Μάνος Χατζιδάκις: 100 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου συνθέτη (Εικόνες & Βίντεο)

Σήμερα, 23 Οκτωβρίου 2025 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου, Μάνου Χατζιδάκι. Γεννήθηκε το 1925 στην Ξάνθη και με το έργο του «σημάδεψε» την Ελλάδα. 100 χρόνια μετά, παραμένει διαχρονικός ο άνθρωπος που, αν και δε ζει ανάμεσά μας, η μουσική του ηχεί στα αυτιά του κάθε Έλληνα.

Διαβάστε: Τα "Παραπολιτικά 90,1" τιμούν τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι

100 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι

Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος από το Ρέθυμνο και η μητέρα του, από την Ανδριανούπολη. Σε ηλικία μόλις 4 χρονών γνώρισε τον ήχο του πιάνου και από τότε, η μουσική έγινε προέκταση της ψυχής του. Όταν ήρθε στην Αθήνα με τη μητέρα του, παιδί ακόμη, έκανε διάφορες δουλειές, όπως φορτοεκφορτωτής, παγοπώλης, βοηθός σε νοσοκομείο ωστόσο καμία από αυτές δεν κατάφερε να τον απομάκρυνε από τη μουσική. Παράλληλα, ξεκίνησε μαθήματα πιάνου και βιολιού, ενώ αργότερα σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, χωρίς ωστόσο να ολοκληρώσει τις σπουδές του.

Το ξεκίνημα και το Όσκαρ

Η μουσική του διαδρομή χαρακτηρίζεται από την ένωση της ελληνικής παράδοσης με δυτικά μουσικά στοιχεία και με το έργο του επηρέασε και συνεχίζει να επηρεάζει γενιές μουσικών και ακροατών στην Ελλάδα και διεθνώς. Η πορεία του ξεκίνησε με την ένταξή του στην Ορχήστρα των Χρωμάτων, ενώ συνεργάστηκε με σημαντικούς καλλιτέχνες και ποιητές, όπως ο Νίκος Γκάτσος, με τον οποίο διατηρούσε στενή φιλία. 

Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν υπήρξε απλώς ένας συνθέτης.  Το 1949, όταν το ρεμπέτικο θεωρούνταν περιθωριακό, εκείνος τόλμησε να το υπερασπιστεί δημόσια, σε μια διάλεξη που άλλαξε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα έβλεπε το λαϊκό τραγούδι. Ήταν ο πρώτος που ένωσε τη λόγια μουσική με το λαϊκό συναίσθημα και αποτέλεσμα αυτής της ένωσης ήταν οι γεννήσεις διαφόρων αριστουργημάτων, όπως «Η Οδός Ονείρων» και «Τα παιδιά του Πειραιά», που του χάρισαν το Όσκαρ το 1960, κάνοντάς τον τον πρώτο Έλληνα συνθέτη που έλαβε αυτή την τιμή. Ωστόσο, ο Χατζιδάκις αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του για την αρνητική εικόνα της Αθήνας που παρουσίαζε η ταινία.

Υπέρμαχος της Ελευθερίας

Ακόμα υπήρξε υπερασπιστής της ελευθερίας, αφού κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, όταν πολλοί σιωπούσαν, εκείνος αντιστάθηκε στη λογοκρισία. Ως διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος, έδωσε εντολή να μεταδοθεί ο λογοκριμένος στίχος του Διονύση Σαββόπουλου από το "Μακρύ Ζεϊμπέκικο για τον Νίκο", δείχνοντας με αυτήν την πράξη, ότι η τέχνη δεν υποτάσσεται ποτέ.

Έζησε κι άλλα σπουδαία ιστορικά γεγονότα, όπως ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, ο Β' παγκόσμιος, η γερμανική Κατοχή και ο σκληρός εμφύλιος, με την ίδιο και τη μουσική του να παραμένουν «ελεύθεροι», ενώ γνωστή είναι και η εμπλοκή του με τα κοινά. Η πολιτική του σκέψη και στάση αντικατοπτρίζονται στα έργα του. Επιπλέον, μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974, ανέλαβε ηγετικές θέσεις στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή και την ΕΡΤ, προωθώντας την ελληνική μουσική και πολιτιστική κληρονομιά.

Ακολουθεί βίντεο-αφιέρωμα της Φίνος Φιλμ για τον Μάνο Χατζιδάκι:

Αναμφισβήτητα ο Μάνος Χατζιδάκις άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ελληνική μουσική και στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας.

Μαρία Φαραντούρη για τον Μάνο Χατζιδάκι: "Είναι για μένα σαν θετός πατέρας"

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι μίλησε στα Παραπολιτικά 90,1 η Μαρία Φαραντούρη, η οποία αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη γνωριμία τους, αλλά και σε διάφορες στιγμές που έζησε στο πλευρό του σπουδαίου συνθέτη, τον οποίο χαρακτήρισε ως «θετό πατέρα». Όπως ανέφερε αρχικά η σπουδαία ερμηνεύτρια, μιλώντας το πρωί της Πέμπτης (23/10) στην εκπομπή "Απέναντι Μικρόφωνα", με τον Βασίλη Σκουρή και τον Σωτήρη Ξενάκη, τον Μάνο Χατζιδάκι τον γνώρισε ταυτόχρονα με τον Μίκη Θεοδωράκη.

Στην ερώτηση: «Η μεγάλη προσφορά του Μάνου, η μεγαλύτερη στο ελληνικό τραγούδι, ποια ήταν κατά τη γνώμη σας, τι άφησε πίσω», η σπουδαία ερμηνεύτρια είπε: «Δημιουργικά, από έργο, καλά ήταν βέβαια μεγάλος συνθέτης, και κάθε έργο του, και εγώ είχα τη χαρά να τραγουδήσω έργα του. Σας είπα, την "Αμοργό", το μεγάλο έργο, το οποίο δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει, το ολοκλήρωσε ο Νίκος ο Κυπουργός, αλλά το έγραφε κι αυτό. Ήθελε εγώ να το τραγουδήσω, γιατί στο στούντιο έφερε μεγάλη ορχήστρα, chamber orchestra, δωματίου μουσική, η ορχήστρα δωματίου, για να γράψουμε την "Αμοργό", δεν πρόλαβε να το ολοκληρώσει, και το παίξαμε βέβαια μετά στο θέατρο, χωρίς την παρουσία του. Τι να σας πω, αγάπη, τύχη, μεγάλη τιμή, ενώ ο Μάνος λειτούργησε τόσο καταπληκτικά με την Άννα Μουσχουρή, μια υπέροχη φωνή, και με τη μοναδική, πλέον, Ρίτα Αντωνοπούλου, ήθελε και εμένα. Δηλαδή, παρότι ήξερε ότι ανήκω στον Μίκη, ότι τα τραγουδάω στον Μίκη, ήθελε πραγματικά να συμπληρώσω, ας πούμε κι εγώ, το υπόλοιπο έργο του, το πιο κοινωνικό, το πιο ευθύ, με τη φωνή μου. Δηλαδή, αυτό είναι για μένα μεγάλη τιμή, τον αγαπούσα εξίσου, είναι σαν θετός πατέρας, όπως και ο Μίκης, και για μένα είναι οι δύο θετοί γονείς».