Στο θέμα της ταφής ή της καύσης των νεκρών, με αφορμή την προσπάθεια στρέβλωσης της στάσης της Εκκλησίας, αναφέρεται ο μητροπολίτης Μεσσηνίας, Χρυσόστομος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ». Πρόκειται για ένα θέμα που απασχολεί έντονα την κοινωνία αλλά και την Εκκλησία, καθώς έχει θεολογικές και κοινωνικές διαστάσεις και ο κόσμος βρίσκεται σε μια σύγχυση, ενώ οδηγείται σε τεράστια λάθη λόγω της άγνοιας και της παραπληροφόρησης.

Διαβάστε: Στρασβούργο: Ιερά κειμήλια της Ορθοδοξίας ένωσαν Άγιον Όρος και Ευρώπη (Εικόνες)

Αναλυτικά η συνέντευξη του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου στα Παραπολιτικά

Γιατί η Εκκλησία παρουσιάζεται αντίθετη ως προς την καύση των νεκρών;

Δεν μπορεί κανείς να θέλει να καεί και να λέει ότι είναι χριστιανός Ορθόδοξος. Η καύση των νεκρών είναι αντίθετη προς τη βιβλική ανθρωπολογία, δηλαδή αντίθετη προς την Αγία Γραφή και αντίθετη προς την παράδοση της Εκκλησίας. Όμως, πάνω απ’ όλα είναι αντίθετη προς τη στάση που έχει η Εκκλησία απέναντι στο σώμα του ανθρώπου. Το σώμα του ανθρώπου δεν είναι κάτι το δευτερεύον. Είναι στοιχείο της ταυτότητάς του. Ότι δηλαδή ο άνθρωπος υπάρχει σώμα και ψυχή. Και υφίσταται ο άνθρωπος ως ολοκληρωμένη προσωπικότητα, όταν υπάρχει ως ψυχοσωματική παρουσία και οντότητα. Αυτό είναι κάτι που το βλέπουμε στην Αγία Γραφή.

Ο Θεός δημιουργεί την ύλη και το σώμα του ανθρώπου με τα χέρια Του και «Eνεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής» (Γεν. 2:7). Ενεφύσησε δηλαδή την ψυχή στον άνθρωπο, σε αυτό που δημιουργεί. Αρα, λοιπόν, δεν μπορούμε να λέμε ότι το σώμα υποτιμάται έναντι της ψυχής, ούτε ότι υπερτιμάται η ψυχή έναντι του σώματος. Για την Εκκλησία είναι ισόκυρα. Για την Εκκλησία, ακόμα, απαιτείται και για τα δύο ο αντίστοιχος και ανάλογος σεβασμός. Οποιος, λοιπόν, εκφράζει την επιθυμία να καεί αφεαυτού θέτει τον εαυτό του εκτός της Εκκλησίας. Οταν κανείς δεν αποδέχεται τη διδασκαλία της Εκκλησίας και την παράδοσή της, ακόμα και βαπτισμένος να είναι, θέτει τον εαυτό του εκτός της Εκκλησίας.

Υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που να ορίζει την καύση και τις παραμέτρους;

Υπάρχει ένα κενό. Αλλά δεν είναι κενό από μέρους της Εκκλησίας. Είναι κενό από μέρους της Πολιτείας, η οποία έχει νομοθετήσει τη δυνατότητα καύσης, χωρίς όμως να έχει φτιάξει ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο. Εμείς ως Εκκλησία είπαμε απλώς ότι θα πρέπει στη ληξιαρχική πράξη θανάτου να αναγράφεται εάν θα γίνει ταφή ή θα γίνει αποτέφρωση για να ξέρουμε αν θα διαβάζουμε την Εξόδιο Ακολουθία στον κεκοιμημένο ή δεν θα τη διαβάζουμε. Τα γραφεία τελετών αυτό δεν το συμπληρώνουν. Γι’ αυτό και πολλές φορές βλέπετε ότι, ενώ τον διαβάζουμε τον κεκοιμημένο, μετά πηγαίνουν σε αποτέφρωση, ενώ μας το έχουν αποκρύψει. Η Εκκλησία επιτρέπει μόνο την ανάγνωση ενός τρισαγίου. Αυτό είναι μία πράξη οικονομίας και δεν σημαίνει ότι αποδεχόμαστε την καύση των νεκρών.

