφαλο, στο μητρικό γάλα, στον πλακούντα, στο σπέρμα και στον μυελό των οστών.