«Παρέλαβα σε ηλικία μόλις 34 ετών ένα μικρό κόμμα της Αριστεράς». Αυτά ήταν μερικά από τα λόγια του Αλέξη Τσίπρα μετά τις δύο εκλογικές ήττες του 2023, όταν παραιτήθηκε από την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Δύο χρόνια και λίγους μήνες μετά αποφάσισε να παραιτηθεί από τη βουλευτική του ιδιότητα, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι «θέλω να απευθυνθώ στους συντρόφους μου, σε όλους όσοι πορευτήκαμε μαζί ως εδώ και μοιραστήκαμε αγώνες, αγωνίες, ελπίδες και όνειρα. Δεν θα είμαστε αντίπαλοι. Και ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε πάλι μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες».

Διαβάστε: Αλέξης Τσίπρας: Βιβλίο "μαμούθ" - Θα έχει 700 σελίδες, θα αναφέρεται και στον Πάνο Καμμένο

Οι σταθμοί της πολιτικής πορείας του Αλέξη Τσίπρα

Την ίδια ώρα, βέβαια, ο πρώην πρωθυπουργός ανέφερε πως με αυτήν την κίνηση στόχος είναι «να αφουγκραστώ καλύτερα την κοινωνία και τις ανάγκες της. Απελευθερωμένος από αξιώματα, δεσμεύσεις και μηχανισμούς, που δεν μπορούν πια να την εκφράσουν». Ουσιαστικά, με την τελευταία αποστροφή δείχνει ότι έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός νέου κόμματος με νέο μεταρρυθμιστικό και ευρωπαϊκό αέρα. Η παραίτησή του από το βουλευτικό αξίωμα έφερε παγωμάρα στις τάξεις της Κουμουνδούρου, ενώ κανείς δεν περίμενε ότι θα επέλεγε να παραιτηθεί την πρώτη κιόλας μέρα της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Τσίπρας, κινούμενος θεσμικά, ενημέρωσε για τις προθέσεις του τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτη Φάμελλο, και στη συνέχεια επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο της Βουλής, Νικήτα Κακλαμάνη. Πλέον, όλοι περιμένουν εναγωνίως τα επόμενα βήματα του πρώην πρωθυπουργού, με την ερώτηση του 1 εκατομμυρίου να είναι εάν θα ανακοινώσει την ίδρυση του νέου κόμματος πριν ή μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του.


Αλέξης Τσίπρας: Από την ΚΝΕ στην προεδρία του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ

Ο Αλέξης Τσίπρας ήρθε στον κόσμο λίγες μέρες μετά την πτώση της χούντας και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Από τα μαθητικά του χρόνια βρέθηκε στην πρώτη γραμμή, ενώ μόλις σε ηλικία 14 χρόνων εντάχθηκε στην ΚΝΕ. Κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων την περίοδο 1990-1991 βρισκόταν μεταξύ των ομάδας των μαθητών που συνομιλούσε με την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. «Είχαν έρθει παιδιά της ΚΝΕ από το λύκειο για να κάνουν διαφώτιση στο γυμνάσιο ενόψει των καταλήψεων του 1988 και με έψησαν», είχε πει πριν από χρόνια σε συνέντευξή του στο περιοδικό Schooligans αναφορικά με το πώς έγινε μέλος της ΚΝΕ. Το 1991 έγινε η διάσπαση του τότε ενιαίου Συνασπισμού, με τον Αλέξη Τσίπρα να ακολουθεί τους «Ανανεωτές».

Το 1992 πέτυχε την εισαγωγή στο ΕΜΠ, και συγκεκριμένα στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, και ίδρυσε τη φοιτητική οργάνωση «Εγκέλαδος», που έλαβε ποσοστό άνω του 20% και αναδείχθηκε δεύτερη δύναμη μετά την Πανσπουδαστική. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, που εκείνη την περίοδο ήταν πρόεδρος του Συνασπισμού, διέκρινε το ηγετικό προφίλ του. Το 1999 εξελέγη πρόεδρος της Νεολαίας του κόμματος, όπου και παρέμεινε έως και το 2003.

Μάλιστα, το 2001 ταξίδεψε στην Ιταλία προκειμένου να λάβει μέρος στις διαδηλώσεις εναντίον της Συνόδου Κορυφής των G8 στη Γένοβα και ήταν ένα από τα 135 στελέχη του Συνασπισμού που θεωρήθηκαν ύποπτα για πρόκληση επεισοδίων και στα οποία απαγορεύτηκε η αποβίβαση στο λιμάνι της Αγκόνας, με αποτέλεσμα να οργανώσουν επιτόπια ολοήμερη διαμαρτυρία, παρεμποδίζοντας την αναχώρηση του καραβιού έως ότου παρενέβη η ιταλική αστυνομία.

Το 2004 ο Νίκος Κωνσταντόπουλος παραιτήθηκε από την προεδρία και πρόεδρος έγινε ο Αλέκος Αλαβάνος. Ο Αλαβάνος -αν και χρόνια αργότερα δήλωσε ότι το μετάνιωσε- του άπλωσε χείρα συνεργασίας. Ο Αλέξης Τσίπρας την αποδέχθηκε και όλα πλέον έδειχναν να έχουν πάρει τον δρόμο τους. Τον Οκτώβριο του 2005 ο Αλέκος Αλαβάνος, τον πρότεινε στο κόμμα ως υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων, παραμερίζοντας τον αείμνηστο Μιχάλη Παπαγιαννάκη προκειμένου να τον επιβάλει ως υποψήφιο.

Μάλιστα η Πολιτική Γραμματεία αποφάσισε κατά πλειοψηφία υπέρ της υποψηφιότητας Τσίπρα, έναντι αυτής του αείμνηστου Μιχάλη Παπαγιαννάκη, ενώ η Νομαρχιακή Επιτροπή Α΄ Αθηνών τάχθηκε με οριακή πλειοψηφία υπέρ της υποψηφιότητας Παπαγιαννάκη. Μετά από πρόταση Αλαβάνου, η ΚΠΕ απέρριψε με πλειοψηφία δύο τρίτων την απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής και ο Αλέξης Τσίπρας έγινε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων του ΣΥΝ στις δημοτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2006, στις οποίες έλαβε ποσοστό 10,5% και συνολικά 4 έδρες στο Δημοτικό Συμβούλιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύνθημα «Μπαίνουμε στο παιχνίδι» είχε κάνει τη δουλειά του, καθώς κανείς δεν περίμενε ότι θα έφτανε σε αυτά τα ποσοστά η παράταξη στην οποία ηγείτο ο Αλέξης Τσίπρας.


Το «δαχτυλίδι» από τον Αλαβάνο στον Τσίπρα

Στις 10 Φεβρουαρίου και ενώ λίγο διάστημα πριν ο Αλέκος Αλαβάνος είχε παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου, δίνοντας το «δαχτυλίδι» στον 34χρονο τότε Αλέξη Τσίπρα, το 5ο συνέδριο του Συνασπισμού τον εξέλεξε πρόεδρο με 840 ψήφους (70,4%), ενώ ο αντίπαλός του Φώτης Κουβέλης είχε λάβει 342 ψήφους (28,7%). Έτσι, λοιπόν, ο Αλέξης Τσίπρας έγινε ο πιο νέος σε ηλικία αρχηγός κόμματος στη χώρα μας στη νεότερη ελληνική πολιτική ιστορία. Η πρώτη φορά που πέρασε το κατώφλι του Κοινοβουλίου ήταν μετά τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009, όταν και εξελέγη βουλευτής Α' Αθήνας.

Ακολούθησε η κρίση χρέους και ο ΣΥΡΙΖΑ από το 4% εκτοξεύθηκε στο 16,89% στις εκλογές του Μαΐου του 2012, ενώ το κόμμα του στις εκλογές του Ιουνίου του ίδιου έτους συγκέντρωσε 26,89%. Πλέον, ο Αλέξης Τσίπρας βρέθηκε στη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ από τον Δεκέμβριο του 2012 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015 διετέλεσε αντιπρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, της οποίας ηγήθηκε στις ευρωεκλογές του 2013 ως υποψήφιος για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τον Ιούλιο του 2013 πραγματοποιήθηκε το ιδρυτικό του συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ως ενιαίου πολιτικού κόμματος, κατά το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας εξελέγη πρόεδρος του κόμματος με ποσοστό 74%.

alexis-tsipras



Ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός

Στις 25 Ιανουαρίου 2015 ο Αλέξης Τσίπρας οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στην ανάδειξή του ως πρώτου κόμματος με ποσοστό 36,3% και 149 έδρες. Την ίδια περίοδο κυριαρχούσαν οι συζητήσεις για το ποιος θα μπορούσε να είναι ο κυβερνητικός του εταίρος. Και ενώ πολλοί θα περίμεναν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεργαζόταν με το Ποτάμι που είχε ιδρύσει ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμμένου. Έτσι, λοιπόν στις 26 Ιανουαρίου Τσίπρας - Καμμένος συμφώνησαν να σχηματίσουν κυβέρνηση και ο πρώτος έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον αείμνηστο Κάρολο Παπούλια. Η πρώτη του κίνηση μετά την ορκωμοσία του ήταν η απότιση φόρου τιμής στους εκτελεσθέντες στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, ενώ την επομένη σχηματίστηκε και επίσημα η κυβέρνηση.

Στις 20 Φεβρουαρίου 2015, το Eurogroup κατέληξε σε συμφωνία με την Ελλάδα για παράταση του ελληνικού προγράμματος διάσωσης για τέσσερις μήνες. Παράλληλα, τον Απρίλιο συγκαταλέχθηκε στον ετήσιο κατάλογο που συγκροτεί το περιοδικό TIME με τις 100 προσωπικότητες που έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς. Λίγες μέρες προτού λήξει η παράταση του προγράμματος -σ.σ. στις 22 Ιουνίου- ο Αλέξης Τσίπρας, παρουσίασε μια νέα ελληνική πρόταση στη Σύνοδο Κορυφής, η οποία περιλάμβανε τη σταδιακή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 έτη και τον περιορισμό της πρόωρης συνταξιοδότησης.

Ωστόσο, η πρόταση δεν φάνηκε να ικανοποιεί τους δανειστές και έτσι ο Αλέξης Τσίπρας κατέφυγε στη λύση του δημοψηφίσματος. Στις 28 Ιουνίου το δημοψήφισμα προκηρύχθηκε και μία μέρα αργότερα επιβλήθηκαν capital controls στις τράπεζες. Το δημοψήφισμα, που διεξήχθη στις 5 Ιουλίου 2015, είχε το ερώτημα εάν έπρεπε να εγκριθούν τα μέτρα λιτότητας που απέστειλαν οι δανειστές στην κυβέρνηση.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας πήρε σαφή θέση υπέρ του «όχι». Στις 3 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια της κεντρικής συγκέντρωσης στην πλατεία Συντάγματος μπροστά στο Κοινοβούλιο, απέρριψε τις προειδοποιήσεις ορισμένων ηγετών ότι ένα «όχι» στο δημοψήφισμα θα μπορούσε να οδηγήσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 61,31% υπέρ του «όχι».

Ακολούθησε νέος γύρος διαπραγματεύσεων ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών, ώσπου στις 13 Ιουλίου, έπειτα από 16 και πλέον ώρες σκληρού «πόκερ», ο Αλέξης Τσίπρας αποδέχθηκε τη συμφωνία υπογραφής τρίτου Μνημονίου. Η συγκεκριμένη εξέλιξη δεν βρήκε σύμφωνη την Αριστερή Πλατφόρμα, η οποία οδηγήθηκε εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Στις 14 Αυγούστου 2015, η Βουλή με τις ψήφους του ΣΥΡΙΖΑ, της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού ψήφισε το τρίτο μνημόνιο.