Πρόσφατα ο πρόεδρος της εταιρείας καύσης εγκάλεσε την Εκκλησία, αναφέροντας ότι δεν δίνει τη δυνατότητα να διαβαστούν οι νεκροί, δημιουργώντας μια εικόνα ότι η Εκκλησία είναι η κακή.

Η Εκκλησία πρέπει να πορεύεται σύμφωνα με την παράδοσή της και τη διδασκαλία της. Ο καθένας μπορεί να θεωρεί και να ερμηνεύει ό,τι θέλει γι’ αυτό που λέει η Εκκλησία, σύμφωνα με τα δικά του συμφέροντα. Εμείς δεν βάζουμε την πίστη και το περιεχόμενο της πίστης μας σε μια λοταρία για να δούμε τι θα μας βγάλει με όρους κέρδους ή ζημίας. Στην Επιτροπή Νομοκανονικών, που έχουμε συζητήσει το θέμα κατ’ επανάληψη, έχουμε υποδείξει στις Αρχές ότι πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά δήλωση: ταφή ή αποτέφρωση. Απλά δεν έχει γίνει νόμος αυτό, δεν έχει γίνει υποχρέωση. Αυτό είναι θέμα της Πολιτείας.

Είναι, επομένως, στη διακριτική ευχέρεια του κάθε γραφείου τελετών εάν θα υποψιάσει τον συγγενή ή όχι.

Δεν έχουμε άλλον τρόπο για να ξέρουμε αν ο κεκοιμημένος θα ταφεί ή θα καεί. Δεν είναι ένα φολκλόρ η Εξόδιος Ακολουθία, όπου, επειδή θέλουμε να δείξουμε ότι είμαστε καλοί άνθρωποι και κλαίμε τον νεκρό μας, πηγαίνουμε στην Εκκλησία και τον διαβάζουμε. Δεν γίνεται, όταν μιλάμε για τη σωτηρία του σώματος και την ένωση του σώματος ξανά με την ψυχή, για να φτάσουμε στην κατάσταση της κοινής Αναστάσεως, να είναι όλα ισοπεδωμένα κάτω από μια βούληση πρωτοτυπίας. Και να πηγαίνουμε μετά αυτό που ευλογήσαμε, προσευχηθήκαμε και αγιάσαμε να το οδηγούμε στην καταστροφή.

Είναι σαν να γίνεται μια ωμή ανακύκλωση, όπως έγραψε η Εκκλησία το 2019, όταν ενημέρωσε τον κόσμο.

Επειδή είμαστε στην εποχή όπου τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο, τα στερεότυπα όλα πέφτουν, γκρεμίζονται, ο ρόλος της Ορθόδοξης Εκκλησίας σήμερα -τουλάχιστον στην Ελλάδα- είναι να ξαναπροσδιορίσει τις αρχές της, τις δυνατότητές της, τις θέσεις της και τις πράξεις της, απέναντι σε καθετί το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί παραπλανητικά και αποπροσανατολιστικά. Πρέπει να αρχίσει ένας επανευαγγελισμός. Πρέπει ο κόσμος να αποκτήσει το κριτήριο με το οποίο η Εκκλησία κρίνει τα σύγχρονα προβλήματα. Αλλιώς θα χαθούμε. Όχι με την έννοια ότι θα χαθούμε ως Εκκλησία, αλλά με την έννοια ότι θα βρισκόμαστε πάντα να λέμε τα αυτονόητα και να αγωνιζόμαστε για τα αυτονόητα.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά