Η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα των 5,2 Ρίχτερ στην Εύβοια, στα Νέα Στύρα, που ταρακούνησε και την Αττική αναδεικνύει ένα συναρπαστικό επιστημονικό ερώτημα: γιατί κάποιοι άνθρωποι αισθάνονται τους σεισμούς έντονα, ενώ άλλοι δεν αντιλαμβάνονται καθόλου τις σεισμικές δονήσεις; Οι σεισμολόγοι μελετούν αυτό το φαινόμενο και παρέχουν επιστημονικές εξηγήσεις για τις διαφορές στην ανθρώπινη αντίληψη των σεισμών.

Διαβάστε: Σεισμός στην Εύβοια: Νέο βίντεο ντοκουμέντο από τη στιγμή των 5,2 Ρίχτερ - Πολίτες τρέχουν να βγουν από εστιατόριο

Οι παράγοντες που καθορίζουν την αντίληψη των σεισμών

Σύμφωνα με παλαιότερη ανάλυση του Julian Lozos, αναπληρωτή καθηγητή γεωφυσικής στο Cal State Northridge, υπάρχουν συγκεκριμένοι επιστημονικοί λόγοι που εξηγούν γιατί κάποιοι άνθρωποι αισθάνονται τους σεισμούς περισσότερο από άλλους. Η φυσική κατάσταση και η δραστηριότητα του ατόμου παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιληφθούν σεισμικές δονήσεις σε σύγκριση με όσους κινούνται ενεργά. Επιπλέον, η εγρήγορση αυξάνει σημαντικά την ευαισθησία στους σεισμούς, ενώ η γεωγραφική θέση αποτελεί εξίσου σημαντικό παράγοντα.

Το φαινόμενο never feeler και οι επιστημονικές εξηγήσεις

Το φαινόμενο never feeler αναφέρεται σε άτομα που δεν έχουν αισθανθεί ποτέ σεισμό, παρότι ζουν σε σεισμογενείς περιοχές. Ο Lozos, που ειδικεύεται στις υπολογιστικές προσομοιώσεις σεισμών, έχει παρατηρήσει αυτό το φαινόμενο στους φοιτητές του.

Η ψυχολογική προδιάθεση επηρεάζει σημαντικά την αντίληψη των σεισμών. Οι επιστήμονες που ασχολούνται καθημερινά με σεισμούς αναπτύσσουν υψηλότερη ευαισθησία και αντιλαμβάνονται ακόμη και μικρές δονήσεις. Αντίθετα, άτομα που δεν σκέφτονται συχνά τους σεισμούς μπορεί να τους έχουν βιώσει χωρίς να το συνειδητοποιήσουν.

Οι τρεις κύριες κατηγορίες never feelers

Η επιστημονική έρευνα κατηγοριοποιεί τους ανθρώπους που δεν αισθάνονται σεισμούς σε τρεις βασικές ομάδες:

  • Άτομα που επηρεάζονται από τη φυσική τους θέση και το περιβάλλον
    • Άνθρωποι που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα λόγω ιατρικών συνθηκών ή προηγούμενων εμπειριών
    • Άτομα που είναι υπερβολικά απασχολημένα για να παρατηρήσουν τις σεισμικές δονήσεις

Η επίδραση της αρχιτεκτονικής και του περιβάλλοντος

Η θέση μέσα σε ένα κτίριο επηρεάζει, επίσης, δραματικά την εμπειρία των σεισμών. Ο Lozos περιγράφει χαρακτηριστικό παράδειγμα από συνέδριο στην Ιαπωνία, όπου σεισμός 4,9 Ρίχτερ προκάλεσε διαφορετικές αισθήσεις σε ανθρώπους που βρίσκονταν σε διαφορετικούς ορόφους του ίδιου κτιρίου.

Οι κάτοικοι πολυκατοικιών συχνά αναπτύσσουν την ικανότητα να αγνοούν μικρές δονήσεις λόγω του συνεχούς θορύβου και της κίνησης. Αντίθετα, οι κάτοικοι μονοκατοικιών έχουν μεγαλύτερη ευαισθησία στις σεισμικές δονήσεις.

Η διάρκεια και η ένταση των σεισμών

Οι περισσότεροι σεισμοί διαρκούν λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο και έχουν μικρή ένταση. Αυτή η σύντομη διάρκεια, σε συνδυασμό με άλλες πηγές δονήσεων στο περιβάλλον, καθιστά δύσκολη την αναγνώριση των σεισμικών φαινομένων από μη εξειδικευμένους παρατηρητές.

Η αδιαφορία και η έλλειψη εμπειρίας οδηγούν πολλούς ανθρώπους να μην αναγνωρίζουν τους σεισμούς που έχουν βιώσει. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι οι περισσότεροι ενήλικες σε σεισμογενείς περιοχές έχουν αισθανθεί σεισμούς χωρίς να το συνειδητοποιήσουν, καθώς αναμένουν πιο έντονα και εμφανή φαινόμενα.

Πληροφορίες από Los Angeles Times