Μια νέα τάση έχει κατακλύσει τον κόσµο των social media, και κυρίως του TikTok, µε παιδιά -ακόµα και ∆ηµοτικού- να ανεβάζουν βίντεο τύπου «Get Ready With Me (GRWM)». Πρόκειται για σύντοµα κλιπ, στα οποία καταγράφουν τη ρουτίνα που ακολουθούν πριν πάνε στο σχολείο, από το ξύπνηµα, την επιλογή ρούχων, το µακιγιάζ, µέχρι το πρωινό και την ετοιµασία της σχολικής τσάντας.

Διαβάστε: Ο Τραμπ "διατηρεί ζωντανό" το TikTok στις ΗΠΑ με νέο mega deal για ασφαλή χρήση


Το νέο viral trend #grwmforschool

Το hashtag #grwmforschool µετρά δισεκατοµµύρια προβολές στο TikTok, µε τους µικρούς influencers να αποκτούν πολλούς ακόλουθους που τους παρακολουθούν σε καθηµερινή βάση. Μια χαριτωµένη εικόνα, που όµως εγείρει προβληµατισµούς, ιδίως στους γονείς, για υπερέκθεση των παιδιών στο ∆ιαδίκτυο.


Βέρα Αθανασίου για trends του TikTok: Τα παιδιά είναι προϊόντα του περιβάλλοντός τους

Όπως αναφέρει η Βέρα Αθανασίου, ψυχολόγος MSc, ψυχοθεραπεύτρια και αναλύτρια οµάδας, µιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», «τα παιδιά είναι προϊόντα του περιβάλλοντός τους. Αυτό πρακτικά σηµαίνει πως ό,τι βλέπουν και καταναλώνουν ψηφιακά έχουν την τάση να το µιµούνται, για να µπορέσουν να ταυτιστούν και να διαµορφώσουν την ταυτότητά τους. Έτσι, όσο µεγαλύτερη είναι η έκθεσή τους σε πρότυπα οµορφιάς και influencers που κάνουν skincare, beauty routine και GRWM βίντεο, τόσο πιο πιθανό είναι να προσπαθήσουν να αντιγράψουν αυτές τις εικόνες, ακόµα και αν δεν τις κατανοούν πλήρως. Βέβαια, αυτές οι συµπεριφορές δεν παρατηρούνται µόνο στα social media, αλλά πολλές φορές ξεκινούν από το ίδιο το σπίτι. Ειδικότερα, ένα παιδί ενδέχεται να µιµηθεί τη µητέρα του ή άλλα κοντινά πρόσωπα, αναπαράγοντας τις ίδιες ρουτίνες οµορφιάς».

Ποια είναι τα παιδιά που κινδυνεύουν περισσότερο να πέσουν στην παγίδα της «αψεγάδιαστης εµφάνισης»; Σύµφωνα µε την κ. Αθανασίου, «όσο πιο χαµηλή είναι η αυτοεκτίµηση ενός παιδιού, τόσο πιο ευάλωτο είναι και τόσο µεγαλύτερη ανάγκη έχει να βρει πρότυπα ταύτισης, τα οποία πολλές φορές τα υιοθετεί άκριτα. Γι’ αυτό και όλο και πιο συχνά βλέπουµε µικρά κορίτσια, ακόµα και κάτω των 10 ετών, να αναπαριστούν τις ίδιες κινήσεις που βλέπουν από ενήλικες δηµιουργούς περιεχοµένου, αναζητώντας αποδοχή και επιβεβαίωση όχι µόνο από το ψηφιακό κοινό, αλλά και από τις φίλες τους». Το φαινόµενο αυτό φαίνεται πως συνδέεται και µε το γνωστό ψυχολογικό σύνδροµο «Fear Of Missing Out (FOMO)», δηλαδή τον φόβο ότι µένεις εκτός από όσα κάνουν οι συνοµήλικοί σου. «Μέσα από το παιχνίδι, τις παιδικές ταινίες και τα social media, το όµορφο κορίτσι παρουσιάζεται συχνά ως σύµβολο αξίας», προσθέτει η κ. Αθανασίου, σηµειώνοντας πως «έτσι, τα παιδιά µαθαίνουν ασυνείδητα ότι η εξωτερική εµφάνιση είναι συνώνυµο της αποδοχής και της κοινωνικής επιτυχίας».

