EnΦρεντ Ράμσντελ: Η στιγμή που έμαθε ότι κέρδισε το βραβείο Νόμπελ - "Νόμιζα ότι είδε αρκούδα, τελικά μου φώναξε "Μόλις κέρδισες"
Πώς ξεκίνησε η έρευνα του νομπελίστα
"Η προσοχή επικεντρώνεται στους τρεις νικητές. Όμως πίσω από αυτή την ανακάλυψη υπάρχουν δεκάδες ερευνητές που έκαναν καθοριστικές συνεισφορές", είπε ο Φρεντ Ράμσντελ για τους συνεργάτες του
Σε υψόμετρο περίπου 2.400 μέτρων, αποκομμένος από το κόσμο βρισκόταν ο Φρεντ Ράμσντελ, ο επιστήμονας που κέρδισε το Νόμπελ Ιατρικής χωρίς να το γνωρίζει. Όπως αποκάλυψε ο 64χρονος Αμερικανός ερευνητής, τη στιγμή που η Επιτροπή κατέβαλλε προσπάθειες να επικοινωνήσει μαζί του, ο ίδιος βρισκόταν με τη σύζυγό του σε μια χιονισμένη πλαγιά του Γουαϊόμινγκ, όπου περνούσες τρεις εβδομάδες πεζοπορίας στα βουνά. Συγκεκριμένα, ο Ράμσντελ δήλωσε στο Wired: «Ήμασταν περίπου στα 2.400 μέτρα, λίγο ανατολικά του Γέλοουστοουν, με έξι πόντους φρέσκο χιόνι και καθόλου σήμα». «Η γυναίκα μου έπιασε σήμα σε μια μικρή πόλη και το κινητό της άρχισε να χτυπάει ασταμάτητα. Νόμιζα ότι είδε αρκούδα. Τελικά μου φώναξε: "Μόλις κέρδισες το Νόμπελ!"», πρόσθεσε. Τονίζεται ότι, ο Φρεντ Ράμσντελ τιμήθηκε με το Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη των ρυθμιστικών Τ-κυττάρων, μαζί με τη Μέρι Μπράνκοου και τον Σιμόν Σακαγκούτσι.
Ράμσντελ: Πίστευα ότι το Νόμπελ δεν πρόκειται να υπάρξει
Να σημειωθεί ότι, όπως αποκάλυψε ο νομπελίστας, δεν γνώριζε καν ότι εκείνη την ημέρα ανακοινώνονταν τα βραβεία. Μάλιστα ανέφερε χρειάστηκε πολλές ώρες για να συνειδητοποιήσει τι είχε συμβεί. «Προσπάθησα να καλέσω την επιτροπή, αλλά στη Στοκχόλμη ήταν μία το πρωί. Τελικά, απλώς βρήκαμε ένα ξενοδοχείο και πήγαμε σ’ ένα μικρό ιρλανδικό μπαρ. Ήπιαμε ένα ποτό, φάγαμε κάτι και παρακολουθήσαμε Monday Night Football», πρόσθεσε. Ο Ράμσντερλ ανέφερε ότι δεν περίμενε ποτέ να κερδίσει βραβείο Νόμπελ. «Δεν είμαι τόσο αφελής ώστε να μη γνωρίζω τη σημασία της δουλειάς μας», είπε. «Αλλά πριν από οκτώ χρόνια είχαμε τιμηθεί στη Σουηδία με το βραβείο Crafoord. Θεώρησα ότι αυτό ήταν το ανώτατο σημείο αναγνώρισης. Μετά απ’ αυτό πίστευα ότι Νόμπελ δεν πρόκειται να υπάρξει — δεν το σκεφτόμουν καν».
Φρεντ Ράμσντελ: Γιατί το Νόμπελ ήρθε τώρα
Σημειώνεται ότι, ο Ράμσντελ, αποδίδει τη χρονική συγκυρία στην ωρίμανση της επιστήμης όταν τον ρωτούν γιατί η Επιτροπή επέλεξε να τιμήσει φέτος την ανακάλυψη. «Γνωρίζαμε εδώ και 25 χρόνια πού οδηγούσε αυτή η έρευνα, αλλά τότε δεν υπήρχαν τα μέσα για να μετατραπεί σε θεραπεία. Οι τεχνολογίες δεν είχαν φτάσει στο σημείο να δημιουργήσουν φάρμακα που να στοχεύουν κύτταρα με τόση ακρίβεια — και, ακόμη κι αν υπήρχαν, κανείς δεν θα επένδυε σε κάτι τόσο νέο και ακριβό. Τώρα, πια, η ιδέα έγινε πρακτικά εφαρμόσιμη», είπε. Ο Ράμσντελ αναφέρθηκε στους πρωτοπόρους των κυτταρικών θεραπειών, όπως τον Καρλ Τζουν και τον Μισέλ Σαντελέν, που απέδειξαν ότι ένα κύτταρο μπορεί να αφαιρεθεί από τον οργανισμό, να τροποποιηθεί στο εργαστήριο και να επιστρέψει στον ασθενή «με εντυπωσιακά αποτελέσματα». Αυτή η πρόοδος, λέει, «έκανε πραγματικότητα όσα εμείς οραματιζόμασταν θεωρητικά».
Πώς ξεκίνησε η έρευνα του Νομπελίστα
Η ανακάλυψη των ρυθμιστικών Τ-κυττάρων ξεκίνησε, όπως θυμάται, από ένα απρόσμενο εύρημα: μια γενετικά μεταλλαγμένη γραμμή ποντικών στο Εθνικό Εργαστήριο Όουκ Ριτζ, στο Τενεσί, ένα κατάλοιπο των ερευνών της εποχής του Μανχάταν Πρότζεκτ. Οι ερευνητές είχαν διαπιστώσει ότι τα ζώα αυτά ανέπτυσσαν θανατηφόρα αυτοανοσία λίγες εβδομάδες μετά τη γέννησή τους. Οι ερευνητές του προγράμματος είχαν διαπιστώσει ότι οι συγκεκριμένοι ποντικοί ανέπτυσσαν ανεξέλεγκτη αυτοανοσία και πέθαιναν μέσα σε λίγες εβδομάδες, χωρίς να γνωρίζουν την αιτία. Όταν ο Ράμσντελ, τότε νεοπροσληφθείς σε μια μικρή εταιρεία βιοτεχνολογίας του Σιάτλ, έμαθε για το πρόγραμμα, αποφάσισε να διερευνήσει τη γενετική βάση του φαινομένου.
«Ήταν φρικτό, αλλά επιστημονικά συναρπαστικό», θυμάται. «Τα Τ-κύτταρα αυτών των ποντικών επιτίθεντο σε κάθε ιστό του σώματός τους. Ήταν ξεκάθαρο ότι υπήρχε ένα γονίδιο που συγκρατεί το ανοσοποιητικό σύστημα από το να στραφεί εναντίον του ίδιου του οργανισμού κι εμείς θέλαμε να το βρούμε», ανέφερε. Η έρευνα οδήγησε σε συνεργασία με το Όουκ Ριτζ, και την προσπάθεια ανέλαβε κυρίως η συνάδελφός του Μέρι Μπράνκοου, η οποία κατάφερε να απομονώσει το κρίσιμο γονίδιο. Ακολούθησαν δύο δεκαετίες μελετών και πειραμάτων από δεκάδες ομάδες, ώσπου να αποσαφηνιστεί πλήρως ο ρόλος των λεγόμενων ρυθμιστικών Τ-κυττάρων, δηλαδή των κυττάρων που κρατούν σε ισορροπία το ανοσοποιητικό σύστημα και αποτρέπουν τις αυτοάνοσες αντιδράσεις.
"Χωρίς του δεκάδες ερευνητές δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ"
Στο τέλος της συνέντευξης, ο Ράμσντελ επιστρέφει σε αυτό που θεωρεί ουσία της επιστήμης: τη συνεργασία. «Όταν η έρευνα λειτουργεί σαν οικοσύστημα, είναι απίστευτα ισχυρή. Πάντα προτιμούσα τη βιοτεχνολογία, γιατί μου δίνει τη δυνατότητα να δουλεύω σε ομάδες με κορυφαίους ανθρώπους. Είναι ένα συλλογικό εγχείρημα κατανόησης — κι αν όλα πάνε καλά, γίνεται και χρήσιμο για τους ασθενείς». Ωστόσο, δεν κρύβει την αμηχανία του απέναντι στη δημοσιότητα: «Όταν ένα βραβείο ανακοινώνεται, η προσοχή επικεντρώνεται στους τρεις νικητές. Όμως πίσω από αυτή την ανακάλυψη υπάρχουν δεκάδες ερευνητές που έκαναν καθοριστικές συνεισφορές. Χωρίς αυτούς, δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ».