Λίγες μέρες αργότερα η κυβέρνηση παραιτήθηκε και, αν και πολλοί μίλησαν για «κωλοτούμπα» από μέρος του, ειδικά στο θέμα του δημοψηφίσματος, ο Αλέξης Τσίπρας πήρε μία δεύτερη ευκαιρία. Στις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου ο ΣΥΡΙΖΑ ανακηρύχθηκε και πάλι πρώτο κόμμα και με τη σύμπραξη των ΑΝΕΛ σχημάτισε κυβέρνηση. Τον Ιούνιο του 2018 ανακοίνωσε την οριστική έξοδο από τη δανειακή σύμβαση στις 20 Αυγούστου 2018, καθώς και τη λήξη του μηχανισμού στήριξης της χώρας, αλλά με πολυετή επιτήρηση.

Ένα από τα πιο σημαντικότερα ζητήματα που κλήθηκε να διαχειριστεί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ ήταν το Μακεδονικό. Μετά από διαπραγματεύσεις πολλών χρόνων, στις 12 Ιουνίου Ελλάδα και Σκόπια υπέγραψαν τη«Συμφωνία των Πρεσπών σε μια τελετή στο συνοριακό χωριό Ψαράδες στη Λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας.

Η συμφωνία αντικατέστησε την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995 και κατήργησε τη συνταγματική ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και την προσωρινή ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», μετονομάζοντας και αναγνωρίζοντας καθολικά τη χώρα ως Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας. Παρά το γεγονός ότι ξένοι ηγέτες τάχθηκαν υπέρ της συμφωνίας, κάτι τέτοιο δεν ίσχυσε στην Ελλάδα. Μάλιστα, η ΝΔ κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση, η οποία ωστόσο καταψηφίστηκε. Στις 25 Ιανουαρίου 2019, η Συμφωνία των Πρεσπών υπερψηφίστηκε στη Βουλή με 153 ψήφους και τέθηκε σε ισχύ στις 12 Φεβρουαρίου 2019. Μάλιστα, με αφορμή τη σύναψη της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο Πάνος Καμμένος, υπουργός Εθνικής Άμυνας, υπέβαλε την παραίτησή του.


Οι τέσσερις εκλογικές ήττες και η επιστροφή στην αντιπολίτευση

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές του 2019, στις οποίες η ΝΔ πήρε 33,12%, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 23,75%, και ο Αλέξης Τσίπρας αναγκάστηκε να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές στις 7 Ιουλίου, τις οποίες επίσης έχασε. Ακολούθησαν άλλες δύο ήττες, αυτή τη φορά στις διπλές εθνικές εκλογές του 2023, στις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πολύ μεγάλη απώλεια δυνάμεων, χάνοντας με διαφορά 20 μονάδων από τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη στις 21 Μαΐου, ενώ στις νέες εκλογές της 25ης Ιουνίου ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε κάτω από το 20%, καθώς συγκέντρωσε ποσοστό 17,83%, εκλέγοντας μόλις 48 βουλευτές και σχηματίζοντας μία αποδυναμωμένη αξιωματική αντιπολίτευση.

Όπως προαναφέρθηκε, μετά τη διπλή ήττα του 2023 ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε από την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ και χθες Δευτέρα (6.10.2025) από το βουλευτικό του αξίωμα. Η συγκεκριμένη εξέλιξη προκάλεσε ακόμα ένα πλήγμα στον ήδη «τραυματισμένο» κοινοβουλευτικά ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βλέπει την έδρα του κ. Τσίπρα να πηγαίνει στα χέρια του Θοδωρή Δρίτσα, ο οποίος έχει μεταπηδήσει στη Νέα Αριστερά.