Όλο και πιο συχνά βλέπουµε µικρά κορίτσια, ακόµα και κάτω των 10 ετών, να αναπαριστούν τις ίδιες κινήσεις που βλέπουν από ενήλικες δηµιουργούς περιεχοµένου, αναζητώντας αποδοχή και επιβεβαίωση όχι µόνο από το ψηφιακό κοινό, αλλά και από τις φίλες τους


"Μεγαλώνουν" πριν από την ώρα τους

Αξίζει να σηµειωθεί πως η υπερπροβολή της εξωτερικής εµφάνισης οδηγεί πολλές φορές σε πρώιµη σεξουαλικοποίηση. Τα κορίτσια αρχίζουν να δίνουν υπερβολική σηµασία σε εξωτερικά χαρακτηριστικά, χτίζοντας την αυτοεικόνα τους µε βάση την αποδοχή ή την απόρριψη που λαµβάνουν. Όπως σηµειώνει η κ. Αθανασίου, αυτό µπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες: χαµηλή αυτοεκτίµηση, αίσθηµα µαταίωσης, καταθλιπτικά συµπτώµατα, ακόµα και διαταραχή σωµατικής δυσµορφίας.
Ταυτόχρονα, είναι πιθανό να επιβαρύνει τη σχολική επίδοση. Μάλιστα, παρατηρείται σταδιακή πτώση του ηλικιακού ορίου εµπλοκής σε «σχέσεις» που ενίοτε βασίζονται όχι στην επιθυµία, αλλά στην ανάγκη κοινωνικής αποδοχής: «“Θέλω να είµαι µε ένα αγόρι, για να νιώσω ότι αρέσω, για να µε δεχτεί η παρέα”», εξηγεί η ψυχολόγος. «Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν µιλάµε για σχέσεις µε ώριµα κίνητρα, αλλά για παιδιά που προσπαθούν να αποκτήσουν αξία µέσα από τους άλλους».


Η σημασία της πρόληψης

Η κ. Αθανασίου υπογραµµίζει την ανάγκη ενεργού ρόλου των γονέων: «Είναι πολύ σηµαντικό οι γονείς να ενισχύσουν την αυτοεκτίµηση των παιδιών, ώστε να µη χρειάζονται τέτοιου τύπου εξωτερικά ερεθίσµατα για να νιώσουν σηµαντικά. Πρέπει να τα ενθαρρύνουµε και να λέµε καλά λόγια, αλλά χωρίς να εστιάζουµε µόνο στην εξωτερική εµφάνιση. Η έµφαση χρειάζεται να δίνεται στα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως είναι η καλοσύνη, ο σεβασµός, η προσπάθεια, η ενσυναίσθηση».

Ακόµα σηµαντικότερο είναι οι ίδιοι οι γονείς να αποτελούν θετικά πρότυπα: «Αν είµαι όλη µέρα στο TikTok, παρακολουθώ beauty routines και µιµούµαι τα βήµατα που βλέπω, είναι αναµενόµενο να επηρεαστούν και τα παιδιά µου». Σε περιπτώσεις όπου το παιδί έχει ήδη εκτεθεί σε αυτόν τον κόσµο, η αντίδραση των γονιών είναι καθοριστική: «∆εν πρέπει να του πούµε “τι βλακείες βλέπεις”, αλλά να ρωτήσουµε “τι σου αρέσει σε αυτό;” και να του δείξουµε στον αντίποδα διαφορετικά, θετικά ερεθίσµατα. Να του µιλήσουµε για την οµορφιά της ψυχής, να το ενθαρρύνουµε για τις καλές του πράξεις».


Μια νέα πρόκληση

Η τάση «Get Ready With Me for School» είναι κάτι παραπάνω από ένα viral trend. Είναι ένας καθρέφτης της κοινωνίας µας, που θέτει επιτακτικά το ερώτηµα: Τι είδους πρότυπα θέλουµε να δώσουµε στα παιδιά µας; Η απάντηση δεν βρίσκεται στην απαγόρευση, αλλά στη συνειδητή καθοδήγηση, την κριτική σκέψη και τη συναισθηµατική στήριξη. Με περισσότερη συζήτηση και λιγότερη κριτική, µε ενσυναίσθηση αντί για ενοχές, µπορούµε να βοηθήσουµε τα παιδιά µας να διαµορφώσουν µια ταυτότητα βασισµένη όχι στην εικόνα, αλλά στην ουσία.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά