Ο Δεκαπενταύγουστος στην Ελλάδα δεν είναι απλώς μια μεγάλη θρησκευτική εορτή, αλλά θεωρείται η καρδιά του καλοκαιριού. Είναι το αντάμωμα της πίστης με την παράδοση, η ημέρα που οι πόλεις ησυχάζουν και τα χωριά ξαναζωντανεύουν, τα λιμάνια ευωδιάζουν θυμίαμα και οι πλατείες γεμίζουν τραπεζάκια και μουσικές για τα πανηγύρια. Από τα κυκλαδίτικα νησιά ως τις μακεδονικές κορυφές, κάθε τόπος γιορτάζει με τον δικό του, μοναδικό τρόπο, μεταφέροντας ιστορίες και έθιμα αιώνων.

Διαβάστε: Παναγία της Τήνου: Χιλιάδες πιστοί συρρέουν για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου - Δείτε live


Επτά ιερά προσκυνήματα του Δεκαπενταύγουστου

Παρακάτω παρουσιάζουμε επτά από τους πιο χαρακτηριστικούς και ιστορικούς εορτασμούς του Δεκαπενταύγουστου ανά την Ελλάδα.

1. Τήνος – Η Μεγαλόχαρη
Η καρδιά του ελληνικού Δεκαπενταύγουστου χτυπά στην Τήνο. Χιλιάδες πιστοί, πολλοί γονατιστοί, ανεβαίνουν την ανηφόρα από το λιμάνι ως τον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας, όπου φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα που βρέθηκε το 1823. Σύμβολο ελπίδας μετά την Επανάσταση, η Τήνος είναι το απόλυτο προσκύνημα του Δεκαπενταύγουστου.

2. Παναγία Σουμελά – Βέρμιο, Καστανιά Ημαθίας
Στην πλαγιά του Βερμίου, οι Πόντιοι απ’ όλο τον κόσμο (και όχι μόνο) συναντιούνται μπροστά στην εικόνα που ήρθε το 1930 από την Τραπεζούντα μετά από ενέργειες του Ελευθέριου Βενιζέλου. Επιθυμία των Ποντίων ήταν να βρεθεί κάποιο μέρος βραχώδες και ήσυχο, παρόμοιο με αυτό στον Πόντο, ώστε να χτιστεί η "Νέα" Μονή που θα φιλοξενούσε την εικόνα, κάτι που έγινε τελικά το 1951 στην περιοχή της Καστανιάς στο Βέρμιο. Ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου είναι συνδεδεμένος με μνήμη και προσφυγιά, αλλά και με γλέντι και χορούς που ενώνουν γενιές.

3. Παναγία Εκατονταπυλιανή – Πάρος
Η Πάρος ζει τον Δεκαπενταύγουστο με θρησκευτική λαμπρότητα και νησιώτικη χάρη. Στην Εκατονταπυλιανή, που η παράδοση λέει ότι ίδρυσε η Αγία Ελένη τον 4ο αιώνα και είναι ένας από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς, γίνεται περιφορά της εικόνας και δοξολογία. Το βράδυ, φωταγωγούνται όλα τα σκάφη που βρίσκονται στο λιμάνι και ένα απίστευτο θέαμα με δεκάδες βεγγαλικά πλημμυρίζει τον ουρανό. Η παράδοση που διασώζεται μέχρι σήμερα σχετικά με την ονομασία Εκατονταπυλιανή λέει: «Ενενήντα εννέα φανερές πόρτες έχει η Καταπολιανή. Η εκατοστή είναι κλειστή και δεν φαίνεται. Θα φανεί η πόρτα αυτή και θα ανοίξει, όταν οι Έλληνες πάρουν την Πόλη».

4. Παναγία Κανάλα – Κύθνος
Η Παναγία Κανάλα, προστάτιδα των ψαράδων, είναι χτισμένη σε μια από τις ωραιότερες και πευκόφυτες ακρογιαλιές της Κύθνου. Το πανηγύρι της είναι από τα πιο ξακουστά των Κυκλάδων και διαρκεί δύο ημέρες. Ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται η περιφορά της εικόνας στα δρομάκια του χωριού, συνοδεία της μπάντας και αγήματος του Πολεμικού Ναυτικού. Εν συνεχεία γίνεται αναπαράσταση εύρεσης της θαυματουργής εικόνας με τη ρίψη αντιγράφου της εικόνας στη θάλασσα. Πολλοί είναι οι πιστοί που βουτούν για να την πιάσουν.

5. Παναγία της Αγιάσου – Λέσβος
Η ιστορία της Παναγίας της Αγιάσου είναι στενά συνδεδεμένη με την εικόνα της Παναγίας που ονομάζεται «Αγία Σιών» (έφερε ο Αγάθωνας το 803 π.Χ.), από την οποία, μέσω τροποποίησης του ονόματος, ήρθε το όνομα του οικισμού Αγιάσος. Λέγεται ότι η εικόνα της Παναγίας είναι θαυματουργή, με αποτέλεσμα να προσελκύει πολλούς προσκυνητές ειδικά στις 15 Αυγούστου. Η μέρα συνδυάζει κατάνυξη και πατροπαράδοτα πανηγύρια με τοπικά εδέσματα.

6. Παναγία Χοζοβιώτισσα – Αμοργός
«Κρεμασμένο» στον γκρεμό πάνω από τη θάλασσα, το μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας αποτελεί ένα σκηνικό που κόβει την ανάσα. Χτισμένο τον 11ο αιώνα, πήρε το όνομά του από την παραφθορά του «Χοζιβίτισσα» ή «Κοζιβίτισσα», το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από το τοπωνύμιο Χοζεβά ή Κοζιβά (σήμερα Ουάντι Κελτ, Παλαιστίνη), όπου υπήρχε το ορθόδοξο μοναστήρι του αγίου Γεωργίου. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η εικόνα της Παναγιάς Χοζοβιώτισσας έφτασε την εποχή της Εικονομαχίας δια θαλάσσης στον όρμο της Αγίας Άννας, κοντά στη μονή. H πρόσβαση στο μοναστήρι γίνεται, ανεβαίνοντας 271 σκαλιά.

7. Παναγία Παραπορτιανή – Μύκονος
Μακριά από το κοσμοπολίτικο πρόσωπο του νησιού, βρίσκεται η Παναγία Παραπορτιανή. Η κατασκευή της άρχισε το 1425 και δεν ολοκληρώθηκε μέχρι τον 17ο αιώνα. Αυτή η εντυπωσιακή ασβεστωμένη εκκλησία αποτελείται από πέντε χωριστές εκκλησίες: οι τέσσερις εκκλησίες (αφιερωμένες στον Άγιο Ευστάθιο, τον Άγιο Σωζό, τους Αγίους Αναργύρους και την Αγία Αναστασία) βρίσκονται στο ισόγειο και αποτελούν τη βάση της πέμπτης εκκλησίας που χτίστηκε πάνω τους